Тақырыбы: физиологиялық қызметтердің гормоналды реттелуі. Гормондардың жалпы қасиеттері, жіктелуі. Апуд жүйесі туралы түсінік, гистогормондар

АПУД жүйесі жасушалары орналасады

1 2 3

ЖВС-2022 каз (2)

Эндодермальды эндокриндік бездерде (қалқанша маңы бездері, ұйқы безі аралшықтарында, ұйқы безі жолдарының қабырғаларындағы жеке эндокриндік жасушаларда).
Асқазан-ішек жолдарының шырышты қабатында (энтерохромаффиндік жасушаларда).
Тыныс алу жолдарының шырышты қабатында (өкпенің нейроэндокринді жасушаларында).
Теріде (меланоциттерде).

АПУД жүйесінің жасушалары бөліп шығаратын биологиялық белсенді қосылыстар эндокриндік, нейрокриндік және нейроэндокриндік қызметтерді атқарады.
Апудоциттерде түзілетін пептидтердің жасушааралық сұйықтыққа бөлінуі кезінде олар көрші жасушаларға әсер ететін паракриндік қызметтерді де атқарады.

Жергілікті факторларға (гистогормондар, тіндік факторлар), әдетте, олардың түзілген жерінде тіндік үдерістердің өзін-өзі реттеуін қамтамасыз ететін қосылыстар жатады.
Арнайы емес жасушаларда немесе белгілі бір жағдайларда (ауырсыну, қабыну және т. б.) пайда болған химиялық заттардан қан плазмасында түзіледі.

Бұл вазоактивті кининдер (брадикинин, каллидин және т.б.), простагландиндер, гистамин, серотонин, өсудің арнайы факторлары (эпителий, эндотелий, сүйек, жүйке тіндерінің өсу факторлары) және т.б.
Гистогормондар – әдетте, физиологиялық жағдайда қашықтан әсер етпейтін, қысқа мерзімді қосылыстар.

Энтериндік жүйе – асқазан-ішек жолдары бездерінен, негізінен он екі елі ішек бездерінен бөлінетін биологиялық белсенді заттар.
Нейрокриндік әсерге медиаторлардың әсеріне ұқсас, мида түзілетін гормон тәрізді полипептидтердің (энкефалиндер, эндорфиндер) әсер етуі.
Паракринді әсері - бұл гормон жасуша аралық сұйықтық нысана жасуша.
Изокриндік әсер паракриндіге ұқсас, өндіруші жасуша мен нысана жасушаның өте тығыз байланыста болуы.
Аутокриндік әсер - жасуша гормондары сол жасушаның өзіне әсер етуі.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3