Сыртқы қысқа тұйықталу кезіндегі асқын тоқтан қорғаныс

 

47 

қолданылады.  Бірақ  селективтілік  шарты  бойынша  сыртқы  РҚ-тың  уақыт 

ұстанымы  болуы  керек,  сондықтан  да  тез  іске  қосылмайды.  Сол  себептен 

трансформатордағы  зақымдалудың  негізгі  РҚ  ретінде  тек  аз  қуатты 

трансформаторларда  ғана  қолданылады.  Ішкі  ҚТ-дан  арнайы  РҚ  бар 

трансформаторларда, сыртқы РҚ осы қорғаныстың резерві болып табылады, 

егер  ол  іске  қосылмаған  жағдайда.  Сыртқы  ҚТ-дан  РҚ  ең  қарапайым  түрі 

МТҚ болып табылады.  

Трансформаторлардың  максималды  тоқ  қорғанысы.  Екі  орамды 

төмендеткіш  трансформаторлардың  қорғанысы.

 

    Бір  жақтан  қоректентін 

трансформатордың 

МТҚ 

сұлбасы 

10.1 

суретте 

келтірілген. 

Трансформатордың өзі қызмет ету зонасына қосылу үшін, РҚ қоректену көзі 

жағынан қойылады және ол Q1 ажыратқышының ажыратылуына қызмет етуі 

керек. МТҚ тоқтық релесі Q2 ажыратқышына қойылған ТТ қосылады.  

 

 

а) үш ТТ бар тоқ тізбектерінің сұлбасы; б) оперативті тізбектердің 

принципиалды сұлбасы; в) структуралық сұлба; г) екі ТТ бар тоқ 

тізбектерінің сұлбасы. 

10.1 сурет - Екі орамды трансформатордың максималды тоқ қорғанысы 

 

10.1,  а  суретте  трансформатордың  РҚ-ның  сұлбасы  келтірілген,  ол 

уақыт  ұстанымымен  іске  қосылып  Q1

 

және  Q2  ажыратқыштарының 

ажыратылуына жұмыс жасайтын екі КА1

 

және КА2 тоқ релесімен жасалған. 

Бұл  кезде  трансформатордың  төменгі  кернеу  жағында  (НН)  сыртқы  ҚТ 

жағдайында  Q2  ажыратқышының  ажыратылуы  Q1  ажыратқышының 

қызметін  резервте  ұстайды.  Көбінесе  РҚ  екі  уақыт  ұстанымен  орындалады: 

 

48 

бірі  t

1 

төменгі  кернеу  жағындағы  Q1  ажыратқышының  ажыратылуына,  ал 

екіншісі  t

2

  =  t

1

  +



 

t   

жоғары  жақтағы  Q2  ажыратылуына.  МТҚ  бұлай 

орындалуының  құрылымдық  сұлбасы  10.1,  в  суретте  келтірілген.  Сыртқы 

ҚТ-дан  ажырамаған  жағдайда  төменгі  жақтағы  МТҚ  t

1 

уақыт  ұстанымымен 

Q1 ажыратқышы ажыратады, бұл кезде трансформатордың  жоғары жағында 

кернеу болады. Ал трансформаторда зақымдалу болған жағдайда және оның 

негізгі  тез  әсер  ететін  РҚ  қосылмағанда  МТҚ  уақыт  ұстанымымен  Q2 

ажыратқышын ажыратады. 

Жоғары  кернеуі  110-220  кВ  трансформаторларының  сұлбасындағы 

КА1

 

және  КА2  тоқ  релелері  үшбұрыш  жалғанған  ТТ-на  қосылған  (10.1,  а 

сурет). МТҚ тоқ тізбектерінің осылай жасалуы 110-220 кВ тораптағы жерге 

ҚТ 

кезіндегі 

оның 

селективті 

емес 

қызметінің 

алдын 

алады 

(трансформатрдың  бейтарабы  жерлендірілген  жағдайда).  Қорғаныс  фаза 

аралық  барлық  ҚТ  түрлерінде  орауыштары 

Y

/

 



қосылған  жоғары  және 

төменгі  кернеу  жағында  да  қызмет  жасайды.  Бірақ  та,  толық  жұлдызшамен 

жиналған ТТ қосылған үш тоқ релесі бар МТҚ - мен салыстырғанда, төменгі 

кернеу  6  -  10  кВ  жағында  екі  фазалық  ҚТ  кезінде  сезімталдық  15% 

төмендейді.  Орауыштары 

Y

/

Y

  немесе   



/



 

жалғанған  және  бейтарабы 

жерлендірілген тораппен байланысы жоқ сұлбадағы трансформаторлар үшін 

МТҚ  екі  КА1

 

және  КА2

 

тоқтық  релемен  орындалады  (10.1,  г  сурет),  бұл 

кезде  трансформтаорлар  толық  емес  жұлдызшаға  жалғанады.  МТҚ  мұндай 

сұлбасы  Y/



  орауыштары  жалғанған  сұлбадағы  трансформаторларда  да 

қолданылуы  мүмкін.  Осы  кезде  орауыштары  Y/



  жалғанған  сұлбадағы 

трансформатордан  кейінгі  екі  фазалы  ҚТ  -  ға  МТҚ  сезімталдығын 

жоғарылату  үшін,  КA3  тоқ  тізбегінің  кері  сымында  қосымша  реле 

орнатылады  (10.1,  в  -  г  суреттерде  үзік  сызықпен  көрсетілген).  Мұндай 

трансформаторлар  орауыштарының  қосылу  сұлбасы  үшбұрыш-жұлдызшаға 

жалғанған 

нөлдік 

нүктесі 

жерледірілген 

трансформаторларда 

да 

қолданылады (әдетте 0,4

 

кВ

 

торабын қоректендіретін

).

 

ЖК  және  төменгі  кернеу  жағында  орнатылатын

жүктеу 1,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: