Умкд по дисциплине растениеводство для специальности 050801 -агрономия

Тәлімі жерлерде өсіру технолгиясы

жүктеу 1,77 Mb.

бет	37/72
Дата	08.05.2023
өлшемі	1,77 Mb.
	#42482
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 72

umkd «ast k dak ldar n n osiru tehnologiyas » 2021-22gg

Тыңайтқыш қолдану жүйесі.

Тәлімі жерлерде өсіру технолгиясы. Орналастыру және ауыспалы егістегі орны. Күздік бидай жоғары өнімділіктің дақылы ретінде өзінің биологиялық потенциялын құнарлы топырақтарда және жақсы алғы дақылдарда іске асырады.
Солтүстік Қазақстан жағдайында күздік бидайға жалғыз алғы дақылға ықтырмалы сүрі танабы жатады. Ықтырмалы сүрі танабына себілген күздік бидай ылғалмен және қоректік заттармен барынша жақсы қамтамасыз етіледі, әрі егін көгі қысқы үсіктен жақсы қорғалады.
Күздік бидайды арнайы ауыспалы егістерде шамамен дақылдарды төмендегендей кескінмен кезектестіріп орналастыру ұсынылады:

Ықтырмалы сүрі танабы – күздік бидай – жаздық бидай – жаздық бидай;
Ықтырмалы сүрі танабы – күздік бидай – жаздық бидай – жаздық бидай;
Ықтырмалы сүрі танабы – күздік бидай – жаздық бидай – жаздық бидай – арпа.

Тыңайтқыш қолдану жүйесі. Күздік бидайға берілетін минералдық тыңайтқыш мөлшерін топырақтағы қоректік заттар шамасына, жоспарланған өнім денгейіне және алғы дакыл ерекшеліктеріне қарай белгілеудің маңызы орасан зор. Күздік бидай ылғалмен өте нашар (жылдық жауын-шашын мөлшері 200-220 мм), орташа (300-400 мм), мол (550-600 мм) қамтамасыз етілген тәлімі және суармалы жерлерде өсіріледі. Әрбір аймақтың ылғалмен камтамасыз етілуіне карай колданылатын тыңайтқыштың мөлшері мен мерзімі өзгеріп тұрады.

Кесте 2. Бағдарламаланған күздік бидай өніміне қажетті тыңайтқыш элементтерінің мөлшерін есептеу нұсқасы

Рет саны	Көрсеткіштер	Тыңайтқыш элементтері
Рет саны	Көрсеткіштер	N	P₂O₅	K₂O
1	1 т өнім түзуге қажет тыңайтқыш элементтерінің мөлшері, кг (М)	35,0	15,0	25,0
2	Түзету коэффициенті, К_к	1,0	1,3	1,3
3	Бағдарламаланған өнімге (5,0 т/га) қажет тыңайтқыш элементтерінің мөлшерін есептеу (ЕТМ-есептелген тыңайтқыш мөлшері) ЕТМ=ЖӨ×М× К_к	5,0×35×1,0 =175	5,0×15×1,3 =96,5	5,0×25×1,3 =162,5
4	Гектарынан 5,0 т өнім түзу үшін қажет NPK мөлшері = 434 кг ә.з.

Күздік бидай егістігіне 15-20 кг Р₂О₅ түйіршікті суперфосфат түрінде тұқыммен бірге қолданудың маңызы зор. Тыңайтқыш көп мөлшерде берілетін кант қызылшасы, жүгері, көкөніс дақылдарынан кейін себілетін күздік бидайға фосфор мен калий берудің кажеті жок, өйткені күздік бидай жоғарыда аталған дақылдарға берілген тыңайтқыштан қалған фосфорды пайдаланады. Фосфор мен калий тыңайтқыштарын үстеп қоректендіруге пайдалану күздік өніміне айтарлықтай әсер етпейді.

жүктеу 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 72