З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Оѓтљстiк Ћазаћстандаѕы халыћ кHтерiлiстерiнiѓ жеѓiлу себеп-

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 212/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

7. Оѓтљстiк Ћазаћстандаѕы халыћ кHтерiлiстерiнiѓ жеѓiлу себеп- терi мен салдарлары жќне тарихи маѓызы.  Ктерiлiсшiлердiѓ жеѓiлiс табуыныѓ басты себебi – олардыѓ ћару-жараѕы нашар, кљрес такти- касы ескi болатын. Арал маѓындаѕы ћазаћтардыѓ ктерiлiсi жергi- лiктi сипат алды. Патша љкiметi бџл кезге дейiн кптеген ќскери бекiнiстер салып љлгердi, сондай-аћ Ћоћан хандыѕыныѓ бекiнiстерiн де жаулап алѕан болатын. Бџл аймаћћа патша љкiметi ћыруар ћару- жараћ, соныѓ iшiнде зеѓбiректер де жеткiзген едi. Аймаћтаѕы Ресей ќскерлерiнiѓ саны жыл сайын арта тљстi. Ктерiлiсшiлердiѓ бiр мез- гiлде Ресейге, Ћоћан мен Хиуаѕа ћарсы кљрес жљргiзуi олардыѓ кљ- шiн ќлсiреттi. Оныѓ љстiне, Ресей ќскерi Жетiсу жаѕына да келiп, патша љкiметiнiѓ бџл аймаћтаѕы кљш-ћуатын арттыра тљстi. Жанћожа Нџрмџхамедџлы мен Есет Ктiбарџлы бастаѕан ктерi- лiстердiѓ тарихи маѓызы зор болды. Ол ктерiлiстер Орта Азия хан- дыћтары мен Ресей империясыныѓ отаршылдыћ езгiсiне ћарсы ба- ѕытталды. Халыћ ктерiлiстерi ћазаћ халћыныѓ бойында бостандыћ- ты аѓсаѕан рухтыѓ шпегенiн, тќуелсiздiк пен азаттыћћа деген џмты- лысыныѓ зор екенiн крсетiп бердi. Ћазаћ батырлары, з бастарын ћатерге тiге отырып, ХIХ ѕасырдыѓ 60-жылдарындаѕы ќкiмшiлiк ре- форма басталар ћарсаѓында отаршыларѕа ћарсы кљрес ќрекеттерiн жљзеге асырды. Бџл ктерiлiстер патша љкiметiнiѓ Орта Азия мем- лекеттерiнiѓ аумаѕын жаулап алу љрдiсiн бiраз уаћытћа тоћтатты. 1. Сыр бойындаѕы ћазаћтардыѓ Орта Азия мемлекеттерiне ћарсы кљреске шыѕуыныѓ себептерi ћандай? 2. Халыћ батыры Жанћожа Нџрмџхамед- џлыныѓ Хиуа мен Ћоћан хандыћтарына ћарсы кљресi туралы не бiлесiѓдер? 3. Ћазаћтардыѓ патша љкiметiне ћарсы кљреске шыѕуыныѓ негiзгi себептерiн атаѓдар. 4. Жанћожа батырдыѓ патша љкiметiне ћарсы жљргiзген кљресiнiѓ барысы туралы айтып берiѓдер. 5. Ктерiлiс немен аяћталды? 6. Есет батыр патша љкiметiне ћарсы ћандай iс-ћимылдар жасады? 7. Арал маѓындаѕы ћазаћ- тардыѓ ктерiлiске шыѕуыныѓ негiзгi себептерi мен ол ктерiлiстiѓ жеѓiлу салдарлары ћандай? 8. Ж. Нџрмџхамедџлы мен Е. Ктiбарџлы бастаѕан ктерi- лiстердiѓ тарихи маѓызы неде болды? 9. Мына кестенi толтыра отырып, атал- мыш ктерiлiстердiѓ жалпы сипаттары мен ерекшелiктерiн атап крсетiѓдер. ? С. Датџлы И. Тайманџлы мен М. Gтемiсџлы Ктерiлiс басшылары Болѕан жылдары Оѕан ћатысушы- лардыѓ саны Ќлеуметтiк ћџрамы Ћай аймаћта болды Еѓ маѓызды шайћастары Ктерiлiстiѓ жеѓiлу себептерi Ктерiлiстiѓ салдарлары 155 жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз