Управление образования павлодарской области

241 

 

Оқытудың  жаңа  технологиясы  дегенде,ең  алдымен  педагогикалық  технология 

деген ұғымды түсіну керек. 

Оқыту технологиясы-оқу бағдарламаларында қарастырылған алға қойған мақсатқа 

жетудің  тиімділігін  қамтамасыз  ететін  оқытудың  әдіс,  құралжәне  түрлерінің  жүйесі 

арқылы оқыту мазмұнын жүзеге асыру жолы. 

Сөйтіп,оқыту  технологиясында  мазмұн,әдіс  және  құралдардың  өзара  байланысы 

мен  себептілігі  жатыр,  ал  қажетті  мазмұнды педегогикалық  міндетке  сәйкес  іріктей  білу 

мұғалімнің педагогикалық шеберлігіне байланысты. 

Педагогикалық  технология  оқушылардың  жеке  басын  дамыту  мен  білім  беру 

мақсатына  жету  жолындағы  педагогикалық  қызметтің,  іс-әрекеттің  жүйелі  дамып 

отыратын жобасы. 

Өзіндік жұмысты ұйымдастырудың негізгі шарттары мыналар: 

Мұғалімнің басқаруымен оқушылардың дербестілігінің өзара байланысты,олардың 

жұмысты өз еркімен және қолдарымен істеу және оған әсер ететін мотивтер және т.б. 

Мектептерде  жүргізіліп  жатқан  қазіргі  тәжірибелік  сынақ  жұмыстардың  басты 

міндеті  жаңаша  оқытудың  педагогикалық  технологиясын  оқыту  үрдісіне  еңгізу  болып 

табылады. 

Мәселен,  Л.В.Занков,  Д.Б.Эльконин,В.В.Давыдовтың  бірлесе  жасаған  «Дамыта 

оқыту жүйесі бір-бірімен тығыз байланысты әрі мынадай ұстанымдардан құралады. 

1. Жоғары деңгейдегі қйындықта оқыту. 

2. Теориялық білімнің жетекші рөлі. 

3. Оқу материалын жеделде оқыту. 

4. Оқу үрдісін оқушының сезінуі 

5. Барлық оқушылардың дамуы үшін жүйелі жұмыс істеу. 

Осы  жүйеде  оқушы  мен  мұғалімнің  арасындағы  жаңаша  қарым  –қатынастың 

іргетасы  қаланады.Мұғалім  түсіндіруші,оқытушы  тұрғысында  емес,  оқушының  оқу 

әрекетін ұйымдастырушы,бағыттаушы ретінде көрінеді. 

Педагогикалық  ғылымында  баланы  оқыту  мен  тәрбиелеудің  міндетті  жан-жақты 

дамыған 

жеке 

тұлғаны 

қалыптастыру 

болғандықтан, 

жаңа 

технология 

бойыншаәдістемелік  жүйенің  басты  бөлігі  оқыту  мақсаты  болып  қалады.  Сондықтан 

танымдық  іс-әрекет  белгілі  бір  дәрежеде  белсендірілу  қажет.Бұл  әдістемелік  жүйенің 

басқа  бөліктерінің  де(  мазмұн,  әдіс,  оқыту  түрі  мен  құралдарының)өзара  байланысы 

қалпында өзгертілуінің талап етеді. 

Мұны орындау үшін төмендегідей ұстанымдар жүзеге асуы тиіс. 

-Оқушыларлың өзіндік  іздену  іс-әрекетінің әдістерін меңгеру талап етіледі.өйткені 

бұл әдістердің күнделікті пайдаланып жүрген оқыту әдістерінің айырмашылығы бар. 

Яғни, жаңа жағыдайдағы «оқыту әдістемесі» деп отырғанымыз: «оқушы  –мұғалім» 

ұстанымының өзаратығыз байланыстылығы. 

Демек, мұнда бірінші орында оқушы тұрады және оның өз бетімен білім алуындағы 

белсенділігіне баса назар аударылады. 

-Жаңаша  оқытудың  негізгі  түрлері:  оқытудың  дербес  және  топтық  түрлері  болып 

табылады.Бұл  жерде  алға  қойылатын  басты  мақсат-оқушыға  деген  сенім,оның  өз  ісіне 

жауап беру мүмкіндігіне сүйеніп беделі мен қадір-қасиет сезімін дамыту. 

-Жаңа технологиясының мақсаты бойынша  «оқытуды  ізгілендіру» қажет.Бұл  үшін 

оқу  құралдары  оқушылардың  өздігінен  танымдық  іс-әрекетін  жүргізе  алатындай  болуы 

керек. 

Сабақты жоспарлаудағы барлық жұмыс оқытудың жаңа әдістері мен тәсілдерін 

ескере отырып жүзеге асырылады. Сондықтан, жаңартылған білім беруді  жүзеге асыруда. 

Озық іс-тәжірибелер, оқыту мен үйретудегі жаңа технологиялар  мен тәсілдер, бағалаудың

 

жаңа   

жүйесі  еңгізіледі,ақпараттық-коммуникативтік  технологияларды 

еңгізудің тиімді жолдарын күшейту (бұдан әрі-АКТ) және оқытуда әртүрлі сандық  білім 

беру  ресурстарын  қолдануды  кеңейту,  мектепаралық  желілік  өзара  әрекеттестік, 

242 

 

мектепаралық оқу жоспарлары мен бағдарламалары, «мұғалімдермен алмасу» мектепте 

оқытудың жаңа технологияларын қолдану бойынша шеберлік сыныптарын өткізу. 

Қазіргі  мектеп  жағдайындағы  білім  берудің  ұлттық  моделіне  өту  оқыту  мен 

тәрбиелеудің  соңғы  әдіс-тәсілдерін,  инновациялық  педагогикалық  педагогикалық 

технологияны игерген, психологиялық-педагогикалық диагностиканы қабылдай алатын, 

Педагогикалық  жұмыста  қалыптасқан  бұрыңғы  ескі  сүрлеуден  тез  арада  арылуға 

қабілеттіжәне  нақты  тәжірибелік  іс-әрекетүстінде  өзіндік  даңғылды  жол  салуға 

икемді,шығармашыл педагог –зерттеуші, ойшыл мұғалім болып қажет етеді. 

Мемлекет  білім  стандарты  деңгейінде  оқыту  үрдісін  ұйымдастыру  жаңа 

педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. 

Педагогикалық технологияның тиімділігі: 

.Оқушыны өздігінен жұмыс істеуге мүмкіндік алады, соған дағдыланады. 

.Оқушының жеке қабілеті анықталады. 

.Іштей бір –бірінен қалмауға тырысып , талпынады. 

.Тапсырмалық  күрделену  деңгейіне  сәйкес  оқушының  ойлау,орындау  қабілеті 

артады. 

.Өзін-өзі тексеруге дағдыланады. 

.Мұғалім жекелеген оқушыларға көмектесуге мүмкіндік алады. 

.Орындау қабілетіне қарай бағаланады. 

Бастауыш  білім-үздіксіз  білім  берудің  баспалдағы.Мұғалімнің  негізгі  ұстанған 

мақсаты  –білімнің  жаңа  үлгісін  жасап  белгілі  бір  көлемдегі  білім  мен  білік  дағдыларын 

меңгерту,  оқу  мен  тәрбие  үрдісін  ұйымдастырудың  сан  түрлі  жаңа  әдіс-тәсілдерін 

іздестіру,жаңа  технологияларды  сабаққа  тиімді  пайдалана  білуі,бір  сөзбен  айтқанда  оқу 

үрдісін дамыту. 

Жаңа  технологияны  жүзеге  асыру,  тиімділігіне  қарай  пайдалана  үшін,әр  мұғалім 

өзінің  алдында  отырған  оқушыларының  жас  ерекшеліктерін  ескере  отырып, 

педагогикалық  мақсат  –міндесіне  байланысты,  өзінің  шеберлігіне  байланысты  таңдап 

алады. 

Жаңа технологияны жүзеге асыруда мұғалім белсенділігі,шығармашылық ізденісі 

,өз мамандығына деген сүйіспеншілігі,алдындағы шәкірттерін бағалауы ерекше орын 

алады. 

Жалпы алғанда ,жаңа технологиялардың қырық астам түрлері бар. 

Оқушы  тұлғасының  дамуына  ,қабілетінің  артуына  жаңа  технологиялар 

айтарлықтай  ықпал  жасайтыны  сөзсіз  және  бұл  қазіргі  таңдағы  білім  беру  жүйесінің 

дамуындағы  илеулі  бағы.Сондықтан  да  бұлар  қазіргі  кезде  біздің  ұстаздар  дауысы  жаңа 

технологиялар элементтерін өздерінің тәжірибелерінде пайдаланып жүр. 

Модульдік –оқыту технологиясы. 

Модуль-белгілі бір жүйенің өзіндік бөлшегі (С.И.Ожегов ). 

Модульдік  оқыту  технологиясын  ерекшелігі  –тұлғаның  танымдық  қабілеттерін 

және танымдық процесстердің арнайы жасалған оқу және танымдық жағыдайлар арқылы 

дамытуға,  тұлғаның  қажеттілігін  қанағаттандыруға  белсенді  сөздіқ  қорын  дамытуға 

бағытталуы. 

Бұл  технология  тұлғаның  даму  ерекшеліктері  туралы  психологиялық  ғылым 

мәліметтеріне ,толғанын қызығушылық аясын дамытуға,тұлғанын танымдық құрылымын 

дамыту ерекшеліктеріне негізделген. 

Сондықтан  қазіргі  даму  кезеңі  білім  беру  жүйесінің  алдында  оқу  үрдісін 

технологияландыру  мәселесін  қойып  отыр.Мекетеп  өміріне  еніп  отырған  жаңа 

технологиялардың ерекшелігі өсіп келе жатқан жеке тұлғаның жан- жақты дамыту. 

Сонын  ішінде  мүмкіндігі  шектеулі  оқушылардың  дамуына  да  жаңа  технология 

элементтерін пайдалану өз әсерін тигізуде.