түйіндерінде пакетгерді беру мен өңдеуді басқару компьютер
көмегімен пакеттерді коммутациялау орталығымен (ПКО) жүзеге
асьфылады;
Пакеттерді коммутациялау технологиясы мүмкіндік береді:
• Қосылатын станция мөлшерін ұлғайту;
• Коммутаторларға
қосымша
байланыс
желісін
қосумен
байланысты қиыншылықты жеңу;
• Баламалық маршрутгеуді жүзеге асыру, бұл пайдаланушыларға
жоғары қолайлылықгы жасайды;
• Пайдаланушы
деректер
беруге
уақытты
елеулі
қысқарту,
желістщ
өткізу
қаоілетін көтеру,
жэне
желісті
қрларда
пайдалану тиімділігін кетеру;
Пакетгерді коммутация концепциясының біріне - бір, не сол
каналды көп
пайдаланушылармен уақытты бөлу көмегімен мультиплексирлеу
жатады, бұл ТКЖ қызметінің тиімділігін көтереді. Пакеттерді
коммутациялау
логикасы
компьютердің
бір
портында
көп
пайдалану сеанстарын мультиплексирлеуге мүмкіндік береді. Порт
пен каналды мультиплексирлеуді виртуальді канал деп атайды.
Пакеттерді коммутациялау мен мультиплексирлеу ассиметриялы
ағыстарды басуды қамтамасыз етеді. Қазіргі уақытта пакетті
коммутация деректерді беру үшін негізгі болып табылады.
Символды коммутация.
Символды
коммутация (басқаша - субпакетгі
коммутация,
немесе жалып пакет әдісі) пакетті коммутацияның бір түрі болып
келеді. Ол пакет ақпаратты биті бар болғанда қолданылады.
Пакетті коммутация деп келісімді шешім табуға тура келеді, екі
қайшылыкты талапты қанағаттандырады. Оның бірі - желісте
пакетті
кідіртуді
азайту
жэне
екіншісі - ақпаратты
беру
тиімділігін көтеруді қамтамасыз етеді. Пакетті коммутациялау
сетисіне пакетгің максимальді рүқсатты өлшемі үш негізгі фактор
негізінде белгіленеді: пакет ұзындығын бөлу, беру отасының
сипаттамасы мен кұны. Әрбір беру ортасы үшін өзінің оңтайлы
пакет өлшемі таңдалады.
Символды
коммутацияны
пайдалануда
нақтылы
беріліс
ортасы үшін пакеттің оңтайлы өлшемі үшін өзінің оңтайлы пакет
өлшемі тандалады.
57
Символьды
коммутацияны
пайдалануда
нақтылы
беріліс
ортасы үшін пакеттщ оңтаилы өлшемі желідегі пакет кідірісі
уақытының
бірмезгілде
азаюымен
сақталады.
Бұл
бірнеше
пайдаланушылардан үлкен емес символдар мөлшерін қабылдау
есебінен (ақпараттық биттер) жэне жалпы қол жететін бір
пакетке оларды салумен жетеді.
Желідегі пакеттерді маршруттау.
Маршруттаудың мәні, мақсаты және тәсілдері.
Маршруттау
міндеті
жіберуші
мен
алушыдан
беруге
арналған маршрутты таңдауды. Ол желістегі мэнде: мұнда тек
қажетті емес, бірақ оңтайлы таңдау немесе қолайлы маршрут
мүмкін. Әуелі сөз еріксіз (үяшықты) типологиялы желіс жөнінде
болады,
мүнда пакеттер коммутациясы жүзеге асады. Алайда,
аралық
типологиялы
қазіргі
желісте
(жүлдызды - сақиналы,
жұлдызды — шинді,
көп
сегментті)
кадрды
беруге
арналған
маршрутты таңдау міндеті нақтылы түр жэне шешілуде.
Виртуальді желісте маршруттау эрбір жеке пакет үшін
орындалады, мұнда деректер дейтаграмм формасында беріледі.
Маршруттау алгоритмі - бүл пакетті беру үшін ТКЖ - нің
байланыс түйінінен шығатын желісті тағайындау ережесі, ол
пакен атында негізделген ақпараттар жэне осы түйінді салу
ақпараттар (пакеттер кезегінің ұзындығы).
Маршруттаудың негізгі мақсаты:
• Жіберушіден алушыға оны беру кезінде пакетті минимальді
кідірту;
• Желінің
өткізу
қабілетін ТКЖ
байланыс
желісін
салу
нивелировкілеумен қол жетіледі;
• Пакеттегі акпаратгы кауіп - қатерден барынша қорғау;
• Пакетті адресатқа жеткізу сенімділігі;
Маршруттаудың мынадай тәсілдері болады:
1. Орталыктандырылған маршруттау, әдетте орталықтандырылған
басқаруы бар желісте жүзеге асады. Маршрутты таңдау желісті
басқару
орталығында
жүзеге
асады,
эрбір
пакет
үшін,
ал
байланыс желісінің түйіндері тек қабылдайды жэне маршруттау
міндетін шешу нәтижелерін жүзеге асырады.
58
2. Таратылған (орталықсыздандырылған) маршруттау орталықсыз-
дандырылған желісте орындалады. Маршруттауды басқару қыз-
меті желіс түйіні арасында бөлінген, осы үшін лайықты құралдар
бар. Таратылған маршруттау күрделі, бірақ үлкен икемділікпен
өзгешелінеді.
3. Аралас
маршруттауда
маршруттаудың
орталықтандырылған
және таратылған принциптері жүзеге асырылған. Оған гибритті
адаптивті маршруттау қатысты.
Желістегі маршруттау міндеті қысқа маршруттың желіс то-
пологиясына, байланыс желісінің өткізу қабілетіне, байланыс
желісіндегі жүктемеге байланысты жағдайында шешіледі. Желіс
топологиясы түйін мен байланыс желісі бас тарту нәтижесінде
жэне ТКЖ жетілуде өзгереді. Байланыс желісінің өткізу қабілеті
беру ортасының типімен анықталады және аппараттардың шуылы
мен параметрлер деңгейіне байланысты.
Ең
динамикалык
факторге
байланыс
желісіне
түсетін
жүктеме жатады.
Оңтайлы маршрутты таңдау үшін эрбір байланыс түйіні
ТКЖ күйі жөнінде ақпаратқа ие болуы тиіс. Байланыс желісінің
ағымды желіс тополгиясы мен өткізу қабілеті жөнінде деректер
түйіндерге киындықсыз беріледі. Алпйда, желістегі жүктеме күйін
дэл жорамалдау үшін тәсіл ж о қ . Сондықтан маршруттау міндетін
шешуде пакетті беру бағыты жөнінде шешім қабылдау сәтіне
катысты кешігетін (акпаратты беруде түркіліті жылдамдығынан)
жүктеме күйі жөнінде деректерді пайдалануы мүмкін. Демек,
барлык жағдайда маршруттау алгоритмі ТКЖ — нің ағымды және
болашақ күйінің анықталмаған жағдайында атқарылады.
Маршруттау
алгоритмінің
тиімділігі мынадай
көрсеткіш-
термен бағытталады:
• Адресатқа пакетті жеткізу уақытымен;
• Желіске түсетін салмақпен. Жүктеменің сандық бағалау түйін-
дегі пакеттер кезегінің ұзындығымен жүзеге асады;
Байланыс түйініндегі қорлар шығынымен (коммуникациялық
ЭЕМ жұмысы уакытымен, жад (память), емкостімен);
Маршруттау алгоритмінің тиімділігін төмендететін факторлар:
• Жоғары жүктеме астындағы байланыс түйініндегі пакетті бері
бағыт бойынша пакетті беру;
59
