377
Студенттер А. Байтұрсынов – ақын, қоғам қайраткері, аудармашы, тіл білімінің
реформаторы, мысалшы, публицист, әдебиеттанушы, фольклоршы деген сияқты ойларын
жазып, осы атағандарын дәлелдемелермен негіздеп бере алды.«Мағынаны тану»
кезеңінде«Кубизм» стратегиясы арқылы Блум токсономиясының ойлау дағдыларының
деңгейіндегі тапсырмалар берілді.
1-
топ. Зерттеңіз. Өмірі мен шығармашылығын зерттеу
2-
топ. Салыстырыңыз. А.Байтұрсынов пен Абай шығармаларын салыстыру, ой
үндестігін табу (ВЕНН диаграммасы арқылы)
3-
топ. Суреттеңіз. Ақынның мысал өлеңдерін суреттеу, мақалмен түйіндеу.
4-топ: Талдаңыз. Ақын шығармаларына сатылай-кешенді талдау.
Берілген тапсырмаларды орындау барысында студенттер өздігінен
ізденіп, пікірлерін сыни тұрғысынан жеткізуге тырысты.Ақын өлеңдерін талдау
барысында «Екі түрлі күнделік» әдісін қолдандым. Студенттер бұл тапсырманы аса зор
қызығушылықпен орындады. Олардың жазған жұмыстарынан өзіндік пікір айтуға төселіп
қалғандығын байқадым. Әдебиет сабағында студентердің жазылым дағдыларын
дамытатын маңызды жұмыстың бірі – жазба жұмыстары. Өткізген сабағымның ой толғау
кезеңінде студенттерге сабақта алған білімдерін қорытындылап, РАФТ стратегиясы
арқылы белгілі бір рөлді таңдап алып, белгілі бір формада жазып қорғау тапсырылды.
Тақырып бойынша білімдерін жинақтап, хат, эссе, өлең формасында жеткізе білді. Сын
тұрғысынан ойлауды дамытатын тиімді стратегиялардың бірі - «Инсерт» стратегиясы.
«Ақан сері Қорамсаұлының өмірі мен шығармашылығы» тақырыбында өткен сабағымда
жаңа тақырыпты студенттердің өздігінен меңгеруі үшін тапсырмаларды орындауға нақты
нұсқаулық бердім. Студенттер мәтінді оқып, (V – білемін, + жаңа білім, -білмедім,
түсініксіз, ? – таң қалдым, зерттеймін)белгілерін қойып шықты. Топтарға төмендегідей
тапсырамалар берілді.
1-топ: Елінің еркесі еді Ақан сері
2-топ: Ақан жырлаған арулар
3-топ: Құлагер – аттың тұлпары
Топ мүшелері берілген тақырып бойынша қосымша мәліметтерді қолдана отырып,
білгендерін жеке жазды, жұбымен талдады, топпен талдап, таныстырылым жасады.
«ДЖИГСО» стратегиясы арқылы әр топтан баяндамашы шығып, келесі топтарға
түсіндірді. Ауызша рефлексия жасағанда, студенттер тақырыпты жақсы меңгергенін, бұл
тәсілдің тиімділігін атап көрсетті.
Александердің «Диалогтік оқыту теориясына» сәйкес балаларды диалог пен
дәйектеуге, пікірталасқа тарту белсенді жүргізілген жағдайда олардың оқуы тиімдірек
және зияткерлік жетістіктері жоғары болатыны айтылған. [1] «Ақылдың алты қалпағы»
әдісін қолданып, Ақан сері өлеңдерінің қазіргі күнде маңызы қандай? деген сұраққа әр
топ мүшелері өз позициялары тұрғысынан ізденіп, бірі-бірімен сөйлесіп, талқылап, нақты
дәлелдемелер келтіре отырып, қысылмай ойларын еркін жеткізіп, сыни көзқарастырын
білдірді. Студенттердің сыни ойлауын дамыту үшін жоғары деңгейлі – проблемалық,
аналитикалық, зерттеушілік сипаттағы сұрақтарды қоюға көңіл бөлдім және студенттердің
бір-біріне қоятын сұрақтарды күрделендіріп қоюға бағыттап отырдым.Сабақты
қорытындылау кезеңінде «Ыстық орындық», «Автор орындығы» әдістерін кеңінен
қолданып, нәтижесінде студенттер өтілген сұрақтарға байланысты сұрақтар қойып
отырды. Александер ұсынған білімді игерудің бес үлгісін: механикалық есте сақатау,
декламация, нұсқаулық, талқылау, диалог өз сабақтарымда негізге алып отыруға
тырыстым.
Студенттер өтілген сабақтарды үлкен қызығушылықпен қабылдады. Оны өздерінің
«Бес саусақ» әдісі арқылы жасаған рефлексиясынан көруге болады. Олар: «Сабақ жақсы,
көңілді, қызықты өтті. Топта бірлесіп жұмыс жасадық, бір-бірімізге көмектестік. Көптеген
жаңа мәлімет алдық», «Өзімді жақсы сезіндім, қызығушылығым арта түсті» сияқты
пікірлерін қалдырған. Сыни ойлауға оқыту оқытушыдан алдын-ала дайындықты талап
378
етеді, көп уақытты қажет етеді. Сыни ойлауға апаратын қатаң реттелген қадамдар тізімі
жоқ болса да, өз сабағыңда сыни ойлауды дамытатын студенттерге ойларын ашық айта
білулеріне мүмкіндік беру, әрдайым оқу үрдісіндегі белсенділіктерін мадақтау,
мысқылсыз еркін атмосферада жұмыс істейтіндіктеріне кепілдік беру, кез-келген
оқушының сыни шешімді қабылдай алатын қабілетіне сенімдік білдіру, сыни ойлауды
бағалау, басқалардың пікірлерін сыйлай білу, пікірді қолдай білу сияқты оқу шарттарын
жүйелі қолдана алсаң, жоғары нәтижеге қол жеткізуге болады.
Әдебиеттер:
1.
Мұғалімге арналған нұсқаулық:Екінші (негізгі)деңгей/Бакиров.К.А,
2.
Намысова Г.А,Аушева И.У,Шаримова А.Г,Ғабдоллақызы.Б,БайкеноваБ.А-3
басылым.- Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері»ДББҰ
3.
Педагогикалық шеберлік орталығының баспасы, 2014ж.-292 бет
, -беттері
4.
(Б.9,41,42,49)
5.
4. С.Мирсеитова. Оқыту ізденіс ретінде және ізденіс оқыту ретінде»-
6.
Қарағанды,2011 (17-б)
7.
Студентке арналған нұсқаулық 46-бет
Развитие профессиональных компетенций у студентов
при организации проектно-исследовательской деятельности
Карибаева А.Ж., преподаватель специальных дисциплин
КГКП «Аксуский колледж имени Жаяу Мусы», г. Аксу
Развитие современного образования должно быть направлено на получение
высококлассного специалиста. Его компетентность определяется наличием знаний и
опыта, необходимых для эффективной деятельности в заданной предметной области, а
также совокупностью компетенций.
Компетенция - это личная способность специалиста решать определенный класс
профессиональных задач.
Ключевыми компетенциями будущего специалиста в области информационных
технологий являются:
академические компетенции, включающие способность и умение учиться, знания и
умения, приобретенные в результате изучения дисциплин, предусмотренных учебным
планом;
социально-личностные
компетенции,
включающие
культурно-ценностные
ориентации, знание идеологических, нравственных ценностей общества и государства,
умение следовать им;
профессиональные компетенции, включающие знания и умения формулировать
проблемы и решать задачи, разрабатывать планы и обеспечивать их выполнение в
избранной сфере профессиональной деятельности.
Профессиональные
компетенции
будущего
специалиста
в
области
информационных технологий развиваются за счет включения в различные виды
деятельности:
в аналитическую деятельность
в производственно-технологическую деятельность
в проектно-конструкторскую деятельность
в учебно-исследовательскую деятельность
в консалтинговую деятельность
в организационно-управленческую деятельность
