78
ПРИЛОЖЕНИЕ 1.
Пошаговые модули по проведению тренинга.
Инструкция для тренера
При обучении тренерам необходимо соблюдать пошаговые модули, которые
помогут при предоставлении информации и ответов на вопросы подростков
(пре-тренинг, сам тренинг и пост-тренинг):
Модуль 1.Мастерство и имидж тренера
• Роли, функции тренера
• Стили работы тренера
• Тренерский типаж
• Эмоциональные и ресурсные возможности
• Харизма
• Ступени тренерского лидерства
• Стилистика работы и контакты с
участниками тренинга
• Самопрезентация тренера и обратная связь
• Соотнесение целей тренинга, тренера и слушателей
• Подводные камни и проблемные зоны
• Типы участников по стилям обучения. Разработка упражнений и инструкций.
Способы удержания контекста в любой аудитории
• Выбор оптимальной пространственной позиции тренера – дистанция, место-
расположение и т. д.
• Вербальные и невербальные способы влияния на аудиторию, навыки невер-
бальной коммуникации
• Выражение глаз как индикатор внутренних процессов человека. Определение
стратегий правды и лжи
• Жесты и мимика. Технология понимания намерений другого человека
• Дистанции общения (горизонтальные, вертикальные, комплексные поведен-
ческие стереотипы)
• Калибровка
собственных телесных реакций
• Понимание и использование сильных и слабых сторон личности в работе
• Технические приемы использования голоса как инструмента коммуникации и
средства передачи информации.
Модуль 2. Современные тренинговые технологии
• Традиционный и интерактивный подход к обучению, принципы интерактивно-
го обучения, возможности применения интерактивных методов. Интерактив-
ные методы. Классификация. Ситуации использования
• Что волнует пациентов? Работа с пациентами до тренинга, составление пред-
ложения и технического задания на тренинг
• Виды тренингов. Возможности и ограничения
• Задачи, решаемые и нерешаемые тренингом
10. EECF Regional seminar on pediatric HIV and Therapeutic Camp. CHIVA. (Балалар-
дың бойындағы АИТВ жұқпасын және оны емдеу туралы аймақтық EECF
семинары. CHIVA. Магда Конвэйдің лекцияларынан алынған материалдар
пайдаланылды).
11. Goffman E. Stigma: Notes on the Management of the Spoiled Identity. – N.J.,
Englewood Cliffs: Prentice Hall, 1963 (Гоффман Э. Стигма: Бұзылған сәйкестікті
басқару туралы жазбалар. - Н.Дж., Энглвуд Хиллс:
Прентис Холл, 1963)
12. Әдістемелік ұсынымдар: АИТВ және басқа да созылмалы сырқаттармен
өмір сүретін балаларды және жасөспірімдерді психоәлеуметтік сүйемелдеу
жөніндегі нұсқаулық. – Алматы. ҚДИАҒО, 2019, 109 б.
79
1-ҚОСЫМША.
Тренинг жүргізудің қадамдық модульдері. Тренерге арналған нұсқаулық
Оқыту барысында тренерлерге қадамдық модульдерді ұстану қажет, олар
жасөспірімдердің сұрақтарына жауап және ақпарат беру кезінде көмектеседі
(пре-тренинг, тренинг және пост-тренинг):
1- модуль.Тренер шеберлігі және бейне-беделі
• Тренердің рөлі, қызметтері
• Тренердің жұмыс мәнері
• Тренер типажы
• Эмоциялық және ресурстық мүмкіндіктері
• Харизма
• Тренердің көшбасшылық сатылары
• Жұмыс стилистикасы және тренинг қатысушыларымен байланыс орнатуы
• Тренердің өзін-өзі таныстыруы және кері байланыс
• Тренингтің, тренердің және тыңдаушылардың мақсаттарын бір-бірімен орай-
ластыру
• Күтпеген кедергілер және түйіткілді салалар
• Оқу мәнерлері бойынша қатысушылардың түрлері. Жаттығулар және нұсқау-
лықтар әзірлеу. Кез-келген аудиторияда контекст сақтап қалу тәсілдері
• Тренердің кеңістіктегі орнын оңтайлы таңдауы – ара-қашықтық, тұратын жері
және т.б.
• Аудиторияға ықпал етудегу вербальды және вербальды емес тәсілдер, вер-
бальды
емес коммуникация дағдылары
• Адамның көз қарасы – оның бойындағы ішкі үдерістердің көрсеткіші. Шын-
дық пен жалған стратегияларды анықтау
• Ым-ишара және бет қимылы. Басқа адамның ниетін түсіну технологиясы
• Қарым-қатынас қашықтығы (көлденең, тігінен, кешенді мінез-құлықтық сте-
реотиптер)
• Өзінің тән реакцияларын іріктеу
• Жұмыста тұлғаның мықты және әлсіз жақтарын түсіну және пайдалану
• Дауысты тілдесу құралы және ақпаратты жеткізу аспабы ретінде пайдалану-
дың техникалық тәсілдері.
2. - модуль. Заманауи тренинг технологиялары
• Оқытудың дәстүрлі және интерактивтік әдістемелері, интерактивтік оқыту
қағидалары, интерактивтік әдістерді қолдану мүмкіндіктері. Интерактивтік
әдістер. Жіктелім. Пайдаланылатын жағдайлар.
• Емделушілерді не толғандырады? Емделушілермен тренингке дейін жұмыс
жасау, тренингке арналған ұсыныс және техникалық тапсырма
әзірлеу
• Тренинг түрлері. Мүмкіндіктер
мен шектеулер
• Тренинг шешетін және шешпейтін міндеттер
• Тренингтің құрамдас бөліктері және тренингті жобалау кезеңдері
80
• Open space technology: ашық кеңістік технологиясы
• Алдына мақсат қойған адамдар
• Туылатын
идеялар
• Жөн сілтейтін тренер
• Тренингтің классикалық ұйымдастырушы құралдары:
• Ой-талқы
• Ворк-шоп
• Жобалық бағыттар
• Рөлдік ойындар жүйесі. Жаңа көзқарас
• Тарату
• Тура, кері, қарама-қарсы рөлдік ойын
• Ашық, жасырын, дамытушы рөлдік ойын
• Жұптық, топтық, қосылған рөлдік ойын
• Сауалнамалар, ауысулар, көңіл аудару
• Мақсатты нұсқаулықтар әзірлеу.
3 - модуль. Тренингті әзірлеу
• Тренингті құрастыру
• Тренинг жоспары
• Тренинг модульдері, көпірлері
• Тренингтің толқынды динамикасы
• Екпіндер мен қармаулар
• Тренинг жұмысының деңгейлері және дербес микротехникалар
• Тренинг мақсаттары мен міндеттерін
белгілеу
• Тренингтің негізгі логикасын құрастыру
• Құрылымы және құрылымдық жаттығулар
• Тренингті егжей-тегжейлі жобалау. Тренер картасы
• Семинарларды жоспарлаудың жаңа әдістемелері. Сызбалар, модельдер пай-
далану
• Кеңістікті ұйымдастыру
• Топтық және жеке талдау
• Мәселелермен жұмыс жасау
• Нәтижеге қол
жеткізуге тырысу
• Трансляция
• Ұсынымдар
• Топта жұмыс жасау ережелері мен қағидалары.
4- модуль. Топты басқару
• Тренингтегі коммуникация процесі: ақпарат тарату сызбасы, қағидалары, ар-
налары, ақпарат таратудағы тосқауылдар, тиімді тілдесу қағидалары
