84
құрылған. Сонымен ақпаратты өңдеу орталықтарының ашық, жабық,
ықтималдықтық жаппай қызмет көрсту жүйесі жәнежаппай қызмет көрсету
желісі және түйіндердің әртүрлі түрлері M/M/1/k, M/G/m/k, M/G/m түрінде
модельденеді.
Компьютерлік модельдеу құралдарын қолдану жасаушылардың
уақытын және күшін үнемдейді, және де бизнес қажеттіліктері талаптарына
сай ақпараттық жүйені құруда қажетті. Компьютерлік модельдеуді қолдану
қажетті инвестициялар деңгейін азайтуға және әртүрлі нұсқаларды қарау
кезіндегі іс-әрекеттердің аясын кеңейтеді. Өнімділікті бағалау үшін
қолданылатын ақпаратты өңдеу орталықтарының жаппай қызмет көрсету
модельдері қаралды. Приложениялардың көптүйінділігі және шақырулар
ағынының көпкластығы ескерілген ақпаратты өңдеу орталықтарының жаппай
қызмет көрсету моделі жасалды. Бұл жобада келесі қызметкерлер қажетті:
жасаушы, жобаға жауапты бітіруші және жетекші. Бағдарламалық жобаның
бағасы бағдарламалық өнімнің жасауымен және енгізуімен байланысты
капиталды инвестициялардың жалпы көлемі ретінде есептеледі. Капиталды
шығындарға мүмкін үстеме шығындарды қоса, барлық бір жолғы шығындар
жатады. Модельдеудің артықшылығы болып қысқа уақыт ішінде бәсекелесті
үрдістің моделін жасауға және операторлар арасындағы абоненттердің таралу
ықтималдығын есептеуге мүмкіндік береді. Модельдеудің мақсаты болып
виртуалды ресурстарды тарату үшін жауап берудің орташа уақыты және
өткізгіштік қабілеттігі сияқты сапаның көрсеткіштерін анықтау. Әдебиетте
ақпаратты өңдеу орталықтардың жаппай қызмет көрсетулердің әртүрлі
модельдері құрылған. Нәтижесінде қысқа уақыт ішінде абоненттердің
статистикасын талдау арқылы компанияның жұмысын бағалауға мүмкіндік
береді. Бұл зерттеулер компанияның өнімділігін ажыратуға мүмкіндік
беретіндіктен, өте маңызды болып табылады.
5.2 Қызметкерлердің жалақысына кететін шығындарды есептеу
Телекоммуникация саласында ақпаратты өңдеу орталықтарының
жұмысын модельдеу өте маңызды болып табылады. Бұл жобада келесі
қызметкерлер қажетті: жасаушы, жобаға жауапты бітіруші және жетекші.
Бағдарламалық жобаның бағасы бағдарламалық өнімнің жасауымен және
енгізуімен байланысты капиталды инвестициялардың жалпы көлемі ретінде
есептеледі. Капиталды шығындарға мүмкін үстеме шығындарды қоса, барлық
бір жолғы шығындар жатады. Инвестицияларды есептеу келесі формула
бойынша жүзеге асады:
К = Н × (К
жа
+ С
м.с
× (Т
анализ
+ Т
жоба
+ Т
код
+ Т
дұр
+ Т
тж
)), (5.1)
мұндағы К – капитaлды шығындар, тг.;
К
жа
– қызметкерлердің еңбегін төлеуге қажетті шығындар, тг.;
H – үстеме шығындардың коэффициeнті;
Т
анализ
– алдын ала талдауға кететін машиналық уақыт, сағ;
85
Т
жоба
– бағдарламалық қамтамасыздандыруды жобалауға
кететін машиналық уақыт, сағ;
Т
код
– кодты жасауға кететін машиналық уақыт, сағ;
Т
дұр
– бағдарламаны дұрыстауға кететін машиналық уақыт, сағ;
Т
тж
– техникалық жобаны жасауға кететін машиналық уақыт,
сағ;
С
м.с
– бағдарламалық қамтамасыздандыру жұмысы сағатының
құны, тг./сағ.
Қызметкерлердің еңбегін төлеуге қажетті шығындар келесі формула
бойынша есептеледі:
, (5.2)
мұндағы К
жа
– қызметкерлердің еңбегін төлеуге қажетті шығындар, тг.;
Т
рi
– i-ші қызметкердің жұмысқа кететін уақыты, сағ;
С
рi
– i-ші қызметкердің орташа уақыттық мөлшерлемесі,
тг./сағ;
N – қызметкерлердің саны.
Қызметкердің орташа уақыттық мөлшерлемесі келесі формуламен
анықталады:
, (5.3)
мұндағы К
р
– аудандық коэффициeнт, 1,25;
Жа
қ
– қызметкердің айлық жалақысы, тг.;
Тм – жұмыс уақытының айлық қоры, 160 сағ.
Жобада қызмет атқаратын қызметкерлердің тізімі 5.1 кестеде
келтірілген:
5.1 кесте
– Қызметкерлердің айлық жалақысы және тізімі
№
Қызметі
Айлығы,
тг.
Орташа
уақыттық
мөлшерлеме,
тг/сағ.
Кететін
уақыт, сағ.
Төлемге
кететін
шығын, тг.
1
Жоба жетекшісі
150 000
1300
20
26 000
2
Жасау
бойынша
жетекші
90 000
800
30
24 000
3
Қызметкер
50 000
300
75
22 500