Дәріс 3. Еңбек қауіпсіздігінің талабы

1. Қайғылы жағдай немесе оқиға туралы қатынастар

2. Төтенше жағдайлар

3. Кәсiпорынның өндiрiсiнiң қызыметшiсiнiң жеке гигиенасы.

Барлық қайғылы жағдайлар туралы, сонымен бiрге қауiптi оқиғалар және қайғылы жағдайлар өзiменге елiктiре алды дереу өз тiкелей жетекшiсi немесе еңбектiң қорғау бөлiмiне хабарлау керек болатын жағдайлар. Кәсiпорынның дәрiгерлiк қызметкерi бiрiншi дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетiп және тиiстi тiркеудi ресiмдеуге мiндеттi.

Төтенше жағдайлар

Әрбiр ауысымда арнаулы дайындықты өткен және өрттiң тууi немесе (төтенше жағдайлар бойынша топ, ерiктi өрт жасағы) басқа төтенше жағдайларда бiрiншi кезектегi шара қолдана алатын қызметкерлер жұмыс iстеуi керек. Кәсiпорынның әрбiр қызметкерi сонымен бiрге көшiру жолдары туралы өрт немесе басқа төтенше жағдай туралы хабарлауға кереккен бiлуге мiндеттi. Төтенше жағдайлардың жоюы үшiн барлық жабдық болуы керек кез келген уақытта түсiнiктi. Осыған жабдыққа жолдар еркiн үнемi ұстасуы керек.

Кәсiпорынның өндiрiсiнiң қызыметшiсiнiң жеке гигиенасы

Өндiрiстiң барлық қызметкерлерi мiндеттiген: дененiң гигиенасына, қолдар, шашты үнемi қадағаласын, тырнақтарды қысқаша қырығу. Жұмыстың алдтарының алдында Шаш үшiн таза арнайы киiмдi, арнайы торды киiнсiн, аммонилаушы жуғыш затты қолдануы бар қол мұқият жуу. Мiндеттi түрде аммонилаушы жуғыш затты қолдануы бар қол дәретхананың әрбiр баруынан кейiн жусын, азықтың қабылдауын алдында, сонымен бiрге кiр басқан заттармен әрбiр жұмыстағы үзiлiс және жақын болудан кейiн. Белгiлерiнiң пайда болуында суық тиған немесе iшек-қарын аурулар, температураның жоғарылатулары, сонымен бiрге iрiңдеулер, кесулер, аурулардың тағы басқа симптомдарының күйiктерi консультацияның алуы және тиiстi шаралардың қабылдануы үшiн бұл өз тiкелей жетекшiсi және дәрiгерлiк қызметкер туралы дереу хабарлау.

Жеке қорғану құралы

Кәсiпорынның барлық қызметкерлерi еңбек сипатпен сәйкес арнайы қорғайтын киiмдi және аяқ киiм, сонымен бiрге (Көкшiл сұр ) басқа жеке қорғану құралдары қолдануы керек. Барлық қызметкерлердiң өндiрiстерi үшiн бiртұтас талап қатты қорғайтын малай жабдықталған қауiпсiздiк еуропалық стандарт бойынша EN 345 куәлiк берiлген қорғайтын аяқ киiмге кию болып табылады. Кәсiпорынның барлық қызметкерiмен тегiн шығып тұру көкшiл сұр. Жеке қорғану құралдары бойынша толық мәлiметтен астамы жеке қорғану құралының келесi басшысында болады.

Жұмыс орны

Кәсiпорынның барлық қызметкерлерi, қызмет және жұмыс орынынан тәуелсiз, өз жұмыс орынындағы рет те тазалыққа жауапты болады.

Барлық өтулер, коридорлар, сонымен бiрге эвакуацияның маршруттары еркiн болуы керек. Қоқыс арнайы контейнерлерде қалыптасуы керек. Барлық материалдар мен жабдықтар ұқыпты қалыптасуы керек. Бойынша кабелдi төсеу немесе өткiзгiштер жартылай рұқсат етiлмейдi. Заттар құюлар немесе бытырап кетудi жағдайда қандай болмасын жина дереу жасауы керек. Барлық шкафтарды есiктер, столдың жәшiктерi жабулы сұғындыруы керек.

Кәсiпорын жұмыс орындарындағы (еңбектi қорғау ) қауiпсiздiктiң негiзгi ережелерi

Кәсiпорынның барлық қызметкерлерi мiндеттiген: Жеке қорғаудың тағы басқа құралын қойылған униформаны өндiрiсте тасысу. Қойылған қауiпсiздiк белгiлерi бiлiп талапты орындау.

Жабдықтың осы түрiн қауiпсiз пайдалану бойынша нұсқауларды барлық талапты бiлiп орындау. Еңбек қауiпсiздiгiнiң бөлiмше жұмыс iстейтiн негiзгi ережелерiн бiлiп орындау. Нарядты пайдалансын - наряд қолданылуы керек болатында үлкен қауiп-қатердiң жұмыс жасауына кiру рұқсаты. Төтенше жағдайда iстеуi керек болатынын бiлу төтенше жағдайда iстеуi керек болатынын бiл.

Электр қондырғылары. Электр қондырғыларды пайдалану талаптармен сәйкес iске асуы керек:

«Ережелердiң электр қондырғыларды құрылымдары»

«Тұтынушылардың электр қондырғыларын қолдану ережелерi»;

«Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдаланудың жанында қауiпсiздiк техникасы ережелерi». Электр қондырғыларды пайдалануды әдейi дайын тұрған электротехникалық қызыметшi, қыдырып келетiн дәрiгерлiк куәләндiру, электроқауiпсiздiк арналған мамандыққа қатысты топ болатын тиiстi үйрену және жаттығу әзiрлеуi, атақтардың тексеруiн жүзеге асыруы керек.Кернеудiң нұсқағыштары, диэлектриялық ручколары бар аспаппен және тағы басқалар кiлемшелермен қорғаудың диэлектриялық биялайлармен оның жұмысының қауiпсiздiк қамтамасыз ететiн барлық қажет құралдарымен болу жабдықтаған мiндеттi электр қондырғы мiндеттi қызмет етушi қызыметшi.)

Механикалық жабдық және тетiктер. Барлық жылжымалы және айналмалы жабдықтың бiр бөлiктерi бөтен заттардың қорғайтын қаптар және қызмет көрсетушiнi жарақаттардың алу шығаратын қоршаулар сонымен бiрге дәл тигiзуi алуы керек.Қорғаушы қоршаулар жабдықтың санитарлық өңдеуi және ол үшiн оңай (көтерiл ) түсуi жиiрек және алынған қоршауы бар машинаның қосынды мүмкiндiк бермейтiн электр бiтеудi алуы керек. Жұмысқа, өздiгiнен тоқтауға, апаттағы ақаулықтары табылуда машинаны авария тоқтауы және бұл жауапты лауазымды тұлға туралы дереу хабарлауға батырманы пайдалана тоқтатуға керек.  Жабдықтың кемшiлiктердi жою қосындысына дейiн үзiлдi-кесiлдi рұқсат етiлмейдi. Бойынша жұмыс iстегенде қатар - үлкен қауiп-қатердiң жұмыс жасауына кiру рұқсатыға наряд көрcетiлген қауiпсiздiк өлшемдерi орындап тексеруге керек.

Транспорт. Потенциалдық қайнары үлкен қауiп-қатер көлiк құралдарының пайдалануының жанында ерекше сақтығын көрсету керек. "Еңбек қауiпсiздiгi" ЖШОның кәсiпорынның аумағындағы көлiк құралдарының қозғалыс жылдамдығы керек  20 км/сағ бөлiмшелердiң түзулерiне және 5 км/сағ бұрылыстарда,  өндiрiстiк бөлмелердегi - 5 км/сағ аспайтын, бұрылыстарда - 3 км/сағ аспауы тиіс. Жүкті түйеу түсіру жұмыстарының көлік құралдарына басқаруына (автомобильдер, штабельдер, электрлік тележкалар) 18 жастан асқан адамды жиберіледі, өткен көлiк құралдарының басқаруын құқық және жұмыстардың тиiстi түрiнiң орындауына куәлiк болатын арнайы үйренулер. Цех iшiндегi жүк тасымалдаулар (электртиегiштер, электр және механикалық арбалар) үшiн жерде тұратын көлiк құралдары, өндiрiстегi болуы мүмкiн көлiк оқиғаларының тәуекелдерiн жаяу жолдары кесiп өте құрады. 200 Ж. энергиясы бар соққыларынан стоп арашалаушы қатты қорғайтын малай жабдықталған қауiпсiздiк еуропалық стандарт бойынша EN 345 куәлiк берiлген қорғайтын аяқ киiмге кию сондықтан өндiрiстiң барлық қызметкерлерi үшiн сөзсiз болып табылады.

Өндірістегі тыйым салынған аймақтар. Егер келесі талаптағы рұқсат беру қағаздары болмаса (инструктаж, аттестация), онда қызметкерлерге келесі бөлмелерге кіруге тыйым салынады:

-энергетикалық блок;

-электроқондырғылары бар бөлмелерге;

-лабораторияларға;

-қоймаларға;

-тыйым салынған белгілері бар басқа аймақтар мен бөлмелерге.

Кейбір аймақтар мен бөлмелер уақытша жабық тұруы мүмкін.

Биікте жұмыс істеу. Жұмыс iстегенде жоғары 1, 3 метрдiң биiктiгiнде, сонымен бiрге төбеде сақтық баулар қолдану керек. Дұрыс күйдегi басқа сатылар барлық үзеңгi және құлау құтылу үшiн қауiп-қатерсiз бекiтуi керек. Онын жанында сүйеуi сатысы бойынша көтеруiнде сақтанатын болуы керек. Көтергiш жабдық тағы басқалар дұрыс емес үзеңгiлер, сатының биiктiгiнде жұмыс үшiн қолдануға рұқсат етiлмейдi.

Әдебиеттер

1.Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау. Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5

2.Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7

3.http://enc-dic.com/sociology/Vidy-Truda-994.html

4.http://w http://www.mining-enc.ru/b/bezopasnost-truda