373
Кесте 1
«Балкан Тау Секьюрити» ЖШС-ның 2013-2014 ж.ж. қаржы -шаруашылық қызметінің негізгі
экономикалық көрсеткіштері
Р/с
Көрсеткіштер
Нақты
Ауытқуы
2013 ж
2014 ж
(+,-)
%
1
2
3
4
5
6
1
Көрсетілген қызметтен түскен кіріс, мың тг.
31455,9
60878,8
+29422,9
+94
2
Қызметкерлердің орта тізімдік саны,
адам
25
25
25
25
3
Негізгі құралдардың орташа жылдық құны,
мың тг.
82,1
915,8
+833,7
+1015
4
Ағымдағы активтердің орташа жылдық
құны, мың тг.
12249,8
10270,3
-1979,5
-16
5
Еңбек өнімділігі, (1/2), тг
6291,0
12175,8
+5884,8
+94
6
Қор қайтарымы (1/3), тг.
383,0
66,5
-316,5
-476
7
Қор сыйымдылығы, (3/1), тг.
0,003
0,015
+0,012
+400
8
Өткізілген қызметтің өзіндік құны, мың тг.
28770,4
60469,7
+31699,3
+110
9
Жалпы кіріс (зиян)
2685,5
409,1
-2276,4
-556
10
Мерзім шығындары, мың тг.
2956,9
4988,8
+2031,9
+69
11
Салық салынуға дейінгі табы с (залал)
(271,01)
(4579,7)
+4308,7
+1590
12
Табыс салығы
-
-
-
-
13
Негізгі емес қызметтен түскен кіріс (зиян)
-
-
-
-
14
Таза табыс
(271,01)
(4579,7)
-
-
15
Активтердің айналымдылығы, рет
2,52
5,38
+2,86
+113
16
Ағымдағы активтердің айналымдылығы, рет
2,57
5,93
+3,36
+131
17
Ағымдағы активтердің бір
айналымдылығының ұзақтығы, күндер
140
61
-79
-130
18
Сату табыстылығы, %
0,09
0,01
-0,08
-800
19
Активтердің табыстылығы, %
-
-
-
-
20
Меншікті капиталдың табыстылығы, %
-
-
-
-
1 кесте мəліметі бойынша «Балкан тау секьюрити» ЖШС-нің 2014 жылы барлық
көрсеткіштерінің жоғарылағаны байқалады. Жеке-жеке талдайтын болсақ: 2014ж. қызметті
көрсетуден түскен кіріс 2013ж. салыстырғанда 29422,9 мың.тг (94%) жоғарыласа,
көрсетілген қызметтің өзіндік құны да 31699,3 мың тг(110%) көтерілген. Көрсетілген
қызметтің түскен кірістен өзіндік құнды шегергенде анықталатын жалпы кіріс 2014 жылы
өткен жылға қарағанда 2276,4 мың.тг (2685,5 - 409,1), яғни 6 есе төмендеген. Мерзімді
шығындар 2031,9 мың тг (69%) көбейіп отыр. Осыған байланысты жалпы кірістен мерзімді
шығындарды шегергенде анықталатын кіріс немесе залал, 2013ж. 271,01 мың тг залалды
құраса, 2014ж. 4579,7 мың тг залалды құрады, яғникəсіпорынның қаржылык нəтижесінің
залалы 4308,7 мың тг артты. Бұл негізінен көрсетілген қызметтің өзіндік құнының есепті
жылда өткен жылға қарағанда 31699,3 мың тг, немесе 110% өсуімен байланысты.
Сату табыстылығы (тиімділігі) өткен жылы 0,09 % құраса, есепті жылы 0,01 % дейін
төмендеп, өсім қарқыны 8 есе кеміді.
Негізгі құралдардың құрамы 2013ж. салыстырғанда 2014ж. +833,7 мың.тг (82,1-915,8)
өскен. Бірақ қор қайтарымы 316,5тенгеге (383,0 - 66,5) кеміп отыр. Қор сыйымдылығы
2013ж. 0,003 тенгені құраса, 2014ж. 0,015 тенге құрады, яғни +0,012 тенгеге артты.
374
Еңбек өнімділігі 2013ж. 6291,0 тенге болса, 2014ж. 12175,8 тенгені құрады, яғни
+5884,8 тенгеге (94%) артты. Жалпы активтердің айналымдылығы 2013ж. 2,52 рет болса,
2014ж. 5,38 ретке артты, яғни өсім +2,86 (113%) құрады.
Ағымдағы, яғни қысқа мерзімді активтердің айналымдылығы 2013ж. 2,57 құраса,
2014ж. 5,93 өсті, яғни өсім +3,36, немесе 131% құрады. Олардың бір айналымдылығының
ұзақтығы 2013 жылмен салыстырғанда 2014 жылы 140 күннен 61 күнге, яғни 79 күнге немесе
130% азайған. Бұл айналымдылық коффициенті кəсіпорын жағдайы үшін оң сипаттағы
нəтиже болып табылады.
Ағымдағы активтердің орташа жылдық құны 2013ж. қарағанда 2014 ж. 1979,5 мың тг
кеміген, яғни 16 %-ға азайған. Мобильді активтердің өткен жылмен салыстырғанда есепті
жылы жалпы активтер құрамында үлестік салмағының кемуі кəсіпорынның қаржылық
нəтижесіне теріс əсер ететін фактор болып саналады [3].
Сонымен, кəсіпорын есепті жылды4579,7 мың тг залалмен аяқтады, яғникəсіпорынның
қаржылык нəтижесі бойынша залал өткен жылға қарағанда 4308,7 мың тг артты. Бұл
негізінен көрсетілген қызметтің өзіндік құнының есепті жылда өткен жылға қарағанда
31699,3 мың тг, немесе 110 % -ға өсуімен жəне мерзімді шығындардың 2031,9 мың тг, немесе
69% -ға көбеюімен байланысты болды.
«Балкан тау секьюрити» жеке күзет ұйымы – Сіздің қауіпсіздігіңіз үшін барлық
жауапкершілікті өз мойнына алуға дайын кəсіби мамандар тобы! Олар осы салада арнайы
оқудан өтеді, орындаушылар коммерциялық жəне мемлекеттік қауіпсіздікті қамтамасыз ету
бойынша жұмыс өтілі бар қызметкерлер арасынан таңдалады. Бұл жауапкершілігі шектеулі
серіктестіктің бірқатар экономикалық проблемалармен кездеседі:
- Қазіргі таңда барлық мекемелерде кездесетін ол қаржылық тəуекел мəселесі.
Бұл тұтынушы клиенттердің көрсетілген қызметке төлемдерінің кешіктірілуі немесе
төленбей қалуы қаупі.
- Кейде қызметкерлер санының жетіспеушілігі. Себебі, күзетші лауазымына
қойылған талаптарға сəйкес келмеуі, жұмыс күшінің тапшылығын тудырады
- Қазіргі кезде елімізде бұл салада жұмыс істейтін мекемелердің көбеюі «Балкан Тау
Секьюрити» жауапкершілігі шектеулі серіктестігіне сұраныстың төмендеуіне əкеліп отыр.
Сондықтан бұл мекеме жиі қызмет түрлерін көбейтіп, тұтынушыларға ұтымды жағдай жасап
отыруы керек.
«Жaлдaу» дeп aтaлaтын 17 ҚEХC – қa cəйкec, жaлдaу –жaлғa бeрушi жaлғa
aлушылaрғa жaлдaу aқыcынaн eмec төлeмдeр тoбының oрнынa кeлiciлгeн уaқыт iшiндe
aктивтeрдi пaйдaлaну құқығын бeрeтiн шaрт.
Қaржылық жaлдaу –aктив иeлeну мeн қaтaр жүрeтiн бaрлық тəуeкeлдiктeрмeн пaйдaлaрды
eлeулi түрдe көтeрeтiн шaрттaр бoйыншa жaлғa бeру. Қoрытындыcындa құқықтық мəртeбe
бeрiлуiдe, coндaй –aқ бeрiлмeуiдe мүмкiн.
Oпeрaциялық жaлдaу – қaржылық жaлдaудaн өзгeшe жaлдaу [4].
Лизингтiк oпeрaциялaр мeхaнизiмi лизингтiк кoмпaниялaрдың қocымшa қызмeттeр aтқaруын
дaмыту aрқылы бiз лизингтiк қaтынacтaрды жeтiлдiругe мүмкiндiк aштық. Бiрaқ бiз лизингтi
өмiрлiк қaбiлeттiлiгi нeғұрлым жoғaры қaржылaндыру құрaлы рeтiндe қaрacтыруғa
мүмкiндiк бeрeтiн eрeкшeлiктeрдiң бiрi рeтiндe лизингтiк кeлiciмдi бeкiту үшiн лизингтiк
кoмпaниядaн бacтaлу кeрeктiгiн құптaймыз. Ceбeбi, бұл жaғдaй лизингтiк қызмeттiң ocы
ceгмeнтiн дaмытуғa кeдeргi жacaйтын нeгiзгi мəceлeнi шeшугe көмeктeceдi [5].
Əдебиеттер:
1.
Қaзaқcтaн Рecпубликacы Прeзидeнтiнiң Қaзaқcтaн Хaлқынa Жoлдaуынaн. 17 қaңтaр
2014 жыл // Eгeмeн Қaзaқcтaн. 18 қaңтaр. 2014 жыл.
2.
Əбдiмaнaпoв Ə.Ə., Қaржылық eceп, Aлмaты, 2007ж
3.
Aлибeкoвa Б.A., Бухгaлтeрлiк eceп қaғидaлaры, Acтaнa, 2012 ж
4.
Қаржылық есептіліктің халық аралық стандарты «IAS»17 «Жaлдaу»
5.
Caдиeвa A.C., Жумaтoв М.К., Aкимoвa Б.Ж., Тлeуoвa Э.М., Хaлықaрaлық қaржылық
eceптiлiгi cтaндaрттaрынa cəйкec бухгaлтeрлiк eceп, Acтaнa, 2011 ж.
