162
5.2-сурет. Информатиканы оқыту құралдарының құрамы
5.3.2. Информатиканы оқыту құралдарының жүйесі
Компьютерді жаңа ақпараттық технологиялар құралдарын
(ЖАТҚ) пайдалануға бағытталған, информатика курсын оқыту
құралдары жүйесінің бір компоненті ретінде қараған жөн.
Ол келесілерді пайдалану арқылы іске асырылады:
- Информатика
курсын
бағдарламалық-әдістемелік
қамсыздандыру, оған оқытуға қолдау көрсететін бағдарламалық
құралдар (БҚ), сондай-ақ мұғалімге оқу үрдісін басқару мүмкіндігін,
оқу
әрекетін
бақылау
үрдісін
автоматтандыруды,
нақты
педагогикалық мақсаттарға арналған бағдарламалық оқу құралын
әзірлеуді қамтамасыз ететін аспаптық бағдарламалық құралдар (АБҚ)
кіруі керек.
- оқу әрекетінің мәдениетін қалыптастыруды қамтамасыз ететін
нысаналы-бағытталған бағдарламалық жүйелер, олардың негізінде
пайдаланушының объектілі әлемінің белгілі бір моделі жатады
(мысалы, мәтіндік редактор, мәліметтер қоры, электронды кестелер,
алуан түрлі графикалық жүйелер);
Оқыту
әдістемелік
Ғылыми
әдістемелік
С ы р т қ ы а қ п а р а т т ы қ о р т а
Әдістемелік-
ұйымдастыру ортасы
Интернет реесурстар
БАҚ
Медиатека
И н ф о р м а т и к а к а б и н е т і
Техникалық оқыту
құралдары
Бағдарламалық
қамтамасыз ету
Ақпараттық
құралдар
Материалдық
құралдар
Көзбен
шолу
Тыңдау
Дыбыс
-бейне
Диагнос
тика
жасу
және
тексеру
Компью-
тер
Проект-р
Интер
активті
тақта
Қосымша
құралдар
Жүйелік ПЖ
Бағдарламалау
жүйелері
Жалпы
қолданбалы ПЖ
Оқу
бағдарламалық
құралдары
Арнайы
қолданбалы ПЖ
Баспалық Электрондық
Оқу құралдары
Көрнекі құрал-р
Есеп кітаптары,
практикумдар
Әдістемелік оқу
құралдары
Қосымша әдеб-т
Макеттер
Муляждар
Аспаптар
және
жабдықтар
163
- оқыту құралдары, ЖАТҚ негізінде қызмет ететін, жоқ пәндік
ортаның орнын толтыратын немесе амортизациялайтын, пәндік
қызметті және оның практикалық бағытын қамтамасыз ететін
құралдар (оқыту құралдарының мысалы ретінде оқу роботтарын,
басқармалы ЭЕМ-ді, электронды құрастырмаларды; ЭЕМ жұмысының
принциптерін, оның бөлшектерін және құрылғыларын көрсететін
модельдерді айтуға болады).
- телекоммуникация
құралдары,
білім
беру
саласы
пайдаланушыларына
ақпараттың
қолжетімділігін,
олардың
ақпараттық қарым-қатынасқа енуін және т.б. қамтамасыз ететін
құралдар.
Жоғарыда аталғандарды ескеріп, информатика курсын
оқытудың құралдар жүйесінің құрамына мыналар жатады:
- оқыту үрдісінің бағдарламалық-әдістемелік жабдықталуы;
- оқыту қызметінің мәдениетін қалыптастыруға қажетті
нысаналы-бағытталған бағдарламалық жүйелер;
- ДЭЕМ-мен ұштастырылған оқу, көрсету (демонстрациялау)
жабдықтары;
- оқыту үрдісіне қолдау көрсететін оқу-көрнекі құралдар;
- ЖАТҚ-ны пайдалануға арналған оқыту құралдары жүйесін
пайдалану әдістемесі.
Осындай оқыту құралдарының жүйесі, оқу-әдістемелік
әдебиетпен бірлесіп (оқулықтар, оқушыларға арналған оқу құралдары,
мұғалімге арналған әдістемелік құралдар) – оқу-әдістемелік кешенді
(ОӘК) құрайды.
Жалпы айтқанда, информатика курсын оқыту құралдарының
жүйесі курсты оқыту үрдісіне қолдау көрсетумен қатар, заманауи
ЭЕМ мүмкіндіктерін демонстрациялауды қамтамасыз етіп, оқу
әрекетінің мәдениетін және оқушылардың ақпараттық мәдениетін
қалыптастыруға себепші бола алады.
Информатика кабинеті оқыту құралдарының жүйесімен
бірлесіп, бірыңғай кешенді ортаны құрайды, ол мұғалімге алға қойған
мақсаттарына жетуге мүмкіндік береді.
Метепте информатиканы оқыту құралдары жүйесінің негізгі
компоненттерінің тізіміне келесілер кіреді:
-
информатиканы
оқытудың
бағдарламалық-әдістемелік
жабдықталуы;
-
оқу әрекетінің мәдениетін қалыптастыруға қажет нысаналы-
бағытталған бағдарламалық жүйелер (мәтіндік редактор, мәліметтер
қоры, электронды кестелер, алуан түрлі графикалық жүйелер);
-
ЖАТҚ негізінде қызмет ететін оқыту құралдары (оқу
164
роботтары, басқармалы ЭЕМ; электронды құрастырмалар; ЭЕМ
жұмысының қағидаларын, оның бөлшектерін, құрылғыларын және
т.б. көрсететін модельдер);
-
телекоммуникация құралдары;
-
дәстүрлі оқыту құралдары.
5.3.3. Информатика курсын бағдарламалық қамсыздандыру
Бағдарламалық қамсыздандыру (БҚ) информатиканы оқыту
құралдары жүйесінің ажырамас бөлігі болып табылады, олардың
минималды топтамасы информатика кабинетінің құрамдас бөлігі
болуы тиіс (5.2-кесте).
Информатиканы оқытудың бағдарламалық қамсыздандырылуы
мынаған бағытталуға тиіс:
- курсты оқытуға (теориялық сұрақтарды оқыту, ЭЕМ-мен
тілдесу ептіліктері мен дағдыларын қалыптастыру) қолдау көрсетуге;
- оқу үрдісін басқаруды қамтамасыз етуге, оқу әрекетін
бақылау үрдісін автоматтандыруға;
- оқу әрекетінің мәдениетін арттыратын және оқушылардың
жалпы дамуына ықпал ететін (мәтіндік редактормен, ақпараттық-іздеу
жүйесімен, электронды оқыту кестесімен, алуан түрлі графикалық
және әуенді редакторлармен жұмыс істей білу) арнаулы ептіліктер
мен дағдыларды қалыптастыруға [27].
Педагогикалық
бағдарламалық
құралдар
(ПБҚ)
–
бағдарламалық қамсыздандырудың ішінде ерекше орын алады. Олар
білім беру үрдісінде кеңінен қолданылып, мына мүмкіндіктерді
береді:
оқыту үрдісін саралауға, дербестеуге;
оқушының қателіктерін анықтай отырып, интерактивті
бақылауға;
оқу әрекетінде өзін-өзі бақылауды және өзін-өзі түзетуді
қамтамасыз етуге;
компьютермен жұмыс істеу уақытын қысқартуға;
оқу ақпаратын визуалды көрсетуге;
үрдістер
мен
құбылыстарды
модельдеуге
және
имитациялауға;
визуалды шындық жағдайында зертханалық жұмыстар,
эксперименттер мен тәжірибелер өткізуге;
оңтайлы шешімдер қабылдау дағдысын қалыптастыруға;
ойын элементтерін пайдаланып, оқу үрдісіне деген
қызығушылықты арттыруға;
таным мәдениетіне үйретуге және ақпараттық мәдениет
Достарыңызбен бөлісу: |
