ІІІ.  Иілмелі байланыстар

 

 

ІІІ.  Иілмелі байланыстар

а)  жіп,  қанат,  шынжыр  т.б.  (5.9  -  сурет);  жіп  иілмелі  жəне  созылмайды  деп

есептеледі, сондықтан оның реакциясы əр уақытта жіптің бойымен ол ілігін нүктеге қарай

бағытталады.

б)  ұштары  шарнирлермен  бекітілген  салмақсыз  сырықтар;  олардың  байланыс

реакциясы сырықтардың өстері бойымен немесе сырық ұштарындағы шарнирлерді қосатын

сызық бойымен бағытталады (5.9 - сурет). Сырықтың жіптен айырмашылығы – оның керу

күшімен қатар қысу күшін де бере алатындығында.                                                 

 

         ІҮ. Қозғалмастай етіп қадалаған денелер (қатаң бекіту).

                  Кейбір  жағдайларда  балканың  бір  ұшы  қабырғаға  немесе  еденге  қазықша  қадалып

бекітіледі (5.10 - сурет). Бұл бекітуді – қадалаған ұш (заделка) деп атаймыз. Қозғалмайтын

шарнирге қарағанда байланыстың мұндай түрі денеге тағы бір кедергі жасайды. Ол берілген

дененің байланысқа қарағандағы айналысын болдырмайды. Сондықтан   реакциямен бірге 

 реактивтік  момент те  əсер  етеді (5.11 - сурет).

13.08.2020

5 дəріс

lib.kstu.kz:8300/tb/books/Teoreticheskaya mehanika kaz/teory/05.htm

6/6

5.11 - сурет

 

                                                          

ГЛОССАРИЙ

 

Статика

Статика

Static

Күш

Сила

Force

Күштің əсер ету

сызығы

Линия действия силы

Line of action

Күштер жүйесі

Система сил

System of forces

Сыртқы күш

Внешняя сила

External force

Ішкі күш

Внутренняя сила

Internal force

Тең əсер етуші күш

Равнодействующая

Resultant of system of

forces

Теңдестірілген күштер

жүйесі

Уравновешенная

система сил

Balanced system of

forces

 

Тақырыпқа қатысты сұрақтар:

 

1.   Жылтыр беттің жəне қозғалмалы шарнирдің реакциясының айырмашылығы бар ма?

2.   Цилиндрлік жəне сфералық шарнирлердің айырмашылығы неде?

3.   Механикада байланыстардан босату принципін қандай мақсатпен енгізеді?