Программа- компьютерге арналған инструкциялар жиынтығы. Алдын- ала
жарияланусыз компьютермен орындалатын программалар орындаушы программалар
немесе командалар деп аталады.
3.3.3.1 Командалар не атқарады?
UNIX жүйесінің сыртқы орта қызметі бойынша категорияларға жіктелген
программалар мен аспапты жүйе құрылғыларын құрады. Бұл функциялар:
1 . программалық қоршау
2. текстерді өңдеу
3. ақпараттар ұйымы
4. қызмет етуші программалар
5. электроды байланыс
16.3.3.3 Командаларды қалай орындау қажет?
Сіздің сұранысыңыз UNIX жүйесіне түсінікті болу үшін сіз әрбір команданы
түзетілген форматта немесе синтаксистік командалық қатарда енгізуіңіз қажет.
СДЖ арналған бақылау жұмыстары:
1) UNIX ОЖ-нің басты артықшылықтары қандай?
2) UNIX ОЖ қандай 2 үлкен бөліктерге бөлінеді?
3) UNIX ОЖ-нің тұтынушылары
4) UNIX ОЖ-нің тұтынушы интерфейсі
5) UNIX ОЖ-нің артықшыланған тұтынушысы
6) UNIX ОЖ –нің программалары
7) UNIX ОЖ-нің командалары
8) UNIX ОЖ-нің процестері
9) UNIX ОЖ-нің енгізу / шығару бағытының өзгеруі
10) UNIX ОЖ-нің аталған программалық каналдары
11) UNIX ОЖ-нің қорғаныс принциптері
12) UNIX ОЖ-нің құрылғыларын басқару
13) UNIX ОЖ-нің құрылғылар драйверлері
14) UNIX ОЖ-нің құрылғыларының ішкі және сыртқы интерфейстері
15) UNIX ОЖ-нің программалық ұялары (Sockets)
16) UNIX ОЖ-нің жойылған процедураларды (RPC) шақыруы
17) UNIX ОЖ қандай компоненттерден тұрады?
18) UNIX ОЖ-нің басты функциялары
19) UNIX ОЖ-ің shell басты функциялары
20) UNIX ОЖ-нің командаларының басты функциялары
21) UNIX ОЖ-нің файлдық жүйесінің басты функциялары
22) UNIX ОЖ-нің мобильділігіне қалай қол жеткізуге болады?
23) UNIX ОЖ-нің өзегінің машиналы-тәуелді бөлігіне нені жатқызуға болады?
24) UNIX ОЖ-нің өзегінің басты функциялары қандай?
25) Тұтынушы режимі мен UNIX ОЖ-нің өзегінің режимінің айырмашылықтары
неде?
26) Өзекпен өзара әсерлесу принциптері. Жүйелік шақырулар деген не?
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. А.В.Гордеев, А.Ю.Молчанов. Системное программное обеспечение. — "Питер",
2002. — 736с.
2. Кристиан К. Введение в операционную систему Unix: пер. с англ. — М. Финансы и
статистика, 1985. – 360с.
3. Робачевский А.М., Немнюгин С.А., Стесик О.Л. Операционная система Unix. 2-е
изд.– СПб.: БХВ – Петербург, 2005. – 635с.
4 тақырып. UNIX ОЖ . Файлдық жүйе. Желілік өзара әсерлесулердің базалық
механизмдері. Жадыны басқару.
Дәріс жоспары
ЖҮЙЕНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ( ЖАЛҒАСЫ),
Файлдық жүйе
Кәдімгі жүйелер
Анықтамалар
Арнайы файлдар
Файлдардың түрлі аттармен байланысуы
Виртуальды жадыда бейнелетін файлдар
Файлдарға параллельді қол жеткізу кезіндегі синхрондау
Файлдарды қорғау
Жіктелген файлдық жүйелер
ЖЕЛІЛІК ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУЛЕРДІҢ БАЗАЛЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ
Ағындар (Streams )
TCP/IP хаттамалар ағыны
ЖАДЫНЫ БАСҚАРУ
Виртуальді жады
Жадыны басқарудың аппаратты – тәуелсіз деңгейі
Басты жадының беттік орын басуы және swapping
Жадының жіктелінуі
4.1 Жүйенің құрылымы ( жалғасы)
4.1.1. Файлдық жүйе
UNIX жүйесінің басты бірлігі болып саналатын файл кәдімгі файл, анықтама,
арнайы файл түрінде болуы мүмкін.
4.1.1.1 . Кәдімгі файлдар
Кәдімгі файлдар белгіліер жиынтығы болып табылады.
4.1.1.2 Анықтамалар
Анықтамалар файлдар мен басқа анықтамалардан тұратын супер-файлдар болып
табылады.
4.1.1.3 Арнайы файлдар
Арнайы файлдар терминал, дисктік құрылғылар, байланыс каналдары сияқты
физикалық құрылғыларға сәйкес келеді. Арнайы файлдардың 2 түрі бар: блокты және
символды.
Блокты арнайы файлдар
өлшемдері 512,1024,4096 және 8192 байттан тұратын
мәліметтер байтының блоктарымен айырбас жасалатын сыртқы құрылғылармен бірлеседі.
Символды арнайы файлдар бірдей өлшемдегі мәліметтер блогымен айырбасты
талап етпейтін сыртқы құрылғылармен бірігеді.
4.1.1.4. Файлдардың түрлі аттармен байланысуы
UNIX ОЖ –нің файлдық жүйесі түрлі аттары бар бірдей файлдарды
байланыстыруға мүмкіндік береді.
4.1.1.5. Виртуальды жадыда бейнелетін файлдар
UNIX ОЖ –нің қазіргі заманғы нұсқаларында кәдімгі файлдарды файлдың
мазмұнымен келесі жұмыспен процестердің виртуальді жадысында бейнелеу read,
write, lseek сияқты жүйелік шақырулардың көмегімен емес, жадыдан және
жазбадан жадыға кәдімгі оқу операторы арқылы бейнелеу пайда болған.
4.1.1.6. Файлдарға параллельді қол жеткізу кезіндегі синхрондау
Синхрондаудың 2 нұсқасы бар: