«Тарихты оқыту әдістемесі» пәні бойынша ОҚУ-Әдістемелік кешен

Осы және басқа да әдіс, тәсілдерді тәрбиелік мақсатқа пайдалануга койылатын негізгі талап

жүктеу 1,14 Mb. бет 64/92 Дата 22.06.2023 өлшемі 1,14 Mb. #43057

Навигация по данной странице:

• Дәл казір мектепте тарихтан сабақ беретін тарихшы мұғалімді коғам кайраткері десе артық емес.
• Тарих білім берудің құрылымы.
• Өзіндік бақылау сұрақтары

Осы және басқа да әдіс, тәсілдерді тәрбиелік мақсатқа пайдалануга койылатын негізгі талап — қолданған әдісіміз окушылардың жүрегіне, сезіміне, ішкі жан-дүниесіне эсер етуі, оларды толғандырып, тебірентуі, олар өздерін сол баяндалып түрған оқиғаға катысып жүргендей сезінуі тиіс. Өтіліп жаткан тарихи фактінің, құбылыстың мазмұн-сипатына қарай оқушылар көңілденіп, шаттанып, оларда мактаныш сезімі байқалса немесе олардың қамығып, ренжіп, дұшпанға, шапкыншыға деген жек көру, тіпті, кек алу сезімі пайда болса ғана мұғалімнің тәрбиелік максатта қолданған әдіс-тәсілдері нәтиже берді деуге болады. Өйткені мұғалімнің майын тамыза айткан әңгімесі, тарихи романнан оқылған, баспасөзден пайдаланылған үзінділері, мұғалім әңгімесі бойынша экранда етіп жаткан кадрлар, сәулетгі ғимаратты суреттеп, сипаттаған көркем сөз, оқушылардың белгілі тарихи күжатпен ездігінше жүмыс істеп, өздерінше баға беріп, қорытынды жасауы, ақын-жыраулар, ауыз әдебиеті шығармаларынан келтірілген үзінділер, қайраткерлердің, ғалымдардын, үнтаспа аркылы берілген жігерлі сездері, т.б. окушыларға эсер етеді, оларда терең із қалдырады, оның үстіне осындай әдіс-тәсілдердің көмегімен түсіндірілген тарихи материал оқушылардың есінде берік сакталады. Күнделікті окытылатын тарихи материалды алдын-ала, әрі қажетті дайындыкпен тәрбиелік максатка тиімді пайдалансақ, жұмысымыз нәтижелі болады. Мұғалім шәкіртімен тығыз ынтымактастык катынас орнатса, олардың жүріс-тұрысын, мінез-құлкын, білімнің өсуін, т.б. ерекшеліктерін үнемі назарда ұстаса, шәкірттерінің тәрбиесінде болып жаткан өзгерістерді өзі де байқайды. ¥стаз бұдан тиісті қорытынды жасай отырып, өзінің осы бағытта жүргізіп жатқан жүмыстарын одан әрі жетілдіре түседі. Дәл казір мектепте тарихтан сабақ беретін тарихшы мұғалімді коғам кайраткері десе артық емес. Өйткені бір мұғалімнің алдынан бір оку жылында 200-250 окушы етеді. Ал елімізде жиырма мыңға жуык тарихшы мүғалім бар екенін ескерсек, олардан каншама мындаган жастар тәрбие алады. Бұл жастар — коғамның болашак құрылысшылары. Қоғамның тағдыры солардың қолында. Ендеше жас ұрпакты заман талабына сай тәрбиелі етіп дайындау — аса маңызды міндет. Үлы ғүлама ғалым Әл-Фараби айткандай тәрбиесіз білім адамзат жинаған кұндылыкка зиянын тигізеді. Жоғарыда айтылған, маңызды міндетті орындауға тарихшы мүғалім комакты үлес коса алады. Өйткені ол бүкіл адамзат жинаған өркениетті окытып үйретеді. Тарих білім берудің құрылымы. 5 сынып. Қазақстан тарихы (элементарлық курс) Жалпы тарих (элементарлық курс) 6 сынып Ежелгі Қазақстан тарихы Ежелгі дүние тарихы 7 сынып Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы (V – ХVғғ.) Орта ғасырлар тарихы (V – ХV ғғ.) 8 сынып Жаңа замандағы Қазақстан тарихы (ХVІғ. – 1918ж) Жаңа заман тарихы (ХVІғ.- 1918ж) 9 сынып Қазіргі заман Қазақстан тарихы (1918ж. – 1990ж.) 10 сынып Қазақстан Республикасының тарихы (1991ж.–бүгінгі күнге дейін) Қазіргі заман тарихы (1991ж – бүгінгі күнге дейін) Қатар жүретін пропедевтикалық курстар отандық және дүниежүзілік тарих бойынша қарапайым түсініктер қалыптастыру міндетін орындауы тиіс. Бұл курстарда кейбір жаңа ұғымдар мен терминдер, тарихи уақытты өлшеу негіздері, Қазақстан мен шетелдер тарихының жекелеген тарихи оқиғалары мен құбылыстары оқытылады. Ұғым – заттар мен құбылыстардың мәнді ерекшеліктерін, байланыстарын және қатынастарын, олардың қарама-қайшылығы мен дамуы үрдісінде бейнелейтін ой формасы, белгілі бір класқа жататын заттардың жалпы және тек соларға ғана тән ерекшеліктерін жинақтап көрсететін ой немесе ой жүйесі. Ғылыми ұғымдар заттар мен құбылыстардың мәнді және қажетті қасиеттерін бейнелейді, ал оны белгілейтін сөз бен таңбалар (формулалар) ғылыми термин болып табылады. Ұғымдарды реттеу жолдары: Зерттеу тақырыбына сай қажетті ұғымдарды жинақтау, оларды мағынасына қарай бөлу. Олардың мән-мағынасын ашып, білу, түсіну. Өзіндік бақылау сұрақтары: 1.Негізгі идеялар мен түсініктерге анықтама беріңіз 2.Курстың оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеудегі ерекшеліктері неде? 3. Мектепте 8-9 және 10-11 сыныптардағы Қазақстан тарихы курсының құрылымы қандай? Қазақстан тарихын оқыту процесінде тарихи үғымдарды қалыптастырудеген не? жүктеу 1,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз