З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)


БHкей сџлтан бастаѕан ћазаћтардыѓ 1801 жылы Жайыћтыѓ оѓ



жүктеу 44,75 Mb.
Pdf просмотр
бет118/481
Дата04.01.2022
өлшемі44,75 Mb.
#36216
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   481
a7e3c8ceae024defa23fe189d0091236

2. БHкей сџлтан бастаѕан ћазаћтардыѓ 1801 жылы Жайыћтыѓ оѓ
жаћ бетiне жаппай Hтуi.
 1799 жылы Бкей сџлтан Ресей императоры-


89
ныѓ атына хат жазды. Хатында зiнiѓ ћол астындаѕы ћазаћтардыѓ
бiр блiгiнiѓ Жайыћтыѓ оѓ жаћ бетiне кшiп баруына рџћсат сџрап,
тiнiш жасады. 1801 жылѕы 11 наурызда Ресей монархы I Павелдiѓ
жарлыѕы шыѕып, Бкей сџлтан мен оныѓ ћол астындаѕы ћазаћтар-
дыѓ Жайыћтыѓ оѓ жаћ бетiне кшуiне рџћсат етiлдi. Бкейдiѓ зiне
Ресей императорыныѓ суретi бар алтын медаль тапсырылды.
Кшiп барѕан ћазаћтардыѓ ћоныстанѕан аумаѕы 70 мыѓ шаршы
шаћырым шамасында болды. Бџл аймаћ 
Iшкi Орда
 деп аталды. Iшкi
Орда батысында Астрахан, солтљстiгi мен шыѕысында Саратов жќне
Орынбор губернияларымен шектестi, оѓтљстiгi мен оѓтљстiк-шы-
ѕысында Каспий теѓiзi мен Жайыћ шекара шебiне барып тiрелдi.
Ќкiмшiлiк тџрѕысынан алѕанда Iшкi Орда Орынбор шекара комис-
сиясына баѕынышты болды. Бiраћ оныѓ орналасћан аумаѕы Астра-
хан губерниясына ћарайтын.
1801 жылы Жайыћтыѓ оѓ жаѕасына 5 мыѓѕа жуыћ отбасы кшiп
барды. Олардыѓ басым кпшiлiгi таяуда ѕана болып ткен ктерi-
лiске ћатысћандар едi жќне ћазаћ ћоѕамыныѓ еѓ кедей блiгi болып
табылатын. Сырым Датџлы ћазаћтардыѓ Жайыћтыѓ оѓ жаѕалауына
ћоныс аударуына ћатты ћолдау крсеттi. Ол тiптi халыћ арасында
атаћонысћа кшу жнiнде ыћпалды љгiт жљргiздi. Жайыћтыѓ оѓ жа-
ѕына кшiп барѕандардыѓ 15 мыѓѕа жуыѕы кейiнiрек оныѓ жаћтас-
тары болып шыћты.
Iшкi Орда аумаѕы.


90
Жайыћтыѓ оѓ жаѕалауына кшiп барушы-
лардыѓ саны бiрте-бiрте арта тљстi. Мќселен,
1897 жылѕы Ресей империясыныѓ Жалпыѕа
бiрдей алѕашћы халыћ санаѕыныѓ крсеткен
нќтижесi бойынша, Iшкi Ордада 207 мыѓ ћазаћ
болды. Кейiнiрек ћазаћтардыѓ Ресеймен шека-
ралыћ шептiѓ iшкi жаѕына туiне тыйым са-
лынды. Сонымен ћатар ћазаћтардыѓ кеѓ-бай-
таћ ћазаћ даласына ћайтып келуiне де рџћсат
берiлмедi. Далалыћ ћазаћтардыѓ да Iшкi Ор-
даѕа туiне шек ћойылды. Аймаћ тџрѕындары
негiзiнен мал шаруашылыѕымен айналысты.
Климаттыћ-топыраћтыћ жаѕдай жер кќсiбiмен
шџѕылдануѕа мљмкiндiк бермедi.
1812 
жылы Бкей сџлтанѕа хан лауазымы берiлдi. Жартылай
тќуелдi жаѓа мемлекеттiк ћџрылым ендiгi жерде 
Бкей хандыѕы
 (Iшкi
Орда) деген атћа ие болды. Патша љкiметi келешекте одан империяѕа
толыћ тќуелдi мемлекеттiк ћџрылым жасамаћ ниетте едi. Бџл ретте
хандыћтыѓ жаѓа билеушiсi 

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   481




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау