УўК 004(075) кбк 32. 81 я72 і-74 а в т о р л а р т о б ы : Б. Болтаев, M. Mахкамов

51

5. Жоғарыдағы 4-бапта көрсетілген əдіс-

те 2-сурет  үшін  Ar deko (Ар  деко) 

,

ал 3-сурет  үшін  Қиғаш  (Наклон) 

 

көрінісін таңдаймыз.

6. 3-суретті  белгілеп,  Сызу  құралдары-

Формат  контекст-меню  панеліндегі 

Пішінді тыстау (Заливка фигуры) 

батырмасы  тізімінен  Сурет  (Рисунок) 

батырмасын  таңдаймыз.  Ашылған  диа-

лог  терезесінен  бірер  суретті  таңдап, 

Кірістіру  (Вставить)  батырмасын  таң-

даймыз.

6. 2-суретті  белгілеп,  Сызу  құралдары-

Формат  контекст-меню  панеліндегі 

Пішінді тыстау (Заливка фигуры) 

 

батырмасы  тізімінен  Текстура  (Тексту-

ра)  батырмасын  таңдаймыз.  Ашылған 

тізімнен Су тамшылары (Водяные кап-

ли) текстурасын таңдаймыз.

7. 1-суретті  белгілеп,  Сызу  құралдары-

Формат  контекст-менюі  панеліндегі  Пі-

шінді тыстау (Заливка фигуры) 

 ба-

тырмасы  тізімінен  Градиент  (Градиент-

ная)  батырмасын  таңдаймыз.  Ашылған 

тізімнен  Орталықтан  (Из  центра)  ба-

тырмасын таңдаймыз.

Орналастырылған,  яғни  кірістірілген  пішіндердің  мəтінге  сəйкес 

орналасу жағдайы суреттердегідей анықталады.

ПІШІНДЕРДІ БІРІКТІРУ

Бетке  орналастырылған  бірнеше  пішіннен  сызба  жасауға  болады. 

Алайда пішіндердің орны мəтінге сəйкес орналасу жағдайына қарап 

өзгеріп  кетуі  жəне  сызбаның  көрінісі  бұзылуы  мүмкін.  Сызбаның 

көрінісі бұзылмауы үшін пішіндерді біріктіріп, біртұтас сызба жасау 

керек.  Мысалы, «Үй»  сызбасын  төмендегідей  жасауға  болады.

52

1.  Пішіндер  бөлімінің  тізіміндегі  Тік 

төртбұрыштар  тобынан  Тік  төртбұрыш 

(Прямоугольник) 

  батырмасын таңдай мыз 

да, тік төртбұрыш сызамыз. Бұл пішін Мəтін 

үстінде жағдайында сызылады.

2.  Сызу  құралдары-Формат  контекст-меню 

панеліндегі  Пішінді  орналастыру  (Вставка 

фигур) логикалық тобының Негізгі пішіндер 

тобынан Тең бүйірлі үшбұрыш (Равнобедрен-

ный треугольник) знак батырмасын таңдаймыз 

жəне үшбұрыш сызамыз. Бұл пішін де Мəтін 

үстінде жағдайында сызылады.

 

3.  а)  үшбұрыш  пішінін  бағыт  пернелерінің 

немесе тышқаншаның көмегімен жылжытып, 

тік төртбұрыш пішінінің үстіне орналастыра-

мыз.

ə) енді Shift пернесін басып тұрып, тышқан-

шаның көмегімен  екі пішінді таңдаймыз.

б) Сызу құралдары-Формат контекст-меню 

панеліндегі  Реттеу  (Упорядочить)  тобының 

Топтастыру  (Группировать)  бөлімінен  Топ-

тастыру батырмасын таңдаймыз.

Пішіндерді  біртұтас  сызба  көрінісінде  біріктіру  үшін  пішін-

дердің мəтінге сəйкес жағдайы 

мəтін арасында

 болмауға тиіс!

СҰРАҚТАР МЕН ТАПСЫРМАЛАР

1.  Word  мəтін  процессорында  пішіндер  салу  үшін  қайсы  панельді 

пайдалану  керек?

2. Word мəтін  процессорында  қандай  пішіндер  салуға  болады?

3.   Word  мəтін  процессорында  түзу  сызық  салуды,  оның  қалыңдығын, 

түсін жəне штрих түрін қалай өзгертуге болатыны іс жүзінде көрсет.

4.  Word  мəтін  процессорында  тік  төртбұрыш  салуды,  бояуды, 

шекара  түсі  мен  штрих  түрін  өзгертуді  іс  жүзінде  көрсет.

5. Wordтың көмегімен сопақ шеңбер салуды жəне ішіне мəтін жазу 

мен  форматын  өзгертуді  іс  жүзінде  көрсет.

6. Wordта  пішіннің  ішін  бояу  əдістерін  іс  жүзінде  көрсет.

7. Wordта  сызбаларды  теріс  айналдыру  мүмкіндіктерін  іс  жүзінде 

көрсет.

8. Wordта  пішіндер  қалай  сызылады?  Іс  жүзінде  көрсет.

9. Wordта  сызбаларды  біріктіру  мүмкіндігін  іс  жүзінде  көрсет.

53

ЖАТТЫҒУЛАР

1.  Түзу жəне төртбұрыш салу амалдарын пайдалана отырып, Робот 

сызбасын  сал.

2.   Сызу  амалдарын  пайдалана  отырып,  компьютердің  сызбасын 

сал.

3.  Төмендегі  көріністегідей  етіп  үй  сызбасын  жаса.

4.  Нұсқа  көшірудің  көмегімен  төмендегідей  бірізділік  бойынша 

пішіндер  жаса.

5. «Paintтің  көмегімен  сурет  салу»  атты  мəтіндегі  пішіндерді MS 

Wordтың мүмкіндіктерін пайдалана отырып сал жəне оны «Paint 

пен Word» деген  атпен  сақта.

6.  Дəптеріңде «Paint пен Wordтың мүмкіндіктері» деген тақырыппен 

осы екі бағдарламаның пішін салу мүмкіндіктерін салыстыратын 

кесте  жаса.  Кестеге  пішіндер  салып,  бағдарламаларға  сай  түрде 

сызу  «Қиын»  жəне  «Мүмкін  емес»  секілді  жауаптарды  жаз.

6-

сурет

54

СУРЕТТЕР  МЕН  СЫЗБАЛАРҒА

ҚАТЫСТЫ  ПРАКТИКАЛЫҚ  САБАҚ

1. «Мемлекеттік  тудың  сипаттамасы»  атымен  сақталған  құжатқа 

елі міз  туының  суретін  (жұлдыздарсыз)  сал  жəне  оны  сəйкес 

түстермен  боя.

2. Word бағдарламасының  форматтау  мүмкіндігі  ықпалымен  А  су-

реттен  төмендегі  кестеде  берілген  Ə  жəне  Б  суреттерін  жаса. 

Оны  «Сурет  пен  формат»  деген  атпен  сақта.

A

Ə

Б

3. «Компьютер бөлмесі» деген атпен тек суреттерден ғана тұратын 

құжат  жасап,  оны  альбом  беті  көрінісіне  өткіз.  Құжатта 

компьютер бөлмесінің терезе жағындағы қабырғасы кескінделген 

суретті Wordтың  мүмкіндіктерін  пайдалана  отырып  сал.

4.  Word  мүмкіндіктерін  пайдалана  отырып  төмендегі  суреттерді 

сал.

11-сабақ