Сахаева Мейрамгүл Қадрешқызы Физика және технолоия пәндерінің мұғалімі №16 мектеп Манғыстау облысы, Ақтау каласы

а) білімділік:дене қызғанда немесе салқындағанда жылу бөліну құбылысын түсіну,формула түрінде өрнектеп, есептерде қолдана білу;

б) тәрбиелік:тұрмыста және техникада жылу құбылыстарын түсіне біліп жұмыс істеу принциптерін түсіну;

в) дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін дамыта отырып жылу құбылыстары жөнінде түсінігін танымын,қызығушылығын арттыру.

тақтадағы слайдтар.

Интерактив тақтадағы тапсырманы топтар орындайды.(оқушылар бөлінген

деңгейлік топтары бойынша тапсырмаларды орындайды.

Әр топқа деңгейлері бойынша есептер шығарту.

1.дененің басқа денеден алған, жылу бергендегі

2.денеде бар

3.жылу берілу кезінде дененің алған немесе жоғалтқан

4.дененің істелеген жұмысынан алынған
2.Дененің ішкі энергиясының өлшем бірлігі:

1.Дж, кДж 3. Дж/кг °С

2.Дж/ °С 4. Вт, кВт
3.мұздың меншікті жылу сыйымдылығы 2100 Дж/кг°С дегенді қалай түсінесіз?Бұл ....тең жылу мөлшері керек.

1. массасы 2100 кг мұзды, 1°С-қа қыздыру үшін 1 Дж-ге

2. массасы 1 кг мұзды, 1°С-қа қыздыру үшін 2100 Дж-ге

3. массасы 1 кг мұзды, 2100°С-қа қыздыру үшін 1 Дж-ге

4. массасы 1 кг мұзды, 2100°С-қа қыздыру үшін 1200 Дж-ге
4. массасы 1 кг мырышты, 1°С-қа қыздыру үшін қандай жылу мөлшері қажет.

1. 1 Дж 3. 400 Дж 5. 380000 Дж

2. 0,38 Дж 4. 3,8 Дж
5. массасы 10 кг мырышты, 1°С-қа қыздыру үшін қандай жылу мөлшері қажет.

1. 1900 Дж 3. 95 Дж 5.4000 Дж

2. 260 Дж 4. 38 Дж

С тобы – эксперименттік есептер.
Оқушылар температурасы әртүрлі суды аралыстырғандағы жылу мөлшерін салыстыру үшін мынадай тәжірибе жасаған: массасы 0,2 кг , температурасы 12°С салқын суды, массасы 0,3 кг , температурасы 40°С ыстық сумен араластырған.Қоспаның температурасы 28°С болған.

1. 
   Ыстық судың берген жылу мөлшері қандай? (Q₁)?
   

2. 12500 Дж 4. 15120 Дж

2. 
   Салқын судың алған жылу мөлшері қандай? (Q₂)?
   

2. 16800 Дж 4. 8000 Дж

3. 
   Ыстық судың берген, Салқын судың алған жылу мөлшерін салыстыр.
   

Қандай нәтиже алған болар едік?

1. Q₁= Q₂ 2. Q₁> Q₂ 3. Q₁< Q₂
Қайталау.Деңгейлік тапсырмалар.

1.Алюминий білеушені өңдеу кезінде оның тем-сы 20°С-тан 420°С-қа артты. .Алюминийдің массасы 5 кг

Болса, оның оның ішкі энергиясы қанша өзгерген?

2. Стакандағы (250 см³) қайнаған су 14°С тем-ға суи келе қандай жылу мөлшерін бөледі?

3. Көлемі 60 м³ бөлменің ауасын 10°С-тан 20°С-қа жылыту үшін қандай жылу мөлшері қажет

4.Массасы 1,5 т кірпіштен жасалған пешті 10°С-тан 20°С-қа жылыту үшін қандай жылу мөлшері қажет

5. Массасы 800 г алюминий ыдыста көлемі 5 л суды 10°С-тан қайнағанға дейін (100°С) ысытқан.Ыдыспен

Суды ысыту үшін қанша жылу мөлшері керек?

6. Ваннаға түсу үшін тем-сы 10°С-тағы 125 л салқын суға тем-сы 60°С-тағы 175 л ыстық су құйылғандағы

Қоспаның температурасы қандай?

№2-тапсырма

Б-тобы: 1)500 Дж 2) 2000 Дж 3)4000 Дж

С-тобы: 1) Q =0,2 •4200•10=8400 Дж 2) m= Q/сt=210•10³/4200•50=1 кг 3) ∆ t=8400•10³/4200•100=20

№3-тапсырма

А-тобы 1) 3 2) 1 3)2 4) 3 5) 5

Б-тобы 1) Q =500 •400•5=1000000 Дж

2) Q =150 •10•400=600000 Дж 2-дұрыс

3) Q =0,1 •400•500=20000 Дж 2-дұрыс

4) Q =10 •4200•1=42000 Дж 5-дұрыс

5)∆ t=1680•10³/4200•100=4 4-дұрыс

С-тобы 1)Q₁=с m(t₂- t) =0,3 •4200•12=15120 Дж 4-дұрыс

2) Q₂=с m(t- t₁) =0,2 •4200•16=13440 Дж 2-дұрыс

3) Q₁> Q₂ 4) Q₁= Q₂

Үй жұмысы есептерінің жауабы:

1) Q =5 •920•400=1840000 Дж

2) Q =14 •4200•250•10^-3=14700 Дж

3) ауаның меншікті жылу сыйым.- 1010 Дж/кг°С Q =60 •1010•1,29•10=781740 Дж

4) Q =1,5 •1000•10•880=13200000 Дж

5) Q₁=с m(t₂- t₁) =0,8 •920•90=66240 Дж Q₂=с m(t₂- t₁) =5 •4200•90=1890000 Дж

Q = Q₁+ Q₂=66240+1890000=1956240 Дж

6) 125•( t-10)=175(60- t ) t=39