Сын жанрларын зерттеп, алғаш жүйелегендердің бірі Л. П. Гроссман оның 17 типін көрсетеді

Көтеріліп отырған проблеманың өзі ғылыми тұрғыдан қарастырылуы тиіс, оның үстіне проблеманың өзі көркемдік даму шешімін күтіп отырған әдебиеттану ғылымының проблемасы да болуы керек.

Қазақ әдеби сынының тарихында алғаш көрінген ғылыми мақала деп Ш.Уәлихановтың «Қазақ халық поэзиясының түрлері жөнінде» жазғанын атаймыз. Мұнда қазақ поэзиясы жайлы тұңғыш рет ғылыми пікірлер айтылды.

Проблемалық мақала

Мұндай мақалада әдетте әдебиеттің көп мәселелері қамтылмай, нақты бір проблема төңірегінде ғана тереңінен, кеңінен қамтыған салмақты әңгіме қозғалады.

С.Мұқановтың «Қара тақтаға жазылып жүрмеңдер, шешендер» атты мақаласы да әдебиетті бағалау мәселесін көтереді.

Патша өкіметінің құлап, пролетриаттың билік басына келуіне байланысты әдебиетке таптық тұрғыда келу ұстанымын ұсынды.

Көркем әдебиеттегі басты тұлға – суреткер. Сондықтан қандай да бір әдеби шығарма, құбылыс жайлы әңгіме еткенде, оның авторына соқпай өту қиын.

Сынның сатиралық жанрлары

«Фельетон дегеніміз – шағын көлемді, публицистикалық үнді, әсерлі тілді, сын-сықаққа бай, күлкілі жайлары бар әдеби көркем шығарма».

Профессор Т.Қожакеев фельетонға мынадай анықтама береді:

Бұл оқиға, Сәйдір - ау,

Бір сабақ жіптен басталды.

Бір сабақ жіп табылмай,

Түйменің орны бос қалды...

Жіп таппаған не сұмдық

Қаңылтыр, жұқа пышақпен?

Айналысады енді кім,

Осындай керекті "ұсақ пен?!."

Жазушы Асқар Тоқмағамбетовтың "Әңгіме жіптен шығып кетті" атты фельетоны

Мысалы: «Журналист Есламғалиев Мұхадесті,

Жазушы Есламғалиев Мұхадесті

Тамашаға редактор болып келгелі

Танымайтын талайлар «Мұха» десті».

Пародия нысанаға дәл тиіп, кемшілікті дөп баса білген. Өлеңнің формасы сақталынып, мазмұны өзіне қарсы бағытталған.

Жөндірек болмай завтрак,

Қызбады жұмыс қаттырақ.

Ашылып содан тәбеті,

-Кәнеки, -деді әбеті!

.....Отырды енді ужинға

Ойлашы, ужин нужен ба?

Завтрак, обед, ужин ба?

Конечно, Абеке, нужен, да!

«Полдник» жайлы және жыр

Келтірмейсіз ба жизньға?!