Технологиялық БӨлім шымкент қорғасын зауытында қорғасын өндірудің жалпы сипатгамасы

Өндірістік үрдістерді автоматтауды кеніңнен енгізу есептеу техникасының жаңа қүралдарын пайдаланумен, техникалық қүралдар кешенін қыметтеу мен жөндеудің жаңа әдістерінқолданумен, осы құрылғыларды пайдаланумен байланысты тұлғалар санын кеңейтумен қоса жүреді.

Бұл жағдайлар қауіпсіздік техникасының қазіргі құралдарын енгізу, еңбектің жоғары өнімділікті шартын қамтамасыз ету, өндірістік жарақаттылық пен кәсіби ауруды азайту мәселелерін бірінші орынға қояды.

Бұл бөлім еңбектің үтымды жағдайы мен қоғаныс шараларын жасап шығару жүмыстарына арналған, олардың басты мақсаты-басқарудың автоматты жүйесіндегі қызмет етуші персоналға техникалық қүралдардың зиянды әсерін азайтудың максималды мүмкін дәрежесін қамтамасыз ету.

түйіспелі-компрессорлық бөлімнің есептеу цехы бөлмешелері Шымкент қорғасын зауытының күкіртті қышқылдық цехынның аумағында орналасқан, ол ондағы жүретін үрдіске қарай зияндылықтың бірінші категориясына жатады.

Есептеу цехы бөлмешелерінде адамдардың денсаулығына әсер ететін негізгі зияндылықтар мен қауіптіліктер:

1) Оператордың жұмыс орнын ұтымсыз орналастыру.

2) Адамның электор тоғымен зақымдануы.

3) Шектен тыс жылу бөліну.

4) Өрттердің пайда болуы.

5) Есептеу техникасы қүралдарының шуы.

Есептеу цехы бөлмешелерінде есептеу техникасының қүралдары, радиоэлектронды аспаптар және жоғары кернеудегі өткізгіштер. Әсіресе

машиналардың ток жүретін бөлімдері үлкен қауіптілікті көрсетеді. Қазіргі уақытта есептеу цехында орналастырылған қүралдардың қоғаныс контурлы жерге қосылған сымы бар. Жерге қосылған күрылғының кедергісі 9,6 Ом.

Шымкент зауыты жазғы кезде жоғары температурамен сипатталған табиғи аймақта орналасқан, бұл есептеу цехындағы жұмыс орындары микроклиматының параметрлеріне қолайсыз жағдай туғызады. Күн жылуының нәтижесінде, есептеу цехындағы жүмыс істейтін машиналардың жылу бөлуі едәуір үлкен. Ағзаға жылулық әсер тез қажу, жүмыс қабілетінің төмендеуі, ағзаның зиянды әсерлеріне, түрлі ауруларға: жылулық әлсіреу, жылулық соққыға қарсылысудың азаюына себептер болады.

Адамның көру мүшелері арқылы алынатын ақпараттың сапасы көбінесе жарықтануға байланысты.Қанағатсыз жарықтану ақпаратты бүзады, ақпаратты көруді әлсіретеді, еңбек өнімділігін төмендетеді.Көруді басқаратын бүлшық- еттердің шектен тыс шаршауы алыстан немесе жақыннан көрмеудің дамуына алып келеді.ЭЕМ-де өрт қауіптілігі

Есептеу цехында шу көздері ЭЕМ және техникалық қүралдар кешеніне кіретін қүрылғылар болып табылады. Шу жүйке-жүйенің өзгеруіне алып келеді, адамның психикасына, жүрек-тамырлы жүйесіне, ас қортуға әсер етеді, үйқыны бүзады.Шу жағдайларында жүмыс істеу бастың аруына, есту мүшелерінің функцияларының бүзылуына алып келеді.

ЭЕМ-де өрт қаіптілігі электрондық сүлбаның элементтері және тоқ жүретін өткізгіштер қүрайды.

Өрттің пайда болу жағдайында күю қауіптілігіне шалдығады.Келесі жағдайлар өрт қауіптілігін туғызады: тез жанатын материалдардан жасалған бүйымдардың қызуы, тоқтың шектен тыс көбеюінен трансформатордың жануы, қысқа түйықталудың қосылғыш өткізгіштерінің айыруының бүзылуы және электрлі доғаның пайда болуы.Санитарлы нормаларға сәкес зияндылық параметрлердің шамасы 14-кестеде келтірілген.
14-кесте-Зияндылық параметрлердің шамасы

Шымкент қорғасын зауытында күкіртті-қышқылдық цехта еңбек қорғау, техника қауіпсіздігі бойынша негізгі құжаттар -Қазақстан Республикасында түсті металлургияда "Еңбек қорғауды басқару жүйесі" құжаты.

"Еңбек қорғауды басқару жүйесі" еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүмыстарының функциялары, мәселелері мен мазмұнын орнатады.

Цехта "Еңбек қорғауды басқару жүйесіне" сәйкес техника қауіпсіздігі үшқадамды бақылаудан өтеді:

1) Бақылаудың бірінші қадамы сызықтық инженерлік -техникалық персоналмен ай сайын жүргізіледі;

2) Бақылаудың екінші қадамы цехтың комиссиямен әр апта сайын жүргізіледі ( цех бастығы ,бастықтың орынбасары, бас маман);

3) Бақылаудың үшінші қадамы зауыт басшылығымен айын бір рет жүргізіледі.

Сонымен қатар қоғамдық инспекторлар ай сайын бақылау жүргізеді.

Кәсіпорын әкімшілігінің міндеті- жұмысшыларға еңбек қорғаудың барлық ережелерінайту болып табылады.

Жұмыстың орындалу ережелерін бекітетін және өндірістік бөлімшілері мен құрылыс учаскелеріндегі тәртіпті орнататын еңбек қорғау бойынша нұсқаулар, кәсіптік одақ комитетімен бірлесе кәсіпорын әкімшілігімен жасалып бекітіледі.

Барлық инженерлі-техникалық -жұмысшылар жұмысқа тағайындалу алдында жалпы зауыттық аттестациялық комиссияда аттестация өтеді, оның құрамына бас инженер, техника қауіпсіздігі бойынша бас инженер орынбасары,

техника қауіпсіздігі бөлімінің бастығы, бас механик, бас энергетик, құқық бөлімінің және кадрлар бөлімдерінің өкілдері кіреді.

Басқарма жұмысшыларының білімін тексеру үш жылда бір рет Мемлекеттік, Қалалық техникалық қадағалау комиссиясымен, ал қалған инженерлі- техникалық жұмысшыларды жылына бір рет цехтық комиссиясымен жүргізілді.

Жұмысқа келетіннің әрбірі үшін кіріспе нүсқау, оны ережелер, міндеттер мен еңбек қорғау талаптарын орындау жауапкершілігімен танысу мақсатымен жүргізеді. Кіріспе нүсқауды еңбек қорғау бойынша жоғары білікті мамандар жүргізеді, үзақтығы 4-5 сағат.

Жұмыс орнында нұсқауды, еңбекті ұйымдастыру мен жұмысты орындауда қорғау артықшылықтарымен ,оны жүргізуде қауіпсіздік талаптарымен танысу мақсатымен, осы учаскідегі жұмыстың тікелей басшысы жүргізеді.

Бірінші нүсқаудан кейін, алты-он жүмыс сменасына, кейбір кезде бір айға дейін дағдылану үшін, тәжірбелі жұмысшаға тапсырылады. Жаңадан келген адам өзіндік жұмысқа тексеруден өткеннен кейін жіберіледі.

Ағынды нұсқаулар (күнделікті) дегеіміз- жұмысшының жұмыста қауіпсіз шараларды қолдану, айқындалған бұзылғандықты жою болып табылады.

Нұсқаулардың барлық түрлерінде еңбекті қорғау бойынша қоғамдық инспектор қатысады.

Жыл сайын жұмысшыларды жиырма сағаттық қауіпсіздік техникасы және сегіз сағаттық өзтке қарсылық қауіпсіздігі программаларымен оқытады.

Апта сайын техника қауіпсіздігінің зауыттық кеңесі, ай сайын зауыттық қауіпсіздік кеңесі мәжілістері өтеді.

СН-245-1 сәйкес бірінші категориялы зияндылықтағы кәсіпорындар үшін, ені 1000 метр санитарлы қорғаныс аймағы қарастырылған, ол өнеркәсіптік аймақты түру аймағынан бөліп тұрады.

14- кестеде келтірілген деректер негізінде электр тоғынан қорғану шараларын жасап шығару керек деген қортындыға келеміз.Сонымен қатар жүмыс орнын үйымдастыру мәселелерін шешу қажет.

4.3.1 Қорғаныс жерге қосылуды есептеу

Адамның электр тоғымен зақымдану қауіптілігін жою үшін қорғаныс жерге қосылуды есептейміз.Есептеу цехы темір бетонды фундаменті бар бөлімінде орналасқан. Есептеу цехында микро-ЭЕМ, ТВСОП-1 орналасқан, оның қоректенуі үшін оқшауланған нейтрал бар желі қолданылады, кернеуі 220 В, және тұйықталу тоғына 60 мА, меншікті кедергі 45 Ом.

Метерологиялық қызметтің деректері бойынша Шымкент қорғасын зауыты орналасқан жер бірінші климаттық аймаққа жатады127[18] бойынша климаттық аймақты біле отырып , маусымдық коэффициентін анықтаймыз

φ _в =1,7;

Есептеу цехының аймағы үшін жерге қосылудың контурлы типін қолданамыз, ол қимасы 4x50 мм тілме электродтардан және ұзындығы2,5 м , 50x50 мм электродтардан қүралады. Сым жерге 0,8 метрге тереңдетіледі.

Жерге қосылғыш ретіндегі темір бетонды фундаментті аламыз, ол келесі формуламен есептеледі: