Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
И. Алтынсарин атындағы Рудный әлеуметтік-гуманитарлық колледжі
Министерство образования и науки Республики Казахстан
Рудненский социально-гуманитарный колледж им. И. Алтынсарина
БЕКІТЕМІН УТВЕРЖДАЮ
директордың оқу Зам. директора
ісі жөніндегі орынбасары по учебной работе
Т.О.Ибраева Т.О.Ибраева
«______» ________2013 ж. «______» ________2013 г.
Орта кәсіптік оқу орындарына арналған
жұмыс оқу бағдарламасы
Пән: «Сценарий шеберлік негізі»
Мамандық: «Бастауыш білім беру»
«Сценарий шеберлік негізі » пәнінен типтік бағдарлама
негізінде құрастырылды.
Тіркеу №29
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігінің
бастауыш және орта кәсіптік білім жөніндегі
оқу - әдістемелік кеңесінің 2002 жылдың 09.08 шешімімен бекітілді.
Хаттама №4
Орыс және шетел тілдердің циклдік Рассмотрено на заседании
комиссия отырысында предметной цикловой комиссии
қарастырылды русского и иностранных языков
«____» ________________________ «_____» ____________________
№ 1 хаттама Протокол № 1
ПЦК төрайымы Председатель ПЦК
______________________________ ____________________________
Құрастырған: Жайлаубаева И.Ж
Мамандық: «Бастауыш білім беру»
Күндізгі оқу бөлімі: IІ курс.Жалпы сағат саны:-67с
Сведения о ежегодном переутверждении:
№ п/п
|
учебный год
|
сведения о рабочей программе
|
дата
переутверждения,
№ протокола
|
подпись зав. ПЦК
|
1
|
2013/14
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
Мазмұны
Түсінікхат.................................................................................................................2
Тақырыптық жоспар...............................................................................................3
Бағдарлама мазмұны...............................................................................................5
Әдебиеттер ..............................................................................................................8
Семестр бойынша
Семестр
нөмері
|
Оқу сабақтары
|
Бақылау жұмысының саны
|
Бақылау жұмысының түрі
|
аудиториялық
|
Жалпы сағат саны
|
Барлығы
|
Теор.
|
Семинар.
|
Лабор.
|
Практ.
|
3
|
28
|
28
|
20
|
|
|
8
|
1
|
|
4
|
39
|
39
|
20
|
|
|
19
|
|
сынақ
|
Барлығы
|
67
|
67
|
40
|
|
|
27
|
|
|
Түсінік хат
Ұсынылып отырған жұмыс бағдарламасы 0105000 «Бастауыш білім беру» мамандығы бойынша бұйрық_№595__25.12.2009ж Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бастауыш және орта кәсіптік білім жөніндегі оқу-әдістемелік кеңесінің шешімімен бекітілген бағдарлама негізінде жасалған.
Жұмысбағдарламасының мақсаты студенттердің биік талаптарға жауап беретін сценарийлік әдістер қолданылған түпкі идеясы табылған ,аудитория ерекшелігін ескеретін, тілдік шеберлікке сүйенген әдеби сценарий жазуына қол жеткізу.
Жалпы көлемі-67 сағат, соның ішінде теориялық оқу- 40 сағат.
Пәнбойынша4 семестр соңындасынақ тапсырылады.
Бөлімдер мен тақырыптар тізімі оқыту үшін міндетті болыптабыладыжәнеөзгертілмейді.
Осы бағдарлама арқылы оқу нәтижесінде білім алушы білуі тиіс:
-драматургия негіздерін,олардың ерекшеліктерін;
- монтаж жасау қағидаларын және поэтикалық композиция құрастыру ерекшеліктерін;
-көпшілік сауықтыру шараларын драматургиялық түрде орындау;
Негізгі міндеттері:оқу барысында студенттің сценарилік өнерге қатысты негізгі ұғымдарды танып-білуі драматургиялық анализ жасау дағдыларын игеруі ,арнайы әдебиеттермен жұмыс жасай алуы,түрлі тақырыпта монологтар жаза білуге ;
Пәндер циклін оқу нәтижесінде білім алушы білуге тиіс:
-педагогика, психология, білім беру мәселелері бойынша заңдар мен нормативтік-құқықтық актілерді;
-қызмет көрсетілетін азаматтардың жеке ерекшеліктері мен мәдени дамудыңғ деңгейін;
-ойын мен ойын-сауықтың пайда болу тарихы мен әлеуметтік-психологиялық функцияларын;
-аудиторияны белсендендіру заңдары мен тәсілдерін;
-Адамдарды ұжымдық ойын арқылы қарым-қатынасына тартуды;
Сценарий шеберлігітуралы, сценарийлікөнергеқатыстынегізгіұғымдардытанып-білуі, драматургиялық анализ жасаудағдыларынигеруі, курскаарналғанарнайыәдебиеттерменжұмысістейалуы, этюд пен әңгіме, түрлітақырыптамоногогтаржазабілуге, той-мерекелік, салт-дәстүрлікқызметсаласындасценарийлікталдаужасайбілугеүйрену.
Пәннің негізгіміндеттері: Оқу барысында студенттің сценарийлік өнерге қатысты негізгі ұғымдарды танып-білуі, драматургиялық анализ жасау дағдыларын игеруі, курска арналған арнайы әдебиеттермен жұмыс істей алуы;
№
п/п
|
Тараулар мен тақырыптардың атаулары
|
|
Сағат саны
|
|
|
Семестр бақылау түрі
|
Барлығы
|
Теория сабағы
|
Жаттығу практика сабағы
|
1
|
Драматургияның негізі
|
1
|
4
|
2
|
2
|
2
|
Драманың теориясы
|
1
|
4
|
2
|
2
|
3
|
Драмадағы әрекет
|
1
|
4
|
2
|
2
|
4
|
Драма композициясы
|
1
|
4
|
2
|
2
|
5
| |
1
|
2
|
2
|
|
6
|
Музыкалық әдеби композиция
|
1
|
4
|
2
|
2
|
7
|
Драматургиялық шығармалардағы көркемдік материалдардың түрлері
|
1
|
2
|
2
|
|
8
|
Әдеби композиція және әдеби монтаж
|
1
|
4
|
2
|
2
|
9
|
Көркем проза арқылы жасалынған әдеби монтаж
|
1
|
4
|
2
|
2
|
10
|
Поэтикалық композияция мен прозаны құрудағы монтаж
|
1
|
4
|
2
|
2
|
|
2 бөлім.Монтаж немесе әдеби композиция
|
|
4
|
2
|
2
|
11
|
Монтаждың әдеби негізіен жұмыс істеу кезеңдері
|
2
|
2
|
2
|
|
12
|
Монтаж.Монтаж түрлері
|
2
|
2
|
2
|
|
13
|
Сценариді көркем мәнерлеп оқу арқылы жеткізу
|
2
|
4
|
2
|
2
|
14
|
Поэтикалық композиція жасаудың өзіндік ерекшеліктері
|
2
|
4
|
2
|
2
|
15
|
Көпшілік шаралардың ұйымдастырудың психологиясы
|
2
|
4
|
2
|
2
|
16
|
Сценарий-көркем-педагогикалықбағдарламаретінде
|
2
|
2
|
2
|
|
17
|
Сценарийлік жұмыстардың түрлері
|
2
|
4
|
2
|
2
|
18
|
Негізгі сценарийлік ұғымдар
|
2
|
2
|
|
|
19
|
Сценарий жазудың негізгі кезеңдері
|
2
|
2
|
|
|
20
|
Көпшілік шаралардың драматургиясы
|
2
|
2
|
|
|
21
|
С Сценарий әдістерін театр сахнасында іске асыру
|
2
|
4
|
3
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы :
|
|
67
|
40
|
27
|
Бағдарламаныңмазмұны.
1-тақырып.Драматургияның негізі.Драматургия (гр. dramaturgіa) — қандайда бір халықтыңнемесежазушыныңбелгілі бір дәуірменкезеңдегідрамалықшығармаларыныңжиынтығы. ДраматургияшығармалардыңалғашқыүлгілеріЕжелгі Грекияда дінидәстүрлерден (Дионисқұдайғатабынудан) басталған. Олардыңсюжетініңнегізінқұдайларменмифтіккейіпкерлерқұрады. Ежелгігректердраматургиясықұдайлардыңәділеттілігіменәлемдіктәртіптуралы ой толғады (Эсхил), адамныңқұқығыменонықайғы-қасіреткедушарететінжағдайларғақарсынаразылықтыбейнелепкөрсетті (Софокл, Еврипид), адамдардыңкемшіліктеріменкемістіктеріне, олардыңбір-біріменқарым-қатынастарынакүліп, дінитабынушылықтарынакүмәнменқарады (Аристофан, б.з.б. 445 — 385) Осылайшадраматургияныңкомедияжәнетрагедияжанрларытуды.
2-тақырып.Драманың теориясыЕжелгіримдіктер грек драматургиясыныңсыртқыпішінінмұраетіп, оныөздерініңқоғамдықөмірініңқажеттілігінесәйкесжаңарухпенбайытты. Олардыңтрагедияларықандыоқиғаларға (Сенека, б.з.б. 47 — 65), алкомедияларыгротескке (Теренции, б.з.б. 195 — 159,Плавт, б.з.б. 3 ғасырдыңортасы — 184) толыболды. Орта ғасырлардадраматургиякөпшілікойын-сауық, пұтқатабынушылықдәстүріменқайтажаңарды. Христиандіні Еуропа халықтарыныңнегізгісенімінеайналғаннанкейін (5 — 6 ғасырлар) шіркеулерделитургиялық драма (10 ғасыр) пайдаболды. ҚалалардыңдамуынабайланыстыдраматургиядаТәуратоқиғаларынсуреттеген мистерия, фарс жанрыпайдаболды. Қайтаөрлеудәуірінде Испания мен Англияда драматургияөзінің “алтынғасырын” басынанөткерді. Англияда У.Шекспирадамзаттрагедиясынсуреттесе, Испанияда Лопе де Вега мен Кальдерон (1600 — 1681) әлемніңқайшылығынкөрсетеді.
3-тақырып. Драма дегеніміз – ойнаушылардың диалогы мен авторлық ремарка түрінде бейнеленген конфликт. «Пьесаның құрылымдық көркемдігі, меніңше, идея, тартыс, кейіпкер мінездері сияқты үш жағдаймен анықталады»
Драма негізгі осы үш нәрседен тұрады деу қарапайымдау айтылған қағида. Жалпы, осы үшеуі негізгі материал болса, тіл, сюжет, композиция сияқты драма элементтері үштікті біріктіріп, байланыстырып, дамытып, белгілі шешімге жеткізіп тұрады.
4-тақырып .Драмалықкомпозиция
Композиция(лат. сотрозійо - құрастыру, шығарма) -көркемөнер туындысының құрылымы, оның жанры мен мазмұнына орай құрамдас бөліктерінің тұтастығы. Композиция - құрамдас бөліктері бірлікте ұштастырылған, бір-біріне және жалпы мүддеге бағындырылған мақсатты көркем құрылым. Пластик. өнерле композиция көркем пішін (форма) түзілімінің жеке сәттерін біріктіріл түрады. Композиция әдістері өнердің өзіндік ерекшеліктеріне, шығарманың идеясына, авторлық ойтүйсігіне сәйкес туындайды. Композиция шығарманың ішкі құрылымымен бірге оның сыртқы орта мен көрермендер арасындағы қатынасын белгілейді. Көркем шығарм. процесі мен өмірді эстеттану тұрғысында қалыптасқан композиция заңдары өнердің жалпылама заңдылықтарының, нақты өмір құбылыстарындағы өзара байланыстылықтардың белгілі мөлшеріндеғі бейнесі әрі жиынтығы болып табылады. Сәулетөнерінде композиция идеялық-көркемдік принциитердің бірлігіне, құрылыстар мен ғимаратардың функциялық мақсатына, жобалық ерекшеліктеріне, олардың қала құрылысындағы мән-маңызына орай құрылады. Композиция қаланың жалпы келбеті мен құрылымын, архит. үндестігін, жобадағы көлемдік, кеңістік түзілімін айқындайды. Бейнелеу өнеріндегі композиция шығарманың идеялық және сюжеттік-тақырыптық негізін нақтыландыру барысында заттар мен фигураларды кеңістікке орналастыру тәртібін, шығарма көлемін тиянақтау әрі жарық пен көлеңке үнасымын қадағалау арқылы көрінеді. Композиция тектері "орнықты", "айнымалы", "ашық" және "жабық" болып бөлінеді. Композицияның орнықты және жабық тектері Қайта әрлеу дәуіріндегі өнерде басымырақ қолданылды, ал айнымалы және ашық тектері барокко стилінен айқын көрініс тапты; Композицияны түрлері:
Сюжеттің басталуы (уақиғаның басталуы).
Шығарма ішіндегі уақиғалар байланысы.
Уақиғаның шарықтау шегі.
Уақиғның аяқталуы (шешімі).
5-тақырып.Қақтығыс. Драматургиялықшығармадағыкейіпкер
6-тақырып.Музыкалықәдебикомпозиция
7-тақырып.Драматургиялықшығармадағыкөркемдікматериалдардыұйымдастырутүрлері
8-тақырып.Әдебикомпозицияжәнеәдеби монтаж
9-тақырып.Көркемпрозалықшығармаларарқылыжасалынғанәдебикомпозиция
10-тақырып.Поэтикалықкомпозицияменмонтажды құрастыру принциптері
11-тақырып.Монтаждыңәдебинегізіменжұмысістеукезеңдері
12-тақырып.
13-тақырып.
14-тақырып.
15-тақырып.
16-тақырып.
17-тақырып
18-тақырып.
19-тақырып.
20-тақырып..
21-тақырып..
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Аль Д. Н. Основыдраматургии. – Л. ЛГИК, 1988
2. Вановская Е.В. Литературнаякомпозиция и монтаж на самодеятельнойсцене. Л. 1989
3. Волькенштейн В. Драматургия. М. Советскийписатель, 1969.
4. Генкин Д.М. Массовыепраздники. – М. Просвещение 1975
5. Генкин Д.М. Конович А.А. Сценарноемастерствокультросветработника – М., 1984
6. Кабдолов З. Сөзөнері –Алматы., 1992
7. Марков О.И. Сценарно-режисерскиеосновыхудожественно-педагогическойдеятельности клуба – М. 1988
8. Маршак М.И. Клубныйсценарий – М. Профиздат, 1975
9. Шароев И.Г. Режусурраэстрады и массовых представлений М., 1986
10. Шилов Н.П. Сценарноемастерство. Челябинск ЧГАКИ. 2000
Қосымша:
1. Кеш жарық. – Алматы. өнер, 1989.
2. Мектеп кеші қөңілді. – Алматы. Өнер, 1990
3. Наурыз. Жаңғырғансалт-дәстүрлер. Алматы. Қазақстан 1991
4. Праздники в школе. – Минск., 2001
5. Сценариишкольнихпраздников. – СПб. Паритет. 2000
Н РӘГК 703-02-08 Жұмыс оқу бағдарламасы
Ф РСГК 703-02-08 Рабочая программа
Достарыңызбен бөлісу: |