335
мәліметтерді енгізу болып табылады. Немесе, мәліметтерді жинақтау
оқушының ӛзіне тапсырылып отыр. Бҧл дегені оқушының сабаққа деген ын-
тасын арттырып, білімге деген қҧштарлығын арттырады деген ойда болатын.
ХХІ ғасырдың балаларын қайткенде білімге қызықтандыратынын кӛз-деп
отырған ғалымдардың басты мақсаты баланың жан-жақтылығын, сана-сезімін
дамыту болып табылады. Сондықтан соңғы кездері мектептерге бҧ-рын соңды
болмаған мультимедиялық кабинеттер, компьютерлермен жаб-дықталған
лингофонды кабинеттер, жаратылыстану пәндері ҥшін арнайы фи-зика,
биология, химия сияқты кабинеттердің және интерактивті тақталардың іске
қосылып жатқаны қазіргі жастарға еш қандай әсерін тигізбей отыр. Ӛйт-кені
қазіргі жастардың жаңа технологияларға деген талабы кҥннен-кҥнге ӛсіп отыр.
Осы жағдайларды қарастыра отырып, мен де ӛз ойымды ортаға салып,
осы мәселерді шешу барысында кішкене болса да ӛз ҥлесімді қосқым келіп
отыр. Сондықтан іздеу жҧмыстарымның алғашқы себебі, баланы қайткенде
сабаққа деген ынтасын арттыру басты мәселелердің бірі болып отыр. Қалада-ғы
5D ӛлшемді кинотеатрларға балалардың сҧранысы аса жоғары болғандық-тан,
неліктен осы системаны білім саласында да қолданбас екен.
Егер аталып отырған система білім саласына енгізілсе, әрбір пән қызық-ты
болып ӛтерме еді? Бала сабаққа асыға келер деген ойдамын. Ӛйткені бҧн-дай
тҥрдегі сабақта баланың мысалы: физикалық процестерде ӛзінің тәжіри-
белердің ішінде сезінуі біріншіден баланың қызығушылығын арттырса, екін-
шіден сабақты тҥсінуіне ҥлкен септігін тигізер еді деген ойдамын.
Табиғаттың қҧрылысы аса кҥрделі процес болып, біз де оның бір мҥшесі
ретінде ӛмір сҥріп келеміз. Ең қарапайым мысал ретінде денемізді алатын
болсақ, қҧрылысы жағынан ӛте кҥрделі, еш қандай кемшіліксіз жаратылғаны-
мызға табиғаттың ӛзіне алғысым шексіз. Денеміздің кез келген мҥшесін алатын
болсақ, әрбір мҥшеміздің ӛзіне тән қасиеті, яғни әрбір дененің орын-дайтын
тиісті бір функциялары бар. Бір қызығы олардың барлығы бір тҧтас болып, бір-
бірімен байланысты параллель жҧмыс жасайды. Ӛзімнің бҧл жобамда керекті
осы мҥшелердің бірі болған кӛзге назар аударатын боламын.
Кӛздің негізгі қҧрылысы бізге биология курсынан белгілі. Оның бізге
екеу қылып берілгенінің ӛзі бір қызық. Табиғаттағы барлық қҧбылыстарды
параллель кӛруге мҥмкіндік береді. Менің бҧл жобам дальтониктерге (тҥс-терді
ажырата алмайтын ауру) кез келген объектілер дҧрыс келмейтінін ал-дын ала
ескертіп кетуді жӛн кӛріп отырмын.
Енді кӛздің кӛру мҥмкіндіктеріне тоқталып кетейік. Біздің кӛзіміздің кӛру
мҥмкіндігі бойынша, горизонттағы орналасқан объектілерді параллель,
қиыстырылған тҥрде кӛре аламыз. Ең қызығы кӛзіміздің кӛру осьтік бҧры-шын
ӛзгерте отырып, әртҥрлі кӛріністе кӛре аламыз. Менің бҧл проектім дәл осы
осьтік бҧрышты ӛзгерте отырып, кӛлемді тҥрдегі объектілерді қарауға
болатынын, немесе арнайы қҧралдар арқылы нәтижеге жетуге болатынын
қозғағым келіп отыр.
336
Әдебиеттер:
1. «История анаглифа» Столетьев В.Н. Москва – 2003 г.
2. «Виртуальный мир» «Железа + CD» журнал Москва – №2 – 2010 г.
3. «Матрица вокруг нас» «Mega+ DVD» журнал Москва – №7 2005 г.
4. Интернет желісінен.
ПОНЯТИЕ РИСКА И ЕГО МЕСТО В СИСТЕМЕ БЕЗОПАСНОСТИ
Мусайбеков А.Г.
Кокшетауский государственный университет им. Ш. Уалиханова, г. Кокшетау
LetterMus@mail.ru
Для того чтобы обеспечить безопасность какого-то объекта защиты
нужно уметь противостоять угрожающим ему опасностям. Так при анализе
проблемы пожарной безопасности появляются два основных понятия -
опасность и безопасность, - которые нуждаются в соответствующих
определениях. К этим двум понятиям необходимо добавить еще одно понятие -
"риск", вокруг которого в последние десятилетия среди специалистов ведется
оживленная полемика.
Это понятие в определенной степени связывает два первых понятия. Так
возникает основная триада понятий активно формирующейся в настоящее
время теории риска и безопасности: "Опасность - риск - безопасность".
Опасность - одно из основных понятий национальной безопасности
наряду с вызовом, риском и угрозой, занимающее в их иерархии место между
риском и угрозой [1, с.108].
В приведенном определении, по мнению Н.Н. Брушлинского, имеется
несколько весьма спорных, уязвимых моментов [2].
Другое определение понятия "опасность" приведено в учебном пособии
"Основы анализа и управления риском в природной и техногенной сферах":
"Опасность - это свойство окружающей человека среды, состоящее в
возможности... создания негативных воздействий, способных привести к
негативным последствиям для... человека и (или) окружающей его среды" [15].
Абсолютно единая точка зрения у всех специалистов существует по
поводу понятия "безопасность".
Например, в словаре "Гражданская защита": "Безопасность, состояние
защищенности жизненно важных интересов личности, общества и государства
от внутренних и внешних угроз. Безопасность является важнейшей
потребностью человека наряду с его потребностью в пище, воде, одежде,
жилище, информации. Эта общенаучная категория выступает интегральной
формой выражения жизнеспособности и жизнестойкости различных объектов
конкретного мира во внутренней и внешней политике, обороне, экономике,
Достарыңызбен бөлісу: |
