Тақырыбы: Иттердің шығу тегі және оларды. Кинология ғылымының тарихы. Мақсаты

1. Үй итінің шығу тегі.

2. Қасқыртекті және құс тәрізді иттердің шығу тегі.

3. Адамдардың иттерді қолға үйрете бастау кезі.

4. Кинологияның тарихы. Келесі кестені толтыр

1. Иттердің монофилетикалық және полифилетикалық теорияның дамуын қандай фактілерге сүйене айтуға болады?

2. Неліктен ит адамның бірінші үй жануары болды?

3. Қандай белгілі , биологиялық түр астында понимается « түрлердің көбеюлердің жиынтығы , қабілеттілердің тоғысуға жемісті әулет білімімен , айқын ареал қоныстаушылардың , қасында қожалық етуші морфофизиологическихпен жалпы белгілердің және өзара қатынастардың үлгілерінің абиотикалық және биотикалықпен ортамен және бөлімшелердің басқа сондайлардың ғой түрлердің топтарының будандық түрлердің практикалық толық жоқ болуымен».

Биологиялық түр сәйкес тап осы анықтамасына , қасқыр және , мысалы , неміс овчаркасы бір түр өкілдерімен келеді , сол уақытта неміс овчаркасы және чихуа - хуа әр түрлі түрлердің өкілдерімен келеді , тоғысуға , өмірге бейімді әулет біліміне сондықтан қабілетті емес және морфофункциональнымимен әртүрлі белгілермен ие болады .

Берілген мәселе бойынша сіздің ой-пікіріңіз. Жауапты түсіндіріңіз.

1. 
   Ит шаруашылығы энциклопедиясы, В.Зубко, А.Алексеев. жинағы – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
2. 
   Лоренц К. Адам досын табады. – М.: Мир, 1971.
   
3. 
   Ит шаруашылының пособиясы (П.А.Заводчиков жинағы). – М.: Колос, 1973.
   
4. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз . – М.: Мир, 1988.
   

Келесі кестені толтыр

1. Қандай негіздерге сүйене отырып, бұл шаруашылықтың тамақтану қабілеттілігі жайлы қорытынды жасау?

2. Қандай ішкі негіздерге және ерекшеліктеріне сүйе отырып, иттің жеке сезім мүшелеріне қорытынды жасауға болады

3.Итте соқыр ішек байқалуы мүмкін бе?

4. Неліктен итте бұғана болмайды?

5.Тері жамылғысының құрылымы және оның туындылары қандай? Олар қандай функцияларды орындайды?

1. 
   Ит шаруашылығының энциклопедиясы, В.Зубко, А.Алексеев. жинағы – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
2. 
   Барлығы сіздің итіңіз жайлы, В.Н.Зубко. М.:Арнадия жинағы, 1996.
   
3. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедиясы. – АСТ: Сталкер, 2002.
   
4. 
   Ит шаруашылығы жайлы пособия ( П.А.Заводчиков жинағы). – М.: Колос, 1973.
   
5. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз. – М.: Мир, 1988.
   

Кестені толтыру:

1. Тұқым түсінігі.

2. Стандарт түсінігі.

3. Шежіре ұғымы.

4. Тұқымдардың қолданылу классификациясы.

5. Тұқымдардың түрлері классификациясы.

6. Тұқымдардың шығу тегі классификациясы.

7. FCI жүйесі

8. Ағылшын классификациясы.

9. Америкалық классификациясы (АКС)

1. 
   Ит шаруашылығы энциклопедиясы, В.Зубко, А.Алексеев. жинағы – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
2. 
   Барлығы сіздің итіңіз жайлы, В.Н.Зубко. жинағы М.:Арнадия, 1996.
   
3. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедиясы. – АСТ: Сталкер, 2002.
   
4. 
   Ит шаруашылығы пособиясы ( П.А.Заводчиков жинағы). – М.: Колос, 1973.
   
5. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз – М.: Мир, 1988.
   

Материалдар және құрал-жабдықтар: Материалдар және құрал - жабдықтар жұмысшы дәптер , оқулық және әдістемелік әдебиет , кестелер және плакаттар , кеңсе бұйымы.

Ит мүшелері:

1 желке ;2 маңдай ;3 асу ;4 тұмсық мұрын ;5 жібіту ;6 бет сүйек ;7 көз ;8 құлақ ;9 ерін ;10 тіс ;11 мойын ;12 шоқтық ;13 арқа ;14 маңдайдан тұмсыққа қарай ;15 круп ;16 құйрық ;17 төс ;17 төс алдыңғы бөлім ;17 төс төменгі бөлім ;18 қарын ;19 шап ;20 маклок ;21 құйымшақ төбесі ;21 күрекше ;21 иық ;21 иық мүшесі ;22 шынтақ ;23 білек ;24 білек ;25 алақан сүйек ;26 табан алдыңғы ;27 бөксе ;28 тізе ;29 сирақ ;30 шабатын буын ;31 өкше ;32 плюсна ;33 артқы табан ;34 саусақ .

Бақылау сұрақтары :

Иттің қанша тері жамылғысының түрі болады?

Иттерді бағалағанда қандай әдістер мен өлшемдер қолданады?

Иттің мінез-құлқында қандай формалар байқалады?

1. 
   ит шаруашылығы энциклопедиясы, В.Зубко, А.Алексеев. жинағы – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
2. 
   Барлығы сіздііің итіңіз туралы, В.Н.Зубко. М.:Арнадия, жинағы1996.
   
3. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедия. – АСТ: Сталкер, 2002.
   
4. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   
5. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз – М.: Мир, 1988
   

Иттерді күтуге арналған негізгі инвинтарьдың атын жазып, суретін салындар.

Үйде және далада ұсталтын ұсақ, орташа, ірі және күшік кезіндегі иттерге арналған азықтану рационын құру

Бақылау сұрақтары:

Үй және көшеліктер орындарында қандай негізгі принциптарының ұйым шарттары ұсталады?

Қандай өнімдер ит тамақтануы мен рационына қосуға тиым салынады?

Күніне итті қанша рет тамақтандыру және қыдырту қажет?

Итті азықтандыру мен қыдырту жиілігі қандай факторларға байланысты?

Итті қыдырту ережелері қандай?

Итті транспортировкалау ережелері қандай?

Итті қанша ретті сабынмен және сабынсыз жуындыру керек?

Иттерді жуындырғанда қандай жуу заттарын қолдануға болады?

Итті жуындырғаннан кейін оның иісінен қалай арылуға болады?

1. 
   Ит шаруашылығының энциклопедиясы , В.Зубко, А.Алексеев. – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
2. 
   Барлығы сіздің итіңіз туралы, состав. В.Н.Зубко. М.:Арнадия, 1996.
   
3. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедия. – АСТ: Сталкер, 2002.
   
4. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   
5. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз. – М.: Мир, 1988.
   

Кесте 1 – Жұқпалы емес аурулар

Қандай әдіспен инке енгізу тиіс

- инъекция

- дәрілер

- сұйық препарат

- ұнтақ препарат

- клизма

Әдебиеттер:

1. 
   Баранов А.Е. Төрт аяқты жолдасқа дәрігерге дейінгі көмек – М.: ДОСААФ, 1976.
   
2. 
   Ит шаруашылығы әдістемес (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   
3. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз. – М.: Мир, 1988.
   
4. 
   Ит шаруашылығы энциклопедиясы, Состав. В.Зубко, А.Алексеев. – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
5. 
   Барлығы сіздің итіңіз туралы, состав. В.Н.Зубко. М.:Арнадия, 1996.
   
6. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедия. – АСТ: Сталкер, 2002.
   

Қолда бар әдебиетке сүйене отырып, иттердің доминанты және рецесивті белгілерін жазыңдар. Доминантты иттердіңін белгілердің тіркескен мұрагерлік топтары бар болады ма?

Қаншықтың жүктілік белгілерін әдебиеттен тауып жазыңдар.

Кестені толтырыңдар:

Кестені толтыр «Жүктілік және туу кезіндегі қиындықтар»:

Жүктілік және туу кезінде қандай қиындықтар болуы мүмкін?

Оның себептері және олардың алдын

Күшікті емізетін және күшікті күтетін қаншықтардың ерекшеліктері неге негізделген?

Күшікті емізетін және күшікті күтетін қаншықтардың рационының ерекшеліктері неде?

Әдебиеттер:

1. 
   Баранов А.Е. Төрт аяқты жолдасқа дәрігерге дейінгі көмек.– М.: ДОСААФ, 1976.
   
2. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   
3. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз. – М.: Мир, 1988.
   
4. 
   ит шаруашылығы энциклопедиясы, Состав. В.Зубко, А.Алексеев. – М.: ТЕРРА – Книжный клуб, 1998. – 544 с.: ил.+16 с .вкл..
   
5. 
   Барлығы сіздің итіңіз туралы барлығы, состав. В.Н.Зубко. М.:Арнадия, 1996.
   
6. 
   Джимов М., Крылова Н. Кинологиялық энциклопедия. – АСТ: Сталкер, 2002.
   

Бар әдебиетті пайдалана отырып, иттердің мінезінің негізгі рефлекстерін тауып, жазыңыз.

Олардың үстемдік етуін реет түйсіктері бойынша орналастырыңыз.

Кестені толтырыңыз:

Иттің негізгі дағдыларын және өндірудің жанында үйретушінің негізгі әдеби көз қателіктерін көшіріп жазыңыз.

ВНД-тің әр түрлі иттердің мінез-құлқының айырмашылығы неде? Бұл айырмашылықтар іс жүзінде қалай қолданылады

Күшікті жас шамасына байланысты енесінен қалай айыруға болады және оны жаңа иесіне беруге қолайлы уақыт.

ВНД-тың ерекшелігіне сүйене отырып, итке қандай лақап ат беруге болады және неліктен?

Тұқым ерекшелігін үйрету кезінде қандай бөгеттер болады? Тәрбие және үйретудің жанында бөгеулердің мәліметтерінің жеңулері мүмкін бе?

Әдебиеттер:

1. 
   Ит шаруашылығының негіздері . Құраст. В.В.Московкин. Чебоксары, Руссика, 1993.
   
2. 
   Зубко В.Н., Укроженко М.М., Полукеев В.А. Қызметтік иттерді үйрету– М.: ДОСААФ, 1977.
   
3. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   
4. 
   Палмер Д. Сіздің итіңіз. – М.: Мир, 1988.
   

Иттерге арналған бөгеулердің суретін салыңыз. Әрбір снарядтың құрылымын суретке салыңыз және кеңес берілетін өлшемдерді көрсетіңіз. Бар әдебиетті пайдалана отырып, жеңіл және ауыр тәсілдерін жазып ал.

ОКД-ның құрамына не кіреді?

ОКД бағдарламасы бойынша қандай жастан үйретуге болады және неге?

ОКД курсы бойынша иттерді үйретудің жас және жыныс ерекшеліктері бар?

Қандай командаларды ауыр тонмен айтуға болмайды?

Негативті себептердің қандай түрлері қолданылады, қандай жағдайда және қандай мүмкін қателіктер жіберіледі.

1. 
   Қызметтік ит өсіру шаруашылығының негіздері. Составитель В.В.Московкин. Чебоксары, Руссика, 1993.
   
2. 
   Зубко В.Н., Укроженко М.М., Полукеев В.А. Қызметті иттерді үйрету– М.: ДОСААФ, 1977.
   
3. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.
   

Берілген бағытта иттерге деген психолого-физиологиялық талаптар білінуі тиіс, жаттықтыру аяқталуы бойынша ит түрлі дағдыларды белгілі уақыт аралығында орындауға үйренуі тиіс.

Қысқаша олардың мінездемесін, қажетті жабдықтар мен оларды үйретуге арналған құрал-саймандардың тізімін жаз

Бақылау сұрақтары:

Ізді жұмыстың жанында ит сезімінің функционалдық мүмкіндіктері қандай? Факторлар неткен із бойынша жұмысты күрделендіреді?

Күзет басшысын, оның мүлкін қорғау және қаскүнемдерді ұстау үшін қандай баптар мен нормативтер қолданылады?

Қорғау және ұстауға арналған иттің қолдануының қылмыстық зардаптары қандай?

1. 
   Қызметтік ит өсіру шаруашылығының негіздері. Составитель В.В.Московкин. Чебоксары, Руссика, 1993.
   
2. 
   Зубко В.Н., Укроженко М.М., Полукеев В.А. Қызметті иттерді үйрету. – М.: ДОСААФ, 1977.
   
3. 
   Ит шаруашылығы әдістемесі. (сост. П.А.Заводчиков). – М.: Колос, 1973.Жәрдемақы итпаздықпен ( П . сост . ал . Зауытшылардың ).– М .: масақ ,1973.