Өзіндік жұмыстардың (курс, бақылау. реферат, баяндама) тақырыптары:
1) Көркем шығарма – тарихи кезеңнің әдеьи дерегі;
2) Тарихи беллетристика және тарихи шындық;
3) Тарих сабағында көркем шығармалармен жұмыс істеу әдістері;
4) Көркем шығармалардың тәрбиелік міндетері;
5) I. Есенберлиннің тарихи романдары – аса құнды әдеби дерек.
1.4 Жоғары сыныптардағы оқу сабақтары
Мазмұны:
1) Семинар, зерханалық сабақтар, мектеп дәрісі;
2) Баяндамалар мен рефераттар;
3) Оқытудың эвристикалық түрлері;
4) Ықпалдастыру сабақ. Байқаулар.
Семинар, зертханалық сабақтар, мектеп дәрісі
Семинар – жоғарғы сыныптар арасында кең тараған оқу түрі. Оқудың бұл түрі оқушылардың диалогтық сөйлеуін дамытуға көмектесіп, түпдернктермен дербес жұмыс істей алуын қалыптастырады. Әдетте, семинарлар тұтастай жаңа материалды оқып – үйренуге арналады. Мұғалім бір апта бұрын семинардың тақырыбың, жоспарын, қаралатын мәселелер мен әдебиеттер тізімін хабарлайд. Қабілетті окушыларға күрделі мәселелерді ұсынып, қысқа хабарлама дайындауға тапсырма береді. Хабарламалар тыңдалып, талқылау біткен соң мұғалім басты мәселелерді қорытып, оқушылардың еңбегін бағалайды.
Зертханалық сабақтар – окушылардың алған білімдерін қолдану икемділігі дағдыларын қалыптастыруға арналады. Бұл сабақ түрі негізінен оқушылар үшін жаңа білім көзін игнруге арналады.
Дәрістер – мұғалімдер соңғы уақытта жоғары сыныптарда дәріс оқуға әуестеніп алды. Дегенмен, әдістеме ғылымы классиктерінің мектеп дәрісі – мазмұндау нысаны емес, тарих сабағының бір түрі, оны жүргізүдің ерекше әдісі деген тұжырымы естен шықпауы керек. Сондықтан мектеп дәрісі ерекше әдістемені қажет етеді. Өйткені айтылғанды жазып отыру үшін дәріс тындау нәтиже бермейді. Дәріс барысында кітап оқығанда және кітапты конспектілегенде атқарылатын жұмыстар жасалуы тиіс. Дәрістің мақсаты – тыңдау, талдау, басты мәселені бөліп алу, конспектілеу ептілігін дамыту. Сол үшін бастапқы кезде окушыларды тарих оқулығын конспектілеуге үйрету қажет.
Келесі кезекте оқушыларды ауызша сөзді конспектілеуге үйретуге болады. Түсіндірудің алдында мұғалім оқушыларға түсінікті және жазбаларының бірізді болуы үшін қысқаша жоспарды айтып жаздырады. Материалдың белгілі бір бөлігін баяндаған мұғалім окушылардың қатысуымен негізгі ойды айқындайды, жазатын мәтіннің нобайын жасайды. Материалды баяндау барысында окушылардың жазу жылдамдығын қадағалау қажет. Оқушылардың қалай жазып отырғанын да әр кез қадағалау орынды, қажет болса жазған мәтінін оқыту, қатесі болса түзету, тіпті жазу барысында қандай сөздерді қысқартуға болатындығы ескертіледі. Олар келесі сабақта өз жазбаларын оқи отырып, басты мәселенің қайсысы назардаң тыс қалғандығын, екінші кезектегі қандай деректерді жазбай қоюға болатындығын көз жеткізеді. Мазмұны және диктантикалық міндетіне байланысты мектеп лекциясы мынадай түрге бөлінеді. 1) курс бөлімінің негізгі мәселелерімен алғаш рет таныстыратын кіріспе лекция; 2) теориялық материал және негізгі деректерді қамтитын тақырыптық дәріс; 3) тарих курсы бойынша негізгі мәселелерді оқушылардың жадында жаңғыртатын қайталау- жинақтау дәрісі. Кейде дәріс мазмұны оны таңдау барысында жаңа тарихи деректер, жаңа ұғымдар мен есімдерді арнайы кестеге енгізіп отыруға
мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |