Шеңбер және оның элементтері Өткенді қайталау Анықтама



жүктеу 0,83 Mb.
Дата17.04.2022
өлшемі0,83 Mb.
#38194
00166724-55a0b25b

  • Шеңбер және оның
  • элементтері
  • Өткенді қайталау
  • Анықтама. Берілген нүктеден бірдей қашықтықта жатқан нүктелерден тұратын геометриялық фигура шеңбер деп аталады. Берілген нүктені шеңбердің центрі деп атайды. Шеңбердің кез келген нүктесін оның центрімен қосатын кесінді радиус деп аталады.
  • О нүктесі – шеңбердің центрі,
  • АО – радиусы.
  • Белгіленуі: R немесе r.
  • (O, R) – центрі О нүктесі болатын,
  • радиусы R-ге тең шеңбер.
  • Шеңбердің екі нүктесін қосатын кесіндін хорда деп аталады. Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорданы диаметр деп атайды. Диаметр – ең үлкен хорда. Шеңбердің центрі диаметрдің ортасында жатады.
  • CD, AB, EF – хордалар,
  • AB – диаметр,
  • AB=2R.
  • Жазықтықтың шеңбермен шектелген
  • бөлігін дөңгелек
  • деп атайды.
  • Шеңбермен бір ғана ортақ нүктесі бар түзуді жанама деп, ал осы ортақ нүктені жанасу нүктесі деп атайды.
  • Жанасу нүктесі шеңбер бойында жатқандықтан, оның центрге дейінгі қашықтығы радиусқа тең. Жанаманың өзге нүктелері шеңберден тысқары орналасқан, яғни олардан центрге дейінгі қашықтықтар радиустан үлкен.
  • Олай болса,
  • а жанамасынан шеңбер центріне дейінгі қашақтық
  • OK-ға тең, яғни
  • Сондықтан шеңберге жүргізілген жанама радиусқа перпендикуляр.
  • Есептер
  • №1. Шеңбердің радиусы 2,5 см-ге тең. Шеңбер хордасы 6 см- ге тең болуы мүмкін бе?
  • №2. Шеңбердің радиусы диаметрден 15 мм кіші. Диаметрді табыңдар.
  • №3. Шеңбердің В нүктесі арқылы ВС диаметрі және ВD хордасы жүргізілген. ВD-ның ұзындығы шеңбер радиусына тең (1-сурет). ОВD үшбұрышының ішкі бұрыштарын табыңдар.
  • №4. 1-суреттегі ОDВ үшбұрышы тең қабырғалы. В нүктесі арқылы шеңберге жанама жүргізілсе, жанама мен ВD хордасының арасындағы бұрыш неше градус болатынын табыңдар.
  • Математикалық диктант.
  • 1. Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорданы __________ деп атайды.
  • 2. Шеңбердің центрін оның бойындағы кез келген нүктемен қосатын
  • кесіндіні шеңбердің _________________ деп атайды.
  • 3. Жазықтықта берілген нүктеден бірдей қашықтықта жататын
  • нүктелердің жиынын ___________________ деп атайды.
  • 4. Жазықтықтың шеңбермен шектелген бөлігін __________ деп атайды.
  • 5. Шеңбердің бөліктерін ______________ деп атаймыз.
  • 6. Шеңбермен бір ортақ нүктесі бар түзуді ___________________ дейді.
  • 7. Екі радиустың арасындағы бұрышты ________________ деп атайды.
  • диаметр
  • радиус
  • шеңбер
  • дөңгелек
  • доға
  • жанама
  • центрлік бұрыш
  • Үйге тапсырма:
  • №207, 213; №24 (Г-2).

жүктеу 0,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау