7
орналастырумен айналысады, қорғаныс саласында ұлттық ғылым мен
техниканың дамуына жәрдемдеседі. DAPA қорғаныс мүмкіндіктерін
жақсартуға, әскери керек-жарақтарды сатып алуға және қорғаныс өнеркәсібіне
жәрдемдесуге бағытталған бизнеспен байланысты қызмет түрлерін жүзеге
асыру үшін қорғауды сатып алуға мамандандырылған әкімшілік орталық
ретінде құрылды.
Соңғы жылдары ҚӨК саласында ғылымды дамытуға жеткілікті қаражат
бөлінбеді, алайда отандық өндірушілерден жаңа технологиялар мен
инновациялар үнемі талап етіледі.
Бұл ретте, Safran SA, Leonardo S.p.A, Aselsan сияқты ҚӨК саласындағы
табысты компаниялар табыстарынан 3-30% ҒЗТКЖ инвестициялайды.
Соңғы жылдары дамыған елдердің қорғаныс-өнеркәсіп кешеңінде кибер
жүйелерді дамыту және әскери жүйелердің автономиясы секілді жаңа трендтер
белгіленді.
ЭЕМ есептеу қуаттарының қарқынды дамуы және қызметтің барлық
салаларында компьютерлендірудің кең таралуы салдарынан, кибер жүйелер
мен киберқауіпсіздік маңызды рөлге ие болуда. Бұл машина жасау саласында
айқын білінуде.
Инновациялық технологиялардағы кибербағыттармен ұсынылатын зор
мүмкіндіктерге, сондай-ақ олардан шығатын қатерлерге орай, дамыған елдердің
ҚӨК жаңа трендтер мәлімделген бағыттарда ҒЗТКЖ инвестициялау
қажеттілігін көрсетеді, өйткені киберқауіпсіздікті және киберқорғаныс
қабілеттілікті жақсарту көптеген дамыған елдердің ұлттық қауіпсіздігінің күн
тәртібінде жоғары басымдық болды.
Сонымен бірге, соңғы жылдары қару-жарақ кешеңдеріндегі автономия
тақырыбы өзекті мәнге ие болуда, бұл кибер жүйелерді жобалау мен жасаудағы
жетістіктермен байланысты.
Дербестік
үшін
технологиялыққ
негіздемелер
болып
мына
артықшылықтар табылады:
- дербестік – машиналардың датчиктер мен қоршаған ортаны үлгілеудің
өзара әрекет етуі кезінде адамның араласуынсыз белгіленген міндетті орындау
мүмкіндігі;
- ол технологияның кең ауқымына, бірақ негізінен бағдарламалық
қамтамасыз етуге негізделеді;
- ол машиналық оқытумен жасала немесе жетілдіріле алады.
Бүгінгі таңда қару-жарақ кешеңдеріндегі дербестік мына бағыттарда
қолданылады:
- құрамына ұтқырлық, дәлдеу, интеллект, үйлесімділігі және
медициналық басқару енетін қару-жарақ кешеңінің әртүрлі функцияларын
қолдау;
- автокөздеу технологиясы – нысананы автономды зақымдау жүйесі;
8
- әуе қару-жарағы – нысананы дербес зақымдай алатын және қарсы тұра
алатын қару-жарақ кешеңінің жалғыз «шабуыл» түрі.
Алайда, жоғарыда аталған трендтер Холдинг өз стратегиялары мен
бағдарламаларын табысты іске асыру үшін ұзақ мерзімді перспективада
бағдарлануы тиіс бағыттар болып табылады. Аталған бағыттарда даму жоғары
деңгейдегі құзыретті үздіксіз қалыптастыру мен жетілдіруге мүмкіндік береді.
Киберқауіпсіздік ісіндегі күштерін біріктіру үшін көптеген мемлекеттер
киберқорғаныс қабілеттілік жөніндегі мамандандырылған агенттіктерді құрады.
Қазақстанда қажетті ҒЗТКЖ өткізуге арналған мұндай орталықты «ҚИ R&D
орталығы» ЖШС шегінде ұйымдастыру ұсынылады.
Халықаралық тәжірибе
5.3.1.1. кесте Халықаралық компаниялардың ҒЗТКЖ бойынша шолу.
SAFRAN SA
LEONARDO S.P.A
ASELSAN
ST ENGINEERING
› жыл сайын
табыстардың 3-4%
ҒЗТКЖ
инвестициялайды
(2016 жылы 718
млн.АҚШ
доллары).
› ҒЗТКЖ 2400 астам
қызметкер (жалпы
саннан 3,5%)
› жыл сайын
табыстардың 11%
ҒЗТКЖ
инвестициялайды
(2016 жылы 1,6
млрд АҚШ
доллары).
› ҒЗТКЖ
10 000 астам
қызметкер (жалпы
саннан 20%)
› 2016 жылы
табыстардың 30%
ҒЗТКЖ
инвестициялады
(1,4 млрд доллар)
› Қызметкерлердің
35% – магистрлер
› Қызметкерлердің
4% – PhD
› Мемқорғаныс
тапсырыс
табыстардың
негізгі көзі болып
табылмайды
› Азаматтық бағыт
табыстардың 65%
құрайды
Жаңа технологияларды әзірлеу және коммерцияландыру орталығын
дамыту қоры (Сколково)
Сколково прототиптеу, сынау, метрология және биомедицина сияқты
технологиялық сервистерді ұсынады. Қордың мамандары барлық кезеңде
жобаға көмектеседі.
5.3.1.1. сурет. Сколковода өнімді жасаудың технологиялық тізбегі.
Мұның бәрі инвестициялардың арқасында мүмкін болды. мәселен,
Сколковода Fortus 900MC – ең үлкен жұмыс аймағы бар өнеркәсіптік 3Д-
Идея бар!
Концепт бар
Зерттеу
жүргіземін
Протип
жинаймын
Прототипті
сынаймын
Өнеркәсіптік
үлгіні жасаймын
Өндіріске
дайындаламын
Шағын
сериямен
шығарамын
Сериялық
өндірісті іске
қосамын
