Өндіріс аумағында зиянды шаң-тозаңның мөлшері

Газдардың шаң-тозаңнан айыру немесе тазалану дәрежесі төменде келтірілген теңдікпен есептелінеді:

Мұндағы: a – тазалану дәрежесі;

С₁, С₂ – газдағы шаң-тозаңның, тазаланғанға дейінгі (С₁) және тазаланғаннан кейінгі (С₂) концентрациясы.
Тазартуға қажетті газ құрамындағы шаң-тозаң мөлшері (пылевая нагрузка) (ШТМ), тазалану дәрежесі және заттың шығарылатын шекті мөлшері ШШМ (предельно-допустимый выброс) арасындағы байланыс төмендегідей формуламен анықталады:
a=1-ШШМ

ШТМ

Бейорганикалық заттардан түзілген шаң-тозаңдарды тазалау үшін, көп жағдайда механикалық шаң ұстағыштар, сүзгілер, электрсүзгілер пайдаланылады. Шаң-тозаң бөлшектерінің өлшемі 5 мкм-ден жоғарыларын ұстау үшін, циклондар қолданылады. Органикалық заттар үгітілуінен түзілген шаң-тозаңдарды тазалау үшін, механикалық шаң тазартқыштар пайдаланады.

Әдебиеттер

1.Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау. Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5

2.Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7

3.http://enc-dic.com/sociology/Vidy-Truda-994.html

4.http://w http://www.mining-enc.ru/b/bezopasnost-truda