З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)



жүктеу 44,75 Mb.
Pdf просмотр
бет367/481
Дата04.01.2022
өлшемі44,75 Mb.
#36216
1   ...   363   364   365   366   367   368   369   370   ...   481
a7e3c8ceae024defa23fe189d0091236

2. Ћарћаралы петициясы.
 Отаршыл кiмет билiгiнiѓ атына жол-
данѕан iрi клемдi ќрi мазмџнды петициялардыѓ бiрi 
Ћарћаралы  пе-
тициясы
 болды. 
1905 
жылдыѓ маусымында Ћарћаралы ћаласына жа-
ћын жердегi Ћоянды (Ботов) жќрмеѓкесiнде ћазаћ халћыныѓ атынан
император 
II Николайѕа
 арналѕан петиция џйымдастырылды. Оѕан
Семей облысына ћарасты Ћарћаралы уезiнен халыћ арасында кеѓi-
нен танымал беделдi 42 ћазаћ ћол ћойды. Кейiнiрек оѕан Семей жќне
Аћмола облыстарыныѓ басћа да уездерiндегi ћазаћтар ћосылды. Пе-
тиция Ћарћаралы ћаласынан жiберiлген едi. Ол жерден 
1905 
жылѕы
22 шiлде кљнi жергiлiктi пошта-телеграф арћылы патшаныѓ з атына
жолданды. Петицияны жазуѕа белгiлi саяси ћайраткерлер 
Ќ. Б-
кейханов, А. Байтџрсынов,  Ж. Аћбаев, Т. Нџрекенов 
 т.б. белсене
атсалысты.
Ћарћаралы петициясында лкенi ќкiмшiлiк басћару жљйесiн ћай-
та ћарау, азаматтыћ жќне сот iсiн ћазаћ тiлiнде жљргiзудi заѓды тљрде
бекiту, отаршыл аппарат шенеунiктерiн ћысћарту, жоѕары билiк
органдары мен Мемлекеттiк Думаѕа ћазаћ депутаттарын сайлауѕа
ћатыстыру талаптары ћойылды.
Ћарћаралы петициясында жергiлiктi халыћтыѓ ћџћыѕы мен ар-
абыройын аяћ асты етуге жол бермеу, патша ќкiмдерiнiѓ жљген-
сiздiгiне тыйым салу, халыћтыѓ ана тiлiнде бiлiм алуын џйымдас-
тыру, ћоныстандыру саясатын тоћтату, тартып алынѕан жерлердi
ћазаћтарѕа ћайтару сияћты талаптар да ћойылды.
Мемлекеттiк шенеунiктер жоѕары билiк орындарына талап-тi-
лектер айтып, петиция жолдаушыларды барынша жек крдi. Мџны
Семей облысы ќскери губернаторыныѓ Дала генерал-губернаторы-
ныѓ атына 1905 жылѕы 19 маусымда жазѕан хатынан круге болады:
«Ћырѕыздардыѓ петиция жолдап, талап ћоюларына жол беруге
болмайды».
Ћарћаралы петициясыныѓ мќтiнi Ресей патшасыныѓ атына ѕана
жолданып ћойѕан жоћ. Петицияныѓ кшiрмелерi «Сын Отечества»
жќне «Русские ведомости» сияћты орталыћ газеттерде жариялануы
љшiн олардыѓ редакцияларына да жiберiлдi.
Петицияныѓ бiр нџсћасын 
Темiрѕали Нџрекенов
 орыс тiлiне ауда-
рып, Iшкi iстер министрiнiѓ атына жiбердi. Петицияныѓ бџл нџсћа-
сы барынша  толыћ едi. Ол 47 тармаћтан тџратын. Петицияныѓ маз-
мџны ћазаћ ћоѕамыныѓ ХХ ѕасырдыѓ бас кезiндегi мiрлiк маѓызы
бар кљрделi проблемаларын толыћ ћамтыды.


267

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   363   364   365   366   367   368   369   370   ...   481




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау