Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

жүктеу 5,09 Mb.

Pdf просмотр

бет	109/184
Дата	19.09.2022
өлшемі	5,09 Mb.
	#39328

1 ... 105 106 107 108 109 110 111 112 ... 184

Педагогика Таубаева Ш, Иманбаева С, Берикханова А (1) (1) (2)

Жагымды өнеге көрсету
әдісінің негізінде еліктеу жатыр.
Еліктеу жогары мұратқа қол жеткізетін жаңа іс-әрекет түрін қалып-
тастырады. Еліктеу аркылы жастардың әлеуметтік-адамгершілік ка-
лыптары мен қогамдық эрекеттері калыптасады. Оқушының жас
ерекшелігіне, элеуметгік-адамгершілік тэжірибесіне, сана-сезіміне қа-
рай еліктеу эрекеті өзгеріске ұшырайды.
Ж атты қты ру эдісі. Жеке бастық қасиеттерді қалыптастыруда
аса маңызды рөл атқаратын тәрбие эдісінің бір түрі - жаттықтыру.
Мінез-құлыкты оқушы бойына дарьпып, эдет, дағдыға айналдыруы
үшін жаттықгыру, кайтапап үйрету кажет.
Жаттықтыру эдісі - тұлғаның бойына қажетті жағымды іс-
әрекетті, мінез-күлыкты сіңіру, оны қалыпты мінез -кұлық дағдысына
біртіндеп айналдырып қалыптастыру.
Мадақтау жэне жазалау әдістері.
Мадақтау
әдісі дегеніміз -
тэрбиешінің баланың жагымды іс-әрекетін, мінез-қүлқын көріп бага-
лай білуі жэне оны көпшілік, үжым аддында жария етуі. Ал, бұган қа-
рама-қарсы
жазалау,
баланың іс-әрекеті мен мінез-қүлкындағы кедір-
бұдырларды жөндеу жолындағы тэрбиешінің өз әрекеті деп түсінген
Жазалау әдісіне
мыналар жатады: мұғалімнін ескертуі, сөгіс
жариялауы, педагогикалык кеңесте карау, қиын балаларды тәрбие-
лейтін арнаулы мектепке жіберу. Мадактау да, жазалау да өте нэзік
тәрбиенің қатаң әдісі болғандықтан, оны байкап пайдаланған жөн.
Оқушылардың мінез-құлқына бақылау жасау, талап қою
әдісі. Баланың мектептен тыс уақыттағы мінез-кұлқын бақылаудың
немесе еңбектің бір түрінен екінші түріне ауыстырудың тэлімдік ма-
ңызы зор.
Талап қпю
дегеніміз - баланың іс-әрекетін белгілі бағытқа
бейімдеу. Тапап қою - баланың жауапкершілік сезімін ояту.
Бақылау
здісі
дегеніміз - баланың іс-әрекетін, мінез-құпқын, белгілі иормалар
мен ережелерді орындауға ынталандыруды көздейтін әдіс. Ол белгілі
тапсырмалар мен талаптарды орындауға бағытталады. Ал оны
орын-
дату қүралына
баланың күнделікті мінез-құлқын, іс-әрекетін, жұмы-
сын бақылау, тапсырмапардың орындалу барысы туралы эңгімелесу,
оқушының мұғалім мен жолдастарының алдында есеп беруі сияқты іс-
әрекеттер жатады. Бақылау баланың іс-әрекеттерін бақылай отырып,
бағыт-бағдар беруге бейімделе жүргізіледі.
Ж еке тұлғаны н санасын қалыптастыру адістері.
Әңгімелеу -
оқу материалын жүйелі баяндау. Көбінесе адамдардың өмір жолын
баяндап, кейіпкерлерге сипаттама беруде, табиғи құбылыстарды жэне
қоғамдық өмірді суреттеу барысында колданылады. Әңгіме әдісіне
белгілі
талаптар қойылады:
қисынды, бірізді, дэлелді баяндау; нак-
ты, бейнелі көтеріңкі көңіл-күймен
эңгімелеу; оқушылардың жас
190

ерекшелігін ескеру, эңгімелеу ұзактыгы бастауыш сыныпта 10 минут,
жогары сыныптарда 30 минуттан аспауы тиіс.
Егерде әңгімелеу барысында окушылардың түсінігі жеткілікті
дәрежеде қалыптаспаған жағдайда, оларға
түсіндіру әдісі
арқылы заң-
дылықтар мен принциптерді, ереже мен тэртіпті сақгаудың мацызын
көрсету керек. Тэрбиеші жеке тұлғаның санасын, олардың жас ерек-
шеліктерін ескере отырып қалыптастырады. Түсіндіру кезінде сынып
оқушыларының тұлгалык сапасы мен білім деңгейіне сүйенеді. Тү-
сіндіру әдісін түрлі үлгілі-өнегелі қьшықгарды қалыптастырып бекі-
туде жэне болған оқиғаға оқушының қатынасын орнықтыру үшін
қолданылады.
Әңгшелесу -
оқушылар ркымының өмірі мен мүддесіне сай та-
қырыптарды талдауға, оларға белсене арапасып, қойылған мәселеге
сын көзбен карап, нақты қорытындылар жасауга негізделеді. Қазіргі
кезеңде бұл эдіс көбінесе мұғалім мен оқушылар арасында

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 105 106 107 108 109 110 111 112 ... 184