Теѕдеу тўрмыста

Теңдеуді теңдеудегі белгісіздері бар қосылғыштарды теңдеудің бір жағына, белгісіздері жоқ қосылғыштарды екінші жағына көшіру арқылы шешуге болады. Ол үшін:

• Теңдеуді теңдеудегі белгісіздері бар қосылғыштарды теңдеудің бір жағына, белгісіздері жоқ қосылғыштарды екінші жағына көшіру арқылы шешуге болады. Ол үшін:
• 1) Барлық айырымдарды қосынды түрінде жазу керек;
• 2) Сәйкес қосылғыштарды қарама-қарсы таңбамен теңдеудің екінші жағына көшіру керек.

Теңдеу құру арқылы шығарылатын есептерді шығару алгоритмі:

• Теңдеу құру арқылы шығарылатын есептерді шығару алгоритмі:
• Есептің құруға берілген есептерін шығару үшін;
• Белгісіз шамаларды анықтау.
• Теңдеу құру;
• Теңдеуді шешу;
• Теңдеудің шешімдерін зерттеу.
• Есепті тексеру;
• Есептің толық жауабын жазу, шарттарын орындау қажет.

3.2. «Теңдеулер шешу» тақырыбына ұсынылатын есептер:

• 3.2. «Теңдеулер шешу» тақырыбына ұсынылатын есептер:
•  «Барлығы қанша қарға?»
• Келеді ұшып екі қарға,
• Топ достарын ертіп талға
• Болды елу әлгі жиын
• Санағанда демей қиын.
• Болмаңыздар әбігер,
• Шешімі табылар бәрі бір.
• Айтпай есеп шарты кім,
• Теңдеу құру тәртібін?
• Жауабы: 2+х=50, х=48 қарға
•  «Кетті бірге нешеуі»
• Кездесіп бір топ аңменен,
• Болды 30 бас малменен.
• Олар кетті қоштасып,
• Үш түлкімен достасып.
• Теңдеуді ойлап құрыңыз,
• Мал санын айта тұрыңыз.
• Жауабы: х+3=30, х=27 бас мал

Дүкенде

• Дүкенде
• Барлығы 770 дәптер сатып алынды. Оның 230-ы торкөз дәптер,385-і әліппе дәптер,ал қалғаны-жол дәптер.Қанша жол дәптер сатып алынды?
• 230+385+х=770
• х=770-615
• х=85
• Жауабы:85 жол дәптері

Фотосуретші

• Фотосуретші
• Фотосуретші 20 мектепті аралады.20 мектептің әрқайсысынан 24 сурет шыққан.Ол сол суреттердің 400-ін тегін,ал қалғандарын ақылы шығарды.Ол қаншасын ақылы шығарды?
• 400+х=20*24
• 400+х=480
• х=80
• Жауабы:80 суретті ақылы шығарған

Ойын-сауық кешінде

• Ойын-сауық кешінде
• Ойын-сауық кешінде 20 биші болған. Мария жеті жігітпен, Ольга сегіз жігітпен, Вера тоғыз жігітпен билеген, ал Нинаның өзі жігіттердің барлығымен билеген. Ойын-сауық кешінде қанша биші жігіт болған?
• Ш ЕШУ I: Егер белгісізді сәтті таңдап алса, есеп өте оңай шешіледі. Биші жігіттердің саньн емес, биші қыздардың санын іздейміз, оны х арқылы белгілейік:
• 1- Мария 6+1 жігітпен биледі
• 2- Ольга 6+2 —»—
• 3- Вера 6 + 3 —»—
• х- Нина 6 + х—»—
• Мынадай теңдеу құрамыз: х+(6 +х) =20, бұдан х=7,
• сондықтан биші жігіттердің саны : 20-7 = 13.

3.6. Теңдеу біз үшін ойлайды.

• 3.6. Теңдеу біз үшін ойлайды.
• Егер сендер теңдеудің кей кездерде біздің өзімізден гөрі алдын ала болжағыштығына күмәнданатын болсандар, мына есепті шығарып көріңдер.
• Әкесі 32 жаста, баласы 5 жаста. Қанша жылдан кейін әкесінің жасы баласының жасынан 10 есе үлкен болады?
• Ізделіп отырған мерзімді х арқылы белгілейік. х жыл өткен соң әкесі 32 + х, баласы 5+х жаста болады. Әкесінің жасы ол кезде баласының жасынан 10 есе үлкен болуы себепті, мынадай теңдеу шығады:
• 32+х=10(5+х).
• Мұны шешіп, х=-2 болатынын табамыз.
• «Минус 2 жылдан соң» деген «екі жыл бұрын» деген сөз. Біз теңдеу құрған кезімізде, болашақта ешқашан әкесінің жасы баласының жасынан 10 есе үлкен бола алмайтынын ескермегенбіз— ондай қатынас тек өткен уақытта ғана болуы мүмкін еді. Теңдеу бізден өткен ойлампаз болды және де өзіміз жіберіп алған ағаттықты ескертті.

Жұмыстың ғылыми жаңалығы

• Жұмыстың ғылыми жаңалығы
• Қазіргі таңда жылма жыл есептердің күрделенуі, есептерді шығарудың әр түрлі әдістері, жаңаша есептердің енуі, өмірлік заңдылықтардан туындаған мәселелерді теңдеулер құру арқылы шығару өте маңызды. Теңдеу бұл тылсым дүниенің жұмбағын шеше білу іспетті.

Қорытынды.

• Қорытынды.
• Әр түрлі теңдеулерді шешуді жүзеге асыруда есептеудің тәсілдерін көрсеттім.
• Бұл жұмыста біріншіден, теңдеулердің шығару жолдары көрсетіледі.
• Екіншіден, ұлттық мазмұнды логикалық есептерді шығарудағы қиыншылықтар, олардың алатын орны көрсетіледі.
• Үшіншіден, теңдеулерді шығарудағы есептеудің тәсілдері қарастырылады.
• Қазақ халқының математикалық білімінің тамыры терең. Ол қазіргі тілмен алғанда санаудың әртүрлі жүйесін, мәселен үштік пайдаланған. Қазақтың қара есебі өмір қажеттілігінен туындаған. Қазақ халқының тәрбиесінің математикалық астары да түрліше.
• Олар: 1. Жұмбақ есеп
• 2. Өлең есеп
• 3. Ертегі есеп
• Бұл есептерді дұрыс теңдеу құру арқылы шығарсақ, қателеспейміз деп ойлаймын. Ғасырлар бойы даналығымен, өміршеңдігімен дәлелденген халықтық есептер үлгілері- тәрбиенің қайнар көзі болып табылады
• Ойлау барысында менің дербес жұмыс істеу мүмкіндігім, көңіл қоя білу қабілетім дамыды. Зерттеу барысында жүргізілетін жұмыстар қарапайымнан басталып, біртіндеп қиындап, танымдық қызметін белсендіруге назар аударылады. Зерттеу жұмыстарын жүргізу барысы менің зор ынтамды тудырды, білгенімді тереңдетіп, жаңа іс-қимылға жетеледі
• Сондықтанда бұл шығармашылық жұмыс келешекте менің жолдастарыма өз білімдерін тереңдетуіне көмектесетіне сенімдімін.

Қолданылған әдебиеттер.

• Қолданылған әдебиеттер.
• 1. Глеман М, Варга Т. Вероятность в играх и развлечениях.- М,
• Просвещение, 1979. 2. Ж.А.Елшебай «Зерек» Алматы 1991ж. 3. Математика в школе. Рубрика «Математический календарь» 1985г 4. Математика және физика журналдары7. П.Я.Депман, Н.Я.Виленкин За старницами учебника математики. М:»Просвещение» 1989г.
• 4. С. Ерубаев «Қазақтың байырғы есептері»
• 5.Тарасов Л.В. Элементы и приложения теории вероятностей в школе.
• 6.Т.А.Алдамуратова. Математика 5-сынып

• Назарларыңызға рахмет