236
қалыптастыру; табиғатта жүру-тұру дағдылары мен әдеттерін дағдыландыру; оқушылардың
мінезінде табиғатқа тұтынушылық қатынасын игеру; ұзақтық; күрделілік; секірмелілік;
белсенділік .
Өткізілген сұрау нәтижесінде келесі қорытындылар жасалды: оқушылар қоршаған
ортаны орта сынып қадамында ең жақсы түрде сезінеді, бұл кезде эмоционалды-сезім негізі
тұлғаның мінез-құлқы мен мақсатында ең жоғары дәрежеде шоғырлана бастайды. Осы жаста
жүретін қоршаған әлемді саналы қабылдаудың салдары ретінде алдыңғы қатарға шығатын
оқушыларды экологиялық тәрбиелеу үрдісіндегі аса маңызды заңдылық - дүниені
мифологиялық сезінуді ақырындап игеру, табиғатты және өзін дербес объект ретінде
ажырату және қоршаған ортамен саналы өзара әрекеттесуге өту болып табылады. Бұл кезде,
эмоционалды-сезіммен қабылдау қарқындылығы барлық жастық кезең ішінде төмендемейді.
Жалпы алғанда, жүргізілген талдау мен бақылаулар оқушылардың экологиялық
білімдеріндегі бірқатар кемшіліктерді көрсетті, солардың ішінде төмендегілерді атап өтуге
болады:
- ұйымдастырушылық - орта тәрбиелеуші фактор ретінде қолданылмайды, экологиялық
тәрбиелеу нысандардың кемшілігімен сипатталады; табиғат оқытуға қосылмайды, ол
түсіндірмелі-суреттемелі оқытумен ауыстырылады; экологиялық тәрбиелеуді ұйымдастыру
кезінде қызметті әдіснама жоқ; тәрбиелеуші мектеп ортасы ұйымдастырылмайды.
- мазмұнды - экологиялық тәрбиелеудің жүйелігі мен ауыспалымдығы жоқ; оқытудың толық
экологизациялануы жоқ; барлық дерлік мұғалімдер экологиялық мәдениет жүйесіне деген
заманауи көзқарастарын біле бермейді.
- психологиялық - экологиялық мәдениетті қалыптастыру кезінде балалардың тиімді, әрі
сезімдік дамуының бірегейлігі жоқ; ақпаратты авторитарлы хабарлау стилі; экологиялық
ақталған қызметті таңдау еркіндігі жоқ; оқушының сыртқы кеңістігінің шектеулігі. Оның
ішкі кеңістігін дамытуға бағытталғандық жоқ; табиғатты, қоршаған ортаны қабылдаудың
психологиялық ерекшеліктері есепке алынбайды.
Әдебиеттер тізімі
1. Қазақстан Республикасының 12 жылдық жалпы орта білім беру тұжырымдамасы.- Астана, 2006
2. Макгиннис Р. Человек и природа: этика отношений. Развитие целей экологического образования в
США и России (сравнительно-исторический анализ) / Р. Макгиннис, Н. Рябинина // Учитель. —
1998. — № 1.
3. Сарыбеков М. Психологические основы экологической подготовки будущих учителей //
Высш.шк.Казахстана. - 1999.
4. Сикорская, Г.П. Ноогуманистическая модель эколого-педагогического образования / Г.П. Сикор-
ская. – Екатеринбург: УГПУ, 1998.
5. Алексеев С.В. Экологическая компетентность как цель и результат современного образования.
//Модернизация современного образования: к экологической компетентности – через экологиче-
скую деятельность: V Жалпыресейлік ғылыми-методологиялық саминардың материалы 8–12
қараша 2006 ж. Санкт-Петербург. – СПб.: «Крисмас+», 2006. – 264 бет.
6. Ермаков Д.С. Формирование экологической компетентности учащихся: теория и практика. М.:
МИОО, 2009. 180 бет.
237
IV СЕКЦИЯ
ЭКОЛОГИЧЕСКОЕ ВОЛОНТЕРСТВО КАК РАЗВИТИЕ СОЦИАЛЬНОЙ
АКТИВНОСТИ СОВРЕМЕННОЙ МОЛОДЕЖИ
УДК 551.438.5
ЭКОЛОГИЧЕСКОЕ ВОЛОНТЕРСТВО КАК РАЗВИТИЕ СОЦИАЛЬНОЙ
АКТИВНОСТИ СОВРЕМЕННОЙ МОЛОДЕЖИ
Ярулин Дидар Серикович, Конакбаев Олжас Балкыбекулы
Евразийский Национальный университет г.Астана, Казахстан
s.qwanta@gmail.com
Руководитель докторант PhD Абенова С.У.
Аннотация: Бұл мақалада еріктілер бастамалары мен жобаларын жүзеге асыру
негізінде жастардың әлеуметтік белсенділігін дамытуға ықпал ететiн «экологиялық
еріктілік» термині талқыланады. Мынадай тұжырымдар жасалды: Қазақстанда еріктілiктiн өз
тарихы бар; Еріктілік саласындағы заңнамалық негiздерiн толықтыру қажет; Халықтың ара-
сында ерiктiлiк мәні туралы жеткілікті түсінік жоқ; Еріктілік республиканың әлеуметтік да-
муына көмектеседі.
Ключевые слова: волонтерлік, әлеуметтік белсенділік, ЭКСПО-2017, әлеуметтік
жоба, экология
Abstract: The article deals with the term "Geoecology", which contributes to the formation
of ecological education of students, based on the following system of geoecological knowledge of
students. The following conclusions were drawn: any geosystem is part of the geographical enve-
lope, possessing its inherent geographic properties; All the constituent components in the geosystem
are interrelated and interdependent; Geographic geosystems have stability and variability; any kind
of load on the geosystem is possible up to a certain limit.
Key words: volunteering, social activity, EXPO-2017, social project, ecology
Термин волонтёрство, волонтёрская деятельность (от лат. voluntarius — доброволь-
ный) или добровольчество, добровольческая деятельность — это широкий круг деятельно-
сти, включая традиционные формы взаимопомощи и самопомощи, официальное предостав-
ление услуг и другие формы гражданского участия, которая осуществляется добровольно на
благо широкой общественности без расчёта на денежное вознаграждение.
Волонтерство на территории современного Казахстана имеет богатую историю. Пер-
вые упоминания уходят в далекую древность, а наиболее близким понятием является Асар.
Это древний обычай казахского народа, согласно которому люди, собравшись вместе, ис-
кренне и совершенно безвозмездно выполняют неподъемные для одного человека или для
одной семьи работы.[1] Времена менялись, но волонтерство, пусть еще не называемое тако-
вым, продолжало жить на этих землях. Волонтерами, к примеру, можно считать тех же ти-
муровцев, которые добровольно помогали людям в советское время. В 2017 году уже в ны-
нешнем независимом Казахстане произошел бум волонтерства, связанный с международной
выставкой ЭКСПО-2017. Более 4500 волонтеров в течении трех месяцев исключительно доб-
росовестно выполняли свой долг и внесли неоценимый вклад в проведение выставки. Все
волонтеры были подразделены на функциональные направления деятельности (ФНД). Такие
как: управление человеческими потоками. культурные мероприятия, логистика, протокол и
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЕРІКТІЛІК АРҚЫЛЫ БҮГІНГІ ЖАСТАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК
БЕЛСЕНДІЛІГІН ДАМЫТУ
Достарыңызбен бөлісу: |
