3 7
даѕы майдандаѕы ќскерлер шебiнде ћорѕаныс жќне ќскери
ћџрылыстар мен тыл жџмысына бџратана халыћтардыѓ
кiлдерiн тарту жнiндегi патша Жарлыѕыныѓ тљрткi
болуы ћарастырылып талданады. Дамытушы сџраћтар
ћойып оћушыныѓ логикалыћ ойын кеѓейтуге љнемi назар
аударып отыру керек.
1. Шешiм неге халыћћа жай оѕындай ќсер еттi?
2. Ћалай ойлайсыѓдар, егер басћа халыћ кiлдерiмен (мысалы,
орыс, украин) бiрдей ћолына ћару берiп майданѕа ќскер ретiнде
шаћырылса, ћалай болар едi?
3. Жарлыћ бойынша 19 бен 31 жас арасындаѕылардыѓ тiзiмiн
жасау халыћты да, отарлыћ ќкiмшiлiктi де ћиын жаѕдайѕа душар
еттi. Себебiн тљсiндiрiѓдер.
Осыдан кейiн сабаћтыѓ тќрбиелiк мќнiне назар аудару
маћсатында џлт зиялыларыныѓ Жарлыћты орындау ж-
нiндегi џстанѕан баѕыттарын пiкiрсайыс тљрiнде тљсiндiруге
болады. Оћушылар з кзћарастарын ашып крсетедi,
дќлелдейдi. Оћушылардан екi топ ћџрылады.
I топ. Џлттыћ-либералдыћ баѕыттаѕы Алаш зиялылары.
II топ. Революцияшыл-радикалды баѕыттаѕы зиялылар.
Сыныптаѕы ћалѕан оћушылар ћатысушы ретiнде сџраћ
ћойып, пiкiр џсыныстарын айтады. Оћушылар з џстаным-
дарын наћтылап, пiкiр айтћан кезде мџѕалiмнiѓ алдыѓѕы
сабаћта крсетiп берген ћџжаттар, ћосымша ќдебиеттерден
оћыѕандарын пайдаланады.
Ктерiлiстiѓ басталуы мен барысын мџѕалiм ќѓгiмелеу
арћылы тљсiндiредi. Картадан ктерiлiс ошаћтарын крсетiп
оћушылардыѓ назарын бџрын тарихта айтылмай келген
Ћарћара (патша кiметiнiѓ ћџжаттарында «Албан кте-
рiлiсi») ктерiлiсiне аударып (осы ктерiлiс туралы
М.Ќуезовтiѓ ћандай шыѕарма жазѕаны сџралады), оћушы-
лармен Ћарћара ктерiлiсiнiѓ алѕышарттары мен ерек-
шелiктерi талданады. Оћушыларѕа оћулыћ мќтiнiне сљйенiп
ктерiлiске шыћћан халыћтыѓ iс-ќрекетiн, 1916 жылдыѓ
тамыз айындаѕы жаѕдайларды тiзiп айту тапсырылады.
Ктерiлiс басшыларын оћушылардыѓ рефераттары (тап-
сырма алдыѓѕы сабаћта берiледi) арћылы талдап, сабаћтыѓ
осы тџсында «Амангелдi» киносын бейнетаспадан (љзiндi)
крген тиiмдi.
Жазалау отрядыныѓ ћимылы мен жазалау шаралары
туралы мынадай сџраћтар мен тапсырмалар бойынша
3 8
талдау жасалынып барлыћ сынып оћушыларыныѓ ћа-
тысуына назар аударѕан жн.
1. Тљркiстан лкесiнде халыћ ћозѕалысын жазалау шаралары
ћалай iске асырылды?
2. Жетiсу губернаторы Фольбаумныѓ берген жазалау туралы
бџйрыѕы ћалай орындалды? Оны неден круге болады?
3. Торѕай уезiндегi жазалау операцияларыныѓ озбырлыѕы туралы
жазѕан халыћ шаѕымында ћалай крсетiлген?
4. Алаш зиялыларыныѓ халыћтыѓ аман ћалуы, оныѓ этникалыћ
тџтастыѕын саћтау идеясыныѓ орынды болѕаны расталды ма?
Мџѕалiм осы сџраћтар арћылы оћушылардыѓ логика-
лыћ ойлау ћабiлетiн дамытуѕа назар аударып, ктерiлiске
шыћћан халыћ бiрiншi кезекте отарлауѕа дейiнгi дќстљрлi
мемлекеттiк басћару жљйесiн ћалпына келтiргенiн сызба
тљрiнде тљсiндiрiп (таћтаѕа оћушыларды шыѕарып,
сыздыруѕа да болады) бергенi дџрыс.
Торѕай Hлкесiндегi хандыћ билiк жљйесi
Хан
Болыс
Хандыћ
Болысты
елбегiлер
басћарады
Хандыћ Кеѓес
(20 адам)
Пошта
тасушылар
Ќскери
жасаћ
Алым-салыћ
жинаушылар
Ћазына би-
леушiлерi
Хандыћ Кеѓеске ќр
болыстан бiр кiл,
мыѓбасы ћатысты
Сот
алћасы
Ктерiлiстiѓ салдары тмендегi сџраћтар арћылы ћа-
растырылады:
1. Халыћтыѓ жоћшылыћћа, аштыћћа, лiм-жiтiмге кп џшыра-
уыныѓ себептерi ћандай?
2. Ћозѕалысћа ћатысушыларѕа ћарсы ћџћыћтыћ, ќкiмшiлiк
жазалау шаралары ћолданылды. Мысал келтiрiѓдер.
3. Ктерiлiсшiлердi жазалаудыѓ бiр тљрi жерiн тартып алу ћалай
жљргiзiлдi?
4. Т. Рысћџловтыѓ мќлiметi бойынша Ћытайѕа ћанша адам ћоныс
аударды жќне олардыѓ ћанша жерi казак ќскерлерiне берiлдi?
3 9
5. Патша жарлыѕы бойынша ћанша адам алу кзделдi:
— Орталыћ Азия мен Ћазаћстаннан.
— Оныѓ iшiнде далалыћ облыстардан.
— Жетiсудан.
6. 1917 жылдыѓ аћпан айыныѓ басында ћанша жергiлiктi
жџмысшы ћара жџмысћа аттандырылды жќне тыл жџмысына
жалпы саны ћанша жџмысшы алынды?
Таћырыпты бекiту параграф соѓындаѕы сџраћтар бо-
йынша жљргiзiледi.
Љйге тапсырма.
Љйге тапсырма.
Љйге тапсырма.
Љйге тапсырма.
Љйге тапсырма. Параграфты оћып, 2- жќне 5-сџраћ-
тарѕа дайындалу.
Џлт зиялылары туралы шаѕын рефераттар жазу.
Кркем ќдебиеттердi оћу:
1. М.Ќуезов — «Ћилы заман».
2. Ж.Аймауытов — «Ћартћожа».
3. С.Сейфуллин — «Тар жол, тайѕаћ кешу».
4. С.Мџћанов — «Ботагз».
§ 10. 1917 ЖЫЛЅЫ РЕВОЛЮЦИЯ КЕЗIНДЕГI ЋАЗАЋСТАН
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты. 1917 жылѕы Аћпан ре-
волюциясы Ресей империясы ћџрамындаѕы бџратана отар
халыћтар, оныѓ iшiнде ћазаћ халћыныѓ таѕдырына љлкен
згерiстер ќкелгенiн ќѓгiмелеп, Уаћытша љкiмет тџсындаѕы
Ћазаћстан жаѕдайына сипаттама беру. Џлт зиялыларыныѓ
басшылыѕымен ћџрылѕан Ћазаћ комитеттерi мен ћазаћ
съездерiнiѓ жџмысына кеѓiрек тоћталып, баѕа беру.
Ћазаћстанда Кеѓес кiметiнiѓ орнауы туралы тљсiнiк
беру. Кеѓес кiметiнiѓ мемлекеттiлiк тљрiн аныћтау iсiндегi
ктем џстанымы џлт-азаттыћ ћозѕалыс басшыларыныѓ
сенiмсiздiгiн тудырѕанын ашып крсету.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты. Елiм, халћым деген џлт
зиялыларыныѓ iс-ќрекетi негiзiнде оћушыны џлттыћ
патриоттыћ тќрбиеге баулу, отаншылдыћ сезiмiн ћалып-
тастыру.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты. Оћушыларды з
бетiнше ћорытынды жасауѕа ќр кездегi тарихи ћџбы-
лыстарды салыстырып, оныѓ айырмашылыѕын ажырата
бiлуге, зерттеу ќдiстерiн меѓгертуге љйрету.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм. 1905—1907 жылдардаѕы революция
кезiндегi Ћазаћстан жќне 1916 жылѕы џлт-азаттыћ ћозѕа-
лыстар осы таћырыпћа базалыћ бiлiм болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
