ТатееваА. Б., доцент «Фармацевтикалық өндірісінде еңбек қорғау ережелері»

1.Өнімді және өнімсіз еңбек. Өнiмдi еңбек - бұл еңбек, тiкелей қатысушы қоғамдық байлықтың натурамен - нақты формасы, жиынтық қоғамдық өнiм, ұлттық табыстың жасауында. Бұл процессiнде қызметi және пайда әкелетiн материалдық игiлiк өндiрiп алатын еңбектер. Өнiмдi еңбектiң тұтынушы құндарының жасаушысы қалай адамдар, мәңгi және табиғи қажеттiлiкпен болудың шарты болып саналады. Өнiмсiз еңбек - бұл әлеуметтiк және рухани игiлiк құратын еңбек. Мұндай еңбек қоғамдық пайдалы, бірақ өнiмдi болып табылмайды, жеке өнiмде өйткенi жасамай, iске аспайды және пайда әкелмейдi. Еңбектiң процессi қызмет құратын, және олардың тұтынуын процесс бәрi бiрге құйған. Қызмет қызметтiң формада өмiр сүредi, олар жинауға болмайды;

2.Жанды және өткен еңбек. Жанды еңбек - бұл қай осы уақытта шығын шығаратын және нәтижелерi әлi белгiсiзген еңбек. Жұмысы, бұл кейбiр жұмыс уақытын қандай болса да жұмыс көлемi орындай босқа жояды - жанды еңбек. Бiрақ, жұмыс өнiмдi өндiрiп ала әлi тұтынады және өткенi еңбек. - Өткенi еңбек өздiң бұрын жасалған нәтижесiне iске асырады,- деп бұл шикiзат және материалдар, энергия, станоктер, аппараттар, компьютерлер және тағы басқалар. Ғылыми-техникалық iлгерiлеу жүрiсте қағылез және өткенi еңбек шығындардың арасындағы байланыс өзгередi. Мысалы, жанды еңбектiң механикаланған шығындарына қол еңбектен өткелде өсуге өткенi шығыны құлдырайды.

Әдебиеттер тізімі.

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: А.Қ.Құсайынов.- Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5

2. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7

3. http://enc-dic.com/sociology/Vidy-Truda-994.html

4. http://w http://www.mining-enc.ru/b/bezopasnost-truda