Тамақтандыру кәсіпорындарының технологиялық процестері


К е с т е 15.1. Қойма түріндегі орындардың сипаттамасы



жүктеу 0,77 Mb.
бет149/176
Дата09.12.2023
өлшемі0,77 Mb.
#44597
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   176
Тамақтандыру кәсіпорындарының технологиялық процестері-emirsaba.org

К е с т е 15.1. Қойма түріндегі орындардың сипаттамасы 
Жас шамасы, жас
Ақуыздар, г
Майлар, г
Көмір-
сулар, г
Қуат,
ккал
Барлы-
ғы
Соның
ішінде,
малдың
Барлығы
Соның
ішінде
өсімдікті
7...10
79
47
79
16
315
2 300
11...13
(балалар)
93
56
93
19
370
2 700
11.13
(
қыздар)
85
51
85
17
340
2 470
14.17
(
бозбалалар)
100
60
100
20
400
2 900
14.17
(
бойжеткен-дер)
90
54
90
18
360
2 600
Майлардың жетіспеушілігінен рационда ауруға төтеп беру қасиеті
төмендеп, бойдың өсуі бәсеңдейді, тері, қан тамырлары, бауыр аурулары
пайда болады. Артуында басқа тағамдық заттектердің сіңірілуі нашарлап,
алмасу үдерістері бұзылады.
Көмірсулар — негізгі энергетикалық материал. Олардың арутында
семіздікке әкелетін, жұқпалы ауруларға орнықтылығы төмендейтін зат
алмасу бұзылады. Балаларды тамақтандыруда рациондағы жеңіл және
күрделі көмірсулар арасындағы қатынас 1:2-ні, ақуыздар, майлар және
көмірсулар арасындағы қатынас 1:1:4-ті құрағаны маңызды.
Ұлпалардың өсуі және дамуы үрдісінде, соның ішінде сүйек ұлпасының,
көптеген физиологиялық қызметтердің реттелуінде, тамақты сіңіруде
минералды заттектер үлкен рөлге ие. Осылайша, рационда ас тұзының
жетіспеушілігінде жүйке және жүрек-қан тамырлары жүйесі, ал артуында
бүйректер мен басқа мүшелердің жұмысы бұзылады.
Дәрумендердің, әсіресе, С дәруменінің маңызы барлығына мәлім. Солай
десек те, мектеп асханаларын тексеруде оның тағамдардағы мөлшері ағза
қажеттілігін қамтамасыз ете алмайтынын көрсетті. Осыған орай
мектептердің медициналық қызметкерлеріне тағамдарды оларға С
дәруменінің дәріханалық дәрі-дәрмегін қосу жолымен С-дәрумендеуді




161 
жүзеге асыру тапсырылған. Алайда оны тек қышқыл дәмге ие тағамдарға
ғана қосуға болады. Сондықтан салқын және ыстық тағамдарды дайындауда
аспаздар осы дәруменге бай ақжелкен, аскөк көгін, көк пиязды пайдалануы
тиіс, сонымен қатар, өнімдерді өңдеуде дәрумендерді жоғалтып алуды азайту
шараларын жүзеге асырулары қажет.
Балалар үшін тамақтану тәртібі үлкен маңызға ие. Яғни тамақтану
арасындағы сәйкесінше аралықты сақтау, оны бір күнге дұрыстап бөлу:
аралықтар 3-4 сағатқа тең болуы керек, яғни, тамақтану мөлшері 4-5 рет.
Балалар мектепте 3 сағаттан артық болатын болғандықтан, олар сол уақыт
ішінде тамақтанулары керек және мамандар XX ғасырдың өзінде оның
ыстық таңғы ас болуы керектігі туралы шешімге келген. Ал ұзартылған күн
тобында қалатындарға түскі асты ішу керек .
Мектеп-интернаттарда және балаларды сауықтыру лагерьлерінде төрт не
бес реттік тамақтану ұйымдастырылады.
Физиологтар бөлек тамақтану аралығындағы тәуліктік рационды бөлуге 
кеңес жасап шығарды (15.2-кесте). Әрбір тамақтану негізгі тағамдық
заттектер мен калориялығының мөлшері бойынша теңдестірілуі өте
маңызды. Бұны тек мамандар жасап шығарған жинақталған рацион бойынша
тамақтануды ұйымдастыру арқылы қамтамасыз етуге болады. Бұндай
мәзір,әдетте, 2 аптаға жасалады. Бұл ретте маңызды шарттар қатары
орындалуы қажет:
Мәзір екі нұсқада жасалуы керек: 7-11 жастағы және 12-17 жастағы
балаларға арналған. Сонымен бірге екі түрлі бөлек мәзір жасалмайды —
тағамдық
заттектер
мен
рационның
калориялық
мөлшерінің
айырмашылығын салаттар мен басқа тіскебасарлардың (100 немесе 150 г),
сорпалардың (250 немесе 300-400 г), гарнирлердің (100 немесе 150 г),
нанның (50 немесе 75 г) алынып тасталуын түрлендіре отырып қамтамасыз
етеді;

жүктеу 0,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   176




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау