Шымкент қаласы Ұлықбек атындағы №3 жалпы орта мектеп

Шымкент қаласы Ұлықбек атындағы №3 жалпы орта мектеп

• “ Илм олиш ҳар бир муслим
• ва муслимага фарздир”
• “Білім алу әрбір
• мұсылманның парызы”.
• УЛУҒБЕК
• Тақырып:
• Физика пәні мұғалімі:
• Розметова Барно Ергашевна.

• ”Механиканың сақталу заңдары”

Сабақтың мақсаты:

• Білімділік міндеті: Оқушылардың тарау бойынша алған білімдерін тереңдетіп, бір жүйеге келтіру,негізгі ұғымдарды бекіту.
• Дамытушылық міндеті: Оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіру, олардың пәнге деген ынтасы мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік міндеті: Оқушыларды тапқырлыққа, өз бетінше жұмыс істеуге,өзін-өзі басқаруға тәрбиелеу.
• Тілді дамыту:Төмендегі сөздермен терминдік сөздік қорын байыту, «энергияның сақталу заңы», «импульстің сақталу заңы», « әсер ететін күштің жұмысы» тақырыптарында кездесетін термин сөздерді есеп шығару барысында пайдалануға үйрету.

Сабақтың жоспары:

• Сөздік жұмысы; (2мин)
• Физикалық лото;
• Кестені толтыру;
• Суреттегі ұлы тұлғалар сізге таныс па?
• Куб ойыны (есеп шығару );
• Сиқырлы квадрат (3 мин)
• Сен формулаларды білесің бе?
• Тест тапсырмалары;

Сөздік жұмысы

• Ўзбек тилида
• Ишқ. кучига қарши бажарилган иш
• жисмни ҳаракатга к/ш у/н бажарган иш
• Бажарилган иш
• Оғирлик кучининг бажарган иши
• Жисмнинг импульси
• Куч импульси
• Импульснинг сақланиш қонуни
• Ноэластик урилишдаги импульснинг сақланиш қонуни
• Кинетик энергия
• Потенциал энергия
• Деформацияланган жисмнинг
• потенциал энергияси
• Пружинанинг бикрлиги
• Эластик урилиш
• Ёпиқ система
• Энергиянинг сақланиш қонуни

• Қазақ тілінде
• Үйкеліс күштеріне қарсы жұмыс -
• Денені үдетуге жұмсалған жұмыс -
• Атқарылған жұмыс -
• Ауырлық күштеріне қарсы жұмыс -
• Дененің импульсы -
• Күш импульсі -
• Импульстың сақталу заңы -
• Серпімсіз соққы кезіндегі -
• импульс сақталу заңы
• Кинетикалық энергия -
• Потенцалдық энергия -
• Деформацияланған дененің - потенциалдық энергиясы
• Серіппенің қатаңдығы -
• Серпімді соққы -
• Тұйық жүйе -
• Энергияның сақталу заңы -

Физикалық лото

Кестені толтырыңдар:

Суреттегі ұлы тұлғалар сізге таныс па?

Сиқырлы квадрат

• 2

• 1

• 3

• 2

• 1

• 3

• 2

• 1

• куб

• иш

• импульс

• 3

• энергия

№1 энергия

• Жер бетінен 3,5м биіктікке көтерілген массасы 6кг дененің потенциалдық энергиясын анықтаңыз?

• h =6 M

• .

№2. энергия

• Кинетикалық энергиясы 250Дж және импульсі 50кгм/с дененің массасы неге тең?

№3. энергия

• Массасы 3кг денеге 5с бойы 6Н күш әсер етеді.Бастапқы дене тыныштықта болса, күш әсер еткеннен кейін оның кинетикалық энергиясы қандай болады?

№1 иш

• Массасы 4кг денені горизонталь жазықтықта осы жазықтыққа паралель әсер ететін күшпен 12м қашықтыққа орын ауыстырғанда үйкеліс күшінің массасы неге тең?(дене мен жазықтық арасындағы үйкеліс коэффициенті 0,5)

• 4кг

№2 иш

• 5кг-дық тас бастапқы жылдамдықсыз еркін құлайды.Сыртқы күштердің әсері жоқ деп есептеп,4с ішіндегі ауырлық күшінің атқарған жұмысын анықтаңыз?

№3 иш

• 10Н күшпен әсер еткенде денені
• 1,5 м қашықтыққа орын ауыстырып
• және олардың арасындағы бұрыш 37º
• болса,атқарылған жұмыс неге тең?
• (cos 370 =0.8)

№1. импульс

• 6км/сағ жылдамдықпен жүгіріп келе жатқан массасы 60кг адамның импульсі қандай?

№2 импульс

• Массасы 50кг бала 5м /с
• жылдамдықпен жүгіріп келе жатып,
• 2м/с жылдамдықпен келе жатқан массасы 100кг арбаның үстіне қарғып мінді. Осыдан кейін арба қандай жылдамдықпен қозғалады?

№3 импульс

• Кішкене зымыранның массасы 200г. Ондағы жанғыш заттың массасы 50г. Газ зымыран соплосынан 100м/с жылдамдықпен лезде шығады деп есептеп,зымыранның қозғалыс жылдамдығын анықтаңдар?

• Әсер
• күшінің
• атқарған
• жұмысы

• Ауырлық
• күшінің
• атқарған
• жұмысы

• Денені серпімді
• деформациялауға
• керекті
• жұмыс

• Денені
• үдетуге
• жұмсалған
• жұмыс.

• Үйкеліс
• күштеріне
• қарсы жұмыс.

• А

• Иш формулаларини ёзиб чиқинг

Формулаларни текширинг

• A=FScosa

• A=mgh

• A=kX2/2

• A=maS

• A=µmgS

• А

Энергияни ҳисоблаш формулаларини ёзинг

• E

• Потенциалдық
• энергия

• Деформацияланған дененің
• потенциалдық энергиясы.

• Кинетикалық энергия

• Толық механикалық энергия

• Энергияның сақталу заңы

• E

• En=mgh

• Ek=mU2/2

• En=kX2/2

• W=kX2/2+mU2/2

• W=mgh+mU2/2

• Еn1+ Ek1= En2 + Ek2

• Формулаларни текшириб чиқинг

• Серпімсіз соққы
• kезіндегі импульс
• сақталу заңы.

• импульстің
• сақталу
• заңы

• Дене
• импульсі

• Күш
• импульсі

• Импульс

• Күш
• импульсі
• нің өзгеруі

• импульс

Импульснинг формулаларини ёзинг

• m∆v=F∆t

• P

• P=mυ

• F∆t

• m1υ1+m2υ2=
• (m1+m2 ) υ

• P1 +P2 =const

Импульс №1. 6км/сағ жылдамдықпен жүгіріп келе жатқан массасы 60кг адамның импульсі қандай?

• 1/ Берилган ХБС Ечиш Ҳисоблаш
• V=6 км/сост- 1,7м/с P=mV P=1,7м/с х60кг =102кг м/с
• m=60кг
• P=?

№2. Массасы 50кг бала 5м /с жылдамдықпен жүгіріп келе жатып, 2м/с жылдамдықпен келе жатқан массасы 100кг арбаның үстіне қарғып мінді. Осыдан кейін арба қандай жылдамдықпен қозғалады?

• 3/ Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• m1=50кг m1υ1+m2υ2=(m1+m2 ) υ
• m2=100кг υ = (m1υ1+m2υ2) )/(m1+m2 ) Ж: V=3м/с
• V 1=5м/с
• V 2=2м/с
• V=?

№3. Кішкене зымыранның массасы 200г. Ондағы жанғыш заттың массасы 50г. Газ зымыран соплосынан 100м/с жылдамдықпен лезде шығады деп есептеп,зымыранның қозғалыс жылдамдығын анықтаңдар?

• 3/ Берилган ХБС Ечиш Ҳисоблаш
• mз=200г 0.2кг m3υ3=m2υ2
• mг=50г 0,05кг υ2= m3υ3 / m2 Ж:V=400 м/с
• Vз=100м/с
• Vг=?

Жұмыс №1. Массасы 4кг денені горизонталь жазықтықта осы жазықтыққа паралель әсер ететін күшпен 12м қашықтыққа орын ауыстырғанда үйкеліс күшінің жұмысы неге тең?(дене мен жазықтық арасындағы үйкеліс коэффициенті 0,5)

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• m=4кг
• h=12м A=μmgh A=0,5*4кг*10Н/м*12м=240Ж
• μ =0.5
• А=?

№2. 5кг-дық тас бастапқ жылдамдықсыз еркін құлайды.Сыртқы күштердің әсері жоқ деп есептеп,4с ішіндегі ауырлық күшінің атқарған жұмысын анықтаңыз?

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• m= 5кг A=mgh А=5кг*100Н²/кг2 *16с²/2=4000Ж
• t= 4c h=gt²/2
• A=? A=mg²t²/2

№3 . 10Н күшпен әсер еткенде денені 1,5 м қашықтыққа орын ауыстырып және олардың арасындағы бұрыш 37º болса,атқарылған жұмыс неге тең? (cos 370 =0.8)

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• F=10H A=Fh cos α A=10H*1.5м*cos 370 =12Ж
• h=1.5м
• cos 370 =0.8 Ж: A=12Ж
• A=?

Энергия №1. Жер бетінен 3,5м биіктікке көтерілген массасы 6кг дененің потенциалдық энергиясын анықтаңыз?

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• h=3.5м E=mgh E= 6кг*10Н/кг*3.5м =210Ж
• m =6кг
• En=?

№2. Кинетикалық энергиясы 250Дж және импульсі 50кгм/с дененің массасы неге тең?

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• E=250 Ж E=mv²/2 m= (50кг м/с)²/2*250ж=5кг
• P=50кг м/с P=mV ж: т = 5кг
• m=? E=P²/2m
• m=P²/2E

№3. Массасы 3кг денеге 5с бойы 6Н күш әсер етеді.Бастапқы дене тыныштықта болса, күш әсер еткеннен кейін оның кинетикалық энергиясы қандай болады?

• Берилган Ечиш Ҳисоблаш
• m= 3кг E=m ∆V ²/2 E=(6*5)²/2*3=150Ж
• t= 5c F∆t=m(V –V0) Ж : E=150Ж
• F=6H E=(F∆t)²/2m
• Ek=?

Тўғри йўлни танла

Физикалық шама	Физик катталик	Формуласи
Үйкеліс күштеріне қарсы жұмыс	Жисмнинг импульси	E=mv²/2
Денені үдетуге жұмсалған жұмыс	Деформацияланган жисмнинг потенциал энергия	A=maS
Ауырлық күштеріне қарсы жұмыс	Ишқ. кучига қарши бажарил ган иш	P=mυ
Атқарылған жұмыс	Энергиянинг сақланиш қонуни	A=FScosα
Дененің импульсы	Кинетик энергия	A=mgh
Күш импульсі	Потенциал энергия	F∆t
Импульстың сақталу заңы	Оғирлик кучининг бажарган иши	Ek+En= const
Серпімсіз соққы кезіндегі импульс сақталу заңы	жисмни ҳаракатга к/ш у/н бажарган иш	E=mgh
Кинетикалық энергия	Импульснинг сақланиш қонуни	А=μmgS
Потенцалдық энергия	Бажарилган иш	m1υ1+m2υ2=(m1+m2 ) υ
Деформацияланған дененің потенциалдық энергиясы	Ноэластик урилишдаги импульснинг сақланиш қонуни	E=kx²/2
Энергияның сақталу заңы	Куч импульси	m1υ1+m2υ2=m1υ'+m2υ'

Уйга вазифа: 3 - бобни такрорлаш. 20-машқ(4,5)

жүктеу 28,96 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: