ІҮ. Жаңа сабақ: Түсіндіру.
56 ∙ 3
|
Ауызша көбейту
|
Жазбаша көбейту
|
56 ∙ 3 = ( 5 онд. + 6 бірл.) ∙ 3
|
× 56
3
18
150
168
× 56
3
+ 18
15
168
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
5 онд. ∙ 3 = 15 онд = 150
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
6 бірл. ∙ 3 = 18 бірл. = 18
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
Қосамыз ...
|
150 + 18 = 168
|
Қосамыз ...
|
Жауабы: 168
|
Жауабы: 168
|
Түсіндіріп шығару. № 2. Үлгі бойынша амалды баған түрінде орында:
× 47 × 86 × 99 × 54
3 4 6 9
21
12
141
Өздік жұмыс. № 4. а ∙ 4 – 26 өрнегінің мәнін тап, мұндағы а = 29, 37, 46.
29 ∙ 4 – 26 = 116 – 26 = 90 37 ∙ 4 – 26 = 148 – 26 = 122 46 ∙ 4 – 26 = 184 -26 = 158
Ү. Өткен материалды бекіту.
1. Жұптық жұмыс. № 5. 2. Есеп шығару. № 6.
Кариб – 48 жағажай Шешуі: (48 ∙ 4) – 48 = 192 – 48 = 144
Демалу - ?, 4 есе артық, ? артық Жауабы: демалу орны 192, 144 артық.
3. № 8. Текшенің бір жағының аудан 64 см2 . текшенің көлемін тап.
8 ∙ 8 = 64, олай болса текшенің көлемі = 8 ∙ 8 ∙ 8 = 512(см3)
Өздік жұмыс. № 9 Тиісті санды тауып, орнына қой.
Жұптық жұмыс. № 10.
ҮІ. Сабақты қорыту: № 12.(жылдамдыққа)ҮІІ.Үйге тапсырма: № 3, 5. 245 бет. Бағалау
№ 138. Тақырыбы: Екі таңбалы сандарды бір таңбалы санға разрядтан аттап жазбаша көбейту
Мақсаты: Оқушыларды екі таңбалы сандарды бір таңбалы санға разрядтан аттап жазбаша көбейту біліктігін бекіту, білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Түрі: бекіту сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, өзіндік жұмыс.
Көрнекілігі: кестелер, сызбалар, суреттер.
Сабақтың түрі: І. Ұйымдастыру кезеңі:
Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.
ІІ. Білімін тексеру: 1) математикалық диктант
58+1 60+9 75-70 3 ∙ 2 6 : 2 4 ∙ 5
70+1 91-1 27-20 2 ∙ 3 10 : 2 20 : 4
2). Ауызша жұмыс.Ойын « Санды тап» (карточкалармен жұмыс, көру арқылы)
ІІІ. Өткен материалды бекіту. 1.Түсіндіріп амалдарды орында. №1, № 2.
№ 3. Есепті әр түрлі тәсілмен шығар.
42 ∙ 2 ∙ 7 = 588 немесе 42 ∙ 2 = 84 84 ∙ 7 = 588 Жауабы: бір аптада 588 шелек су кетеді.
Жұптық жұмыс. № 4.
Ауызша . № 5. Кестені толтыр. (28 ∙ 6 = 168; 47 ∙ 6 = 282; 39 ∙ 6 = 234.)
Өздік жұмыс. № 7. Теңдеуді шеш. 6.Есеп шығару. № 9.
1) 12 ∙ 4 = 48 (см) 1 –қатардағы жолақтың ұзындығы.
2) 48 ∙ 3 = 144 (см) – үш қатардағы жолақтың ұзындығы.
ІҮ. Сабақты қорыту. Шығармашылық жұмыс. № 10. Топтық талдау. № 11.
Ү .Үйге тапсырма: № 6, 8. 246 - 247 бет. Бағалау
№ 139. Тақырыбы: Екі таңбалы санды бір таңбалы санға разрядтан аттап жазбаша көбейту
Мақсаты: Оқушыларды екі таңбалы санды бір таңбалы санға разрядтан аттап жазбаша көбейту біліктілігін бекіту; бағанға қысқаша жазып көбейтумен таныстыру; білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, өзіндік. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:
Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар.
ІІ. Үй жұмысын тексеру. № 6, 8. ІІІ. Тірек білімді өзекті ету.
Ауызша жұмыс. 1. Көбейту кестесі бар карточкалар таратып беру (2,3,4,5,6,7, 8, 9)
2 ∙ 2 = 4 2 ∙ 5 = 10 2 ∙ 8 = 16
2 ∙ 3 = 6 2 ∙ 6 = 12 2 ∙ 9 = 18
2 ∙ 4 = 8 2 ∙ 7 = 14 2 ∙ 10 = 20
ІҮ. Өткен материалды бекіту. № 1.
Баған түрінде көбейту
|
Толық жазылуы
|
Қысқаша жазылуы
|
× 56
3
18
15
168
|
бірліктерді көбейтеміз ...
|
1
× 56
3
168
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
ондықтарды көбейтеміз ...
|
Бірліктер санын жазамыз, ал ондықтар санын есте сақтаймыз...
|
қосамыз ...
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
|
Есте сақтаған санды қосамыз ...
|
Жауабы: 168
|
Жауабы: 168
|
Ұжымдық жұмыс. № 2, № 3 тапсырмалар көбейтуді оқып үйренуге көмектеседі. Түсіндіріп шығарукерек.
Жұптық жұмыс. № 4. Тиісті санды тауып, орнына қой.
36 ∙ 3 + 92 = 200 48 ∙ 4 – 92 = 100 128 – 57 ∙ 2 = 14 85 + 63 ∙ 5 = 400
№ 5. Қысқаша жазылуы бойынша есеп құрастыр және оны шығар:
Ақ қайың – 45 жыл ? жыл Шешуі: 45 + 45 ∙ 3= 45 + 135 = 180
Емен - ? жыл, 3 есе артық Жауабы: 180 жыл
Өздік жұмыс. № 8. Тиісті амал таңбасын және жақшаларды қой:
29 ∙ 3 +13 100 94 ∙ 4 – 76 300 900 – (68 ∙ 4) 628
Геометриялық материалмен жұмыс. № 9.
S = 28 ∙ 6 = 168 S = 28 ∙ 3 = 84
Ү. Сабақты қорыту: Бүгінгі сабақтан не үйрендіңдер?
1). Шығармашылық. № 10.
2) (тақтада жылдамдыққа уақытпен) № 11.
ҮІ. Үйге тапсырма: № 6, 7. 248 бет Бағалау.
№ 140. Тақырыбы: Нөлмен аяқталатын үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейту.
Мақсаты: Оқушыларды нөлмен аяқталатын үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейтумен таныстыру, білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, өзіндік
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар.
ІІ. Үй жұмысын тексеру. № 6, 7. ІІІ. Тірек білімді өзекті ету.
Ауызша жұмыс. Көбейту кестесі бар карточкалар таратып беру
ІҮ. Жаңа материалды түсіндіру.
№ 1. Бірліктерді, ондықтарды, жүздіктерді көбейту реті.
260 ∙ 2
|
Ауызша көбейту
|
260 ∙ 2 = 26 онд. ∙ 2 = 52 онд. = 520
|
Жазбаша көбейту
|
1
× 260
2
520
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
1
× 260
2
520
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
Жүздіктерді есте сақтаймыз ...
|
Жүздіктерді есте сақтаймыз ...
|
Жүздіктерді көбейтеміз ...
|
Жүздіктерді көбейтеміз...
|
Есте сақтаған жүздіктерді қосамыз ...
|
Есте сақтаған жүздіктерді қосамыз ...
|
Жүздіктер разрядына жазамыз ...
|
Жауабы: 520
|
Жауабы: 520
|
№ 2. (бекіту) Амалдарды орында.
× 140 × 480 × 250 × 170 × 160
3 2 3 5 4
420 960 750 850 640
280 см ∙ 3= 28 дм ∙ 3 = 84 дм = 840 см;
Ү. Өткен материалды пысықтау:
1. № 3. Ш: × 120
2
240 Жауабы: 240 орындық.
№ 3(2) Ш: × 270 + 270
2 540
540 810 Жауабы: барлығы 810 ыдыс.
Өздік жұмыс. № 4. Кестені толтыр.
110 ∙ 2 – 100 = 220 -100 = 120 220 ∙ 2 – 100 = 440 – 100 = 340 т.с.с.
Топтық жұмыс . (3 оқушы әр қатардан) № 8.
Жұптық жұмыс. № 6. Өрнек құрып, оның мәнін тап.
94 ∙ 7 – 36 ∙ 6 = 679 – 216 = 463 (980 + 20) – 300 : 3 = 1000 – 100 = 900
Ұжыммен жұмыс. № 8. Қалып қойған сандарды тауып, орнына қой:
62 ∙ 2 = 72 олай болса, 72 : (6 ∙ 6 ∙ 6) = 2
93 - 29 = 700 (9 ∙ 9 ∙ 9) - 700 = 729 – 700 = 29
83 – 102 = 412 (8 ∙ 8 ∙ 8) – 102 = 512 – 100 = 412
Ауызша . № 9. Ж: ыдыстың жартысына су құйылған.
Ү. Сабақты қорыту:
№ 10. Амалдарды орында: (х ∙ 10 + 50) : 5 = 130
Х ∙10 + 50 = 130 ∙ 5
Х ∙ 10 + 50 = 650
Х ∙ 10 = 650 – 50
Х ∙ 10 = 600
Х = 600 : 10
Х = 60
60 ∙ 10 + 50 = 650
ҮІ.Үйге тапсырма: № 5, 7. 250 бет. Бағалау
№ 141. Тақырыбы: Үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту
Мақсаты: оқушыларды үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту тәсілімен таныстыру; білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, өздік, жұптық. Көрнекілігі. схема, кестелер, суреттер.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар.
ІІ. Үй жұмысын тексеру: № 5, 7.
ІІІ. Білімін бекіту: 1.ауызша жұмыс.
7 ∙ 7 = 49 7 ∙ 4 = 28 3 ∙ 7 = 21 56 : 7 = 8
8 ∙ 7 = 56 28 : 7 = 4 7 ∙ 6 = 42 7 ∙ 9 = 63
14 : 7 = 2 2 ∙ 7 = 14 5 ∙ 7 = 35 7 ∙ 6 = 42
ІҮ. Жаңа материалды түсіндіру.
№ 1.
Баған түрінде көбейту
|
Толық жазылуы
|
Қысқаша жазылуы
|
× 174
4
+ 16
280
400
696
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
× 174
4
16
28
4
696
|
21
× 174
4
696
|
Бірліктерді көбейтеміз ...
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
Бірліктерді жазамыз да, ондықтарды есте сақтаймыз ...
|
Жүздіктерді көбейтеміз ...
|
Ондықтарды көбейтеміз ...
|
Есте сақталған ондықтарды қосамыз ...
|
Жүздіктерді көбейтеміз ...
|
|
|
Есте сақталған жүздіктерді қосамыз ...
|
Жауабы: 696
|
Жауабы: 696
|
№ 2. Баған түрінде көбейтуді орында. Көбейтудің толық және қысқаша жазылуын жаса.
126 374 286 179
× 3 × 2 × 4 × 5
378 748 1144 895
№ 3. Жазуды қалпына келтір:
278 102 346 478 195
× 3 × 6 × 2 × 2 × 4
834 612 692 956 780
Ү. Өткен материалды бекіту:
1. Есеп шығару. № 4.
Үңгірдің төбесінде – 136 жарқанат ? Шешуі: 136 + (136 ∙ 3) = 136 + 408 = 544
Үңгірдің түбінде - ?, 3 есе көп Жауабы: барлығы 544 жарқанат
( Қосымша түсінік беруге болады: Сталактиттер – үңгірдің төбесіндегі салбыраған мұз сүңгілер түрінде жинақталған тұздар, ал сталагмиттер - үңгірдің түбінен жоғарыға көтерілген тұз шөгінділері. Мамонт үңгірі Кентукки штатында орналасқан.)
2. Өздік жұмыс. № 5. Амалдар тізбегін орындасаң, сен әлемдегі еңүлкен Мамонт үңгірінің ұзындығының мәнін білетін боласың:
∙ 3 - 400 ∙ 2 + 316
3. Жұптық жұмыс. № 7. Теңдеулерді шеш.
4. № 8.
6 ц картоптың үштен бірі - 50 кг Шешуі: 6 ц = 600 кг.
Неше қап - ? 600 : 3 = 200(кг) картоптың үштен бір бөлігі
200 : 50 = 4(қапқа картоп салынды)
№ 9. Периметрі 16 см- ге тең шаршы сыз. Осы шаршының ауданын тап.
16 : 4 = 4(см) шаршының бір қабырғасының ұзындығы.
Шаршының ауданы S = 4 ∙ 4 = 16 см2
ҮІ. Сабақты қорыту: 1.Шығармашылық жұмыс. № 10 2.№ 11. Жылдамдыққа.
Үйге тапсырма: № 6, 252 бет. Бағалау.
№ 142. Сабақтың тақырыбы: Үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту
Мақсаты: Оқушыларды үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту тәсілімен таныстыру; білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: сызба,кестелер, суреттер.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 6. ІІІ. Пысықтау: ауызша жұмыс.
а) Әр түрлі тәсілмен оқу және «тізбек бойымен» шешу:
29 + 8 = 37 51 – 7 = 44 38 + 27 = 65 80 – 34 = 46
37 + 7 = 44 63 – 8 = 55 74 + 10 = 84 50 – 27 = 23
46 + 5 = 51 92 – 5 = 87 13 + 88 = 101 90 – 62 = 28
ІҮ. Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.
Ү. Тірек білімді еске түсіру:
1. № 1. Ойын түрінде екі таңбалы және үш таңбалы сандарды бір таңбалы санға көбейтуді ауызша орындау. (300 : 30 = 3 Меркурий; т.с.с.)
№ 2. (жанама түрде) 12 ∙ 30 = 360 ғарышта болған уақыт.
Сергіту сәті: мұғалім сандарды атайды: 10, 15, 12, 14, 11, 13, 18, 19, 8, 17.
Егер сан екіге бөлінсе – оқушылар екі рет секіреді, ал егер бөлінбесе – бір рет орнында адымдайды. ҮІ. Өткен материалды бекіту.
№ 3. (мысалдарды шеше отырып ҚР тұңғыш ғарышкері Т.Мұсабаевтың фамилиясын табады.)
300 : 5 = 60
С
30 ∙ 8 = 240
Ұ
233 ∙ 4 = 932
Б
208 ∙ 2 = 416
Е
136 ∙ 3 =408
М
408
|
240
|
60
|
50
|
932
|
50
|
416
|
900
|
М
|
Ұ
|
С
|
А
|
Б
|
А
|
Е
|
В
|
Жұптық жұмыс. № 4. Амалдар тізбегін орында:
6 ∙ 124 = 744 + 256 = 1000 237 ∙ 3 = 711 + 289 = 1000
Өздік жұмыс. № 6. Теңдеулерді шеш:
Х + 284 = 174 ∙ 4 900 – х = 283 ∙ 2
Х + 284 = 696 900 – х = 566
Х = 696 – 284 х = 900 - 566
Х = 412 х = 334
412 + 284 = 696 900 – 334 = 566
Ұжымдық жұмыс. № 8.
Қыздар – 38 жұлдыз ? Ш: 38 + 16 = 54
Ұлдар төрт жағынан - 16 ж. жұлдыз Ж: 54 жұлдызды бақылады.
Геометриялық материалмен жұмыс. № 9.
ҮІІ. Бекіту: бүгінгі сабақта не істедік, неге үйрендік?
Шығармашылық жұмыс. № 10.
Қалып қалған сандарды орнына қой. ( : = 8 (қалд.5) ; 37 : 4= 8(қалд.5)
Баған түрінде көбейтуді орында.№ 12.
ҮІІІ. Үйге тапсырма: № 5, 7. 254 бет. бағалау.
№ 143. Тақырыбы: Үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту
Мақсаты: Оқушыларды үш таңбалы санды бір таңбала санға разрядтан аттап жазбаша көбейту тәсілімен таныстыру; білімін жүйелеу; есеп шығару, есептеу дағдысын қалыптастыру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: қайталау, талдау, сұрақ – жауап. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:
Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады.
Барлығы: Күн жарығын алақанға саламын,
Жүрегіме басып ұстай қаламын.
Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді,
Болып кетер сонда дереу жан-жағым.
-Міне, жүрегіміздегіосындай жылумен сабағымызды бастаймыз.
ІІ. Үй жұмысын тексеру. № 5, 7. ІІІ. Оқушы білімін жан – жақты тексеру.
Ауызша жұмыс. (1)
8 ∙ 8 = 64 3 ∙ 7 = 21 72 : 8 = 9 42 : 7 = 6
64 : 8 = 9 9 ∙ 7 = 63 8 ∙ 9 = 72 35 : 7 = 5
2) Математикалық диктант:
- 360 және 60 сандарының қосындысын ата. 18 бен 12 сандарының көбейтіндісі неге тең?
- 500 және 25 сандарының айырмасы неге тең? 660 және 3 сандарының бөліндісін ата.
- 80- ді 3 есе арттыр; 900- ді 3 есе кеміт.
ІҮ. Өткен материалды бекіту.
Есептеу дағдыларын пысықтауға тапсырмалар:
№ 1. Жұптық жұмыс.
239 ∙ 2 = 478 374 ∙ 2 = 748 159 ∙ 3 = 477 239 ∙ 3 = 717 384 ∙ 3 = 1152
Өздік жұмыс. № 3. Өрнектің мәнін тап.
а ∙ 4 – 126 , мұндағы а = 144; 258; 396.
144 ∙ 4 – 126 = 576 – 450 = 126. 258 4 -126 =906
Жұптық жұмыс. № 4. Салыстыр.
342 ∙ 2 › 1000 – 384 156 см ∙ 3 › 460см - 85 см
283 ∙ 3 + 124 ‹ 980 800 кг – 227кг ∙ 2 › 320 кг
Қатар бойынша шығару. № 5 теңдеулерді шеш.
Есеп шығару. № 6. Есепті әр түрлі тәсілмен шығар.
І – 4кг қант Шешуі: (4 + 2) ∙ 160 = 6 ∙ 160 = 960
ІІ – 2 кг қант ? төледі Жауабы: барлығы 960 тг төленді
1кг – 160 тг
6.Өздік жұмыс: № 7. Ауданы 25 см2 шаршы сыз. Осы шаршының бестен бір бөлігін боя.
7.Қатар бойынша № 8. Қалдықпен бөлуді орында және тексер.
6 : 9 (бастауыш білім көлемінде мүмкіндігі шектеулі); 13 : 7 = 1(қалд. 6 7 ∙ 1 + 6 = 13 Ү. Сабақты қорыту:
1) Шығармашылық жұмыс. № 9. 2) Жылдамдыққа. № 10
ҮІ. Үйге : № 2, 255 бет. Бағалау.
№ 144. Тақырыбы: Қайталау.
Мақсаты: Бұрын өтілген материалды қайталау және бекіту, дағдыларын жетілдіру; салыстырып, талдай білуін пысықтау.
Әдісі: түсіндіру, сұрақ –жауап, ойлау, іздену, өздік жұмыс. Көрнекілігі: суреттер, сызба, кестелер. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 2. ІІІ. Еске түсіру: ауызша жұмыс.
Карточкалардағы көбейту, бөлу кестесі. ІҮ. Өткен материалды бекіту:
№ 1. Ауызша амалдарды орындау.
∙ 3 = 81 186 ∙ 2 = 372 49 ∙ 4 = 196 236 ∙ 2 = 472
2. Ұжыммен. № 2. Кестені толтыр:
Өздік жұмыс. № 3. Амалдар тізбегін орында.
(180 ∙ 2 + 140 ) + (180 ∙ 3 – 40) = (360 + 140) + (540 -40) = 500 – 500 = 0
Жұптық жұмыс. № 4. Салыстыр:
5 дм 3 см ∙2 ‹ 120 см 6м 4см ∙ 3 ‹ 250 см 700 кг – 126 кг ∙ 2 › 300 кг
Ұжыммен. № 5. Теңдеулерді шеш. 4.Есеп шығару. № 6.
1 күнде – 200л су Шешуі: 1аптада - 7 күн, олай болса 200 л ∙ 7 1400 л
1 аптада - ?л ағады. ( 200 л ∙ 5 1000 л)
(суды үнемдеу туралы тәрбиелік жұмыс жүргізуге болады.)
№ 8. Схема бойынша есептер құрастыр және оларды шығар.
Ш: 280 + (280 + 40) 280 + 320 600 Ж: барлығы 600 км.
Ш: 980 – 640 340 Ж: қалғаны (әлі) 340 км керек.
№ 9. Өздік жұмыс. сынық сызық сызып, оның ұзындығын тап.
Ү. Сабақты қорыту: 1).№ 10. Шығармашылық жұмыс. 2) № 11. Жылдамдыққа.
ҮІ. Үйге тапсырма: № 7. 257 бет. Бағалау.
№ 145. Тақырыбы: Әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін екі таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу. (84: 2)
Мақсаты: Әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін екі таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлумен таныстыру; есептеу дағдыларын жетілдіру; салыстырып, талдай білуге баулу
Әдісі: түсіндіру, сұрақ –жауап, ойлау, іздену, өздік жұмыс.
Көрнекілігі: суреттер, сызба, кестелер.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру:№7.ІІІ.Өткенді пысықтау, еске түсіру. 1. Ауызша жұмыс.
8 ∙ 8 = 64 3 ∙ 7 = 21 72 : 8 = 9 42 : 7 = 6
4 : 8 = 9 8 ∙ 9 = 72 9 ∙ 7 = 63 35 : 7 = 5
2 ∙ 8 = 16 2 ∙ 2 = 4 2 ∙7 = 14 1 ∙ 2 = 2
2 ∙ 9 = 18 0 ∙ 2 = 0 2 ∙ 6 = 12 3 ∙ 2 = 6
ІҮ. Жаңа материалды түсіндіру:
№ 1(түсіндіру, талдау)
84 : 2
|
Ауызша бөлу
|
Жазбаша бөлу
|
84 : 2 = (8 онд. + 4 бірл.) : 2
|
84 2
..
- 84 2
8 42
- 4
4
0
|
Бірінші толымсыз бөлінгішті табамыз ...
|
8 онд. : 2 = 4 онд. =40
|
Ондықтарды бөлеміз ...
|
Бөліндінің мәніндегі цифрлар санын анықтап аламыз ...
|
4 бірл. : 2 = 2 бірл. = 2
|
Бірліктерді бөлеміз ...
|
Ондықтарды бөлеміз ...
|
40 + 2 = 42
|
Қосамыз ...
|
Бірліктерді бөлеміз ...
|
|
Жауабы: 42
|
Жауабы: 42
|
№ 2. Амалдарды түсіндіре отырып орындау, бастапқы үлгі бойынша.
- 93 3 - 8 4 4 - 42 2
9 31 8 4 21
- 3 - 4 - 2
3 4 2
0 0 0
№ 3. Кестені толтыр:
а
|
24
|
48
|
64
|
66
|
84
|
а : 2
|
12
|
24
|
32
|
33
|
42
|
а : 2 + 28
|
40
|
52
|
60
|
61
|
70
|
Өздік жұмыс. № 4 Өрнектердің мәндерін тап:
66 : 3 ∙ 3 = 66 300 + 96 : 3 = 300 + 31 = 331 720 – 64 : 2 + 35 = 720 – 32 + 35 = 723
48 : 2 ∙ 3 = 72 800 – 44 : 2 = 800 – 22 = 778 130 + 84 : 2 – 68 = 130 + 42 – 68 = 104
Жұптық жұмыс. № 5. Қалып қойған сандарды орнына қой:
8 дм 4 см : 2 = 42 см 9 ц 6 кг : 3 = 302 кг
6 м 3 дм : 3 = 31 дм 4 ц 8 кг : 4 = 102 кг
Ү.Өткен материалды бекіту: 1.№ 6. Теңдеулерді шеш. 2.Есеп шығару. № 7.
Ш: 46 : 2 = 23 Жауабы: Әр балаға 12 асықтан
Ш: 26 : 2 = 13 Жауабы: әр командада 13 баладан.
№ 8.
Хауызға түске дейін – 260 л су ? Шешуі: 260 + 260 ∙ 2 = 260 + 520 = 780
Түстен кейін - ?, 2 есе артық Жауабы: барлығы 780 л су.
№ 9. Фигураның боялған бөлігінің ауданын тап. (12 см2 )
ҮІ. Бекіту: - Сабақта біз не істедік? Қай тапсырма ұнады? Неге?
1) Шығармашылық жұмыс. № 10. 2) Ауызша жұмыс жылдамдыққа. № 11
І. Үйге тапсырма: № № 7, 12. 259 бет. 2. бағалау.
№ 146. Тақырыбы: Екі таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу.
Мақсаты: Екі таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу тәсілімен таныстыру,
(42 : 3), шығару біліктігін, дағдыларын жетілдіру;
Әдісі:түсіндіру,талдау,сұрақ–жауап,өздік жұмыс.
Көрнекілігі:сызбалар,кестелер, суреттер. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі:
Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады.
Барлығы: Күн жарығын алақанға саламын,
Жүрегіме басып ұстай қаламын.
Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді,
Болып кетер сонда дереу жан-жағым.
-Міне, жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.
ІІ. Үй жұмысын тексеру. № 7, 12 . ІІІ. Оқушы білімін жан – жақты тексеру.
Санды қолайлы қосылғыштардың қосындысы түрінде жазып, шығар.
38 : 2 = (20 +18 ) : 2 = 20 : 2 + 18 : 2 = 10 + 9 = 19
56 : 4 = (40 + 16) : 4 = 40 : 4 + 16 : 4 = 10 + 4 = 14
57 : 3 = (30 + 27) : 3 = 30 : 3 + 27 : 3 = 10 + 9 = 19
Дөңгелек ондықтарды бір таңбалы санға бөлу.
30 : 3 = 10; 40 : 4 = 10 50 : 5 = 10 60 : 6 = 10 т.с.с.
ІҮ: Жаңа материалды түсіндіру.
42 : 3
|
∩
- 42 3
..
|
бірінші толымсыз бөлінгішті табамыз;
|
Бөлінді мәніндегі цифрлар санын анықтап аламыз;
|
42 3
- 3 14
- 12
12
0
|
Бөлу амалын орындаймыз;
|
Ондықтарды бөлеміз ...
|
4онд. : 3 = 1онд.(қалд.1 онд.) =
1 онд.(қалд.10бірл.)
|
Бірліктерді бөлеміз ...
|
12 бірл. : 3 = 4 бірл. = 4
|
Жауабы: 14
|
№ 2. Бөлуді түсіндіре отырып орындау. Ү. Өткен материалды бекіту.
1. Жұптық жұмыс. № 3. Өрнектердің мәндерін тап:
45 : 3 + 15 = 15 + 15 = 30 84 + 64 : 4 = 84 + 16 = 100 100 – 54 : 3 = 100 – 18 = 82
2. № 4. Қатесін тап. (өзін – өзі бақылау)
- 5 6 4 - 3 8 2 - 76 4
4 14 2 19 4 19
- 16 - 18 - 36
16 18 36
0 0 0
Теңдеуді шеш. № 5.
№ 6. Есепті кесте бойынша құрастырып, шығар:
Ш: 78 : ( 52 : 4) = 78 :13 = 6 Ж: 6 қорап кәмпит.
№ 8. Тік төртбұрыштың периметрін тап.
Ұзындығы – 48 см
Ені -?, ұзындығынан 3есе кем.
Р = ? Р = (48 + 48 : 3) ∙ 2 = 64 ∙ 2 = 128(см)
ІҮ. Сабақты қорыту: 1). Шығармашылық жұмыс № 9. 2) жылдамдыққа № 10.
Ү. Үйге тапсырма: № 7. 261 бет.
№ 147. Тақырыбы: Нөлмен аяқталатын үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу
Мақсаты: Оқушыларды нөлмен аяқталатын үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлумен таныстыру (260: 2), көбейту және бөлудің мағынасын бекіту, математикаға деген қызығушылығын арттыру; ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Әдісі : сұрақ-жауап, түсіндіру, өзіндік, жұппен
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сабағымыз басталды, балаларға пайдалы.
Бәрін ұғып алыңдар, санауға зер салыңдар.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 7. ІІІ. Өткенді еске түсіру.
Ауызша жұмыс.
580 бірл. = 58 онд. 34онд. = 340 бірл.
620 бірл. = 62 онд. 76 онд. = 760 бірл.
26 : 2 = 13 48 : 4 = 12 36 : 3 = 12
ІҮ. Мақсат қою кезеңі. Сабақ тақырыбы мен мақсатын хабарлау.
Ү. Жаңа материалды түсіндіру:
1. Шешуін түсіндір. № 1.
260 : 2
|
Ауызша бөлу
|
Жазбаша бөлу
|
260 : 2 = 26 онд. : 2 =
13 онд. = 130
|
260 2
...
|
Бірінші толымсыз бөлінгішті табамыз;
|
Бөлінді мәніндегі цифрлар санын анықтаймыз;
|
- 260 2
2 130
- 6
6
0
|
Бөлуді орындаймыз;
|
Жүздіктерді бөлеміз ...
|
ондықтарды бөлеміз ...
|
Бірліктерді бөлеміз ...
|
Жауабы: 130
|
Жауабы: 130
|
2. Жұптық жұмыс. № 2. Өрнектердің мәндерін тап:
680 : 2 + 60 = 340 + 60 = 400 700 – 480 : 4 = 700 -120 = 580
960 : 3 – 30 = 320 – 30 = 290 860 – 360 : 3 = 860 – 120 = 740
ҮІ. Өткен материалды бекіту.
№ 3. Заттардың жаңа бағасын тап.
860 2 - 640 2 - 880 2
- 8 430 6 320 8 440
- 6 - 4 - 8
6 4 8
0 0 0
Жауабы: жаңа бағалары 430 тг, 320 тг, 440тг.
№ 4. (қақпан- тапсырма, өзін- өзі бақылау)
360 тг 3 м мата сатып алынды. Егер матаның бағасын 3 есе арттырса, дәл сол ақшаға неше метр мата сатып алуға болады?
Ш: - 360 3 × 120 360 : 360 = 1
3 120 3
- 6 360 Жауабы: 1 м мата алуға болады.
6
0
Өздік жұмыс. № 5. Тиісті санды тауып, орнына қой:
Жұптық жұмыс. № 6. Теңдеуді құрып, оны шеш.
Х ∙ 2 = 400 + 40 х ∙ 3 = 1000 - 40
Ү.Сабақты қорыту. Біз бүгін сабақта немен таныстық? 1) Шығармашылық жұмыс № 8.
2) Ауызша № 9. ҮІ. Үйге тапсырма: № 7, 262 бет 2. Бағалау.
№ 148. Тақырыбы: Әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу
Мақсаты: Оқушыларды әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлумен таныстыру; зейінін, жадын, тілін дамыту.
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, талдау, өздік . Көрнекілігі: сызбалар, кестелер,суреттер.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір- біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. № 7. ІІІ. Білімді тиянақтау: Ауызша жұмыс.
а) 2 ∙ 3 = 6 4 ∙ 3 = 12 6 ∙ 3 = 18 8 ∙ 3 = 24 1 ∙ 3 = 3 0 ∙ 3 = 0
ә) Сандарды разрядтық бірліктерге бөлу.
549 = 5 жүзд. 4 онд. 9 бірл. 9 жүзд. 6 онд. 3 бірл. = 963
246 = 2 жүзд. 4 онд. 6 бірл. 8 жүзд. 5 онд. 2 бірл. = 852
ІҮ. Жаңа материалды түсіндіру.
Оқулықпен жұмыс. Жазбаша бөлуді мұғалімнің көмегімен орындау.
№ 2 тапсырманы оқушылар түсінік бере отырып шешеді.
№ 3 тапсырма арқылы балалар өз білімдерін жетілдіреді.
Ү. Өткен материалды бекіту:
1. Оқулықтағы № 4,5,6,7 жазбаша бөлу тәсілін бекіту мен пысықтауға берілген, оны:
№ 4 жұптық жұмыс, № 5 топтық жұмыс, № 6 өздік жұмыс, № 7 ұжыммен орындауға болады.
2. № 8. Есепті теңдеу құру арқылы шығару. 234+ (234 : 2) + х = 500
№ 9. Геометриялық фигурамен жұмыс.
Ұзындығы – 8 см 8 : 4 = 2(см) ені
Ені -?, 4 есе қысқа Р = 8 + 2 + 8 + 2 = (8 + 2) ∙ 2 = 20 (см)
Р = ? S = ? S = 8 ∙ 2 = 16( см2)
Есеп шығару. № 10.
І күні - 484 кг көкөніс Ш: 484 : 2 = 242
ІІ күні – екіден бір бөлігі сатылды. Ж: екінші күні 242 кг көкөніс сатылды.
ҮІ. Сабақты қорыту: 1) Шығармашылық жұмыс. № 11, дұрыс жауабын ата.
2) № 12 жылдамдыққа бөлуді орында.
ҮІІ. Үйге тапсырма: № 5 (3) 264 бет. Бағалау.
№ 149. Сабақтың тақырыбы: Әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу
Мақсаты: Оқушыларды әрбір разряд бірліктері сол санға бөлінетін үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлумен таныстыру; зейінін, жадын, тілін дамыту.
Көрнекілігі: кестелер, сызбалар. Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, өзіндік, жұптық жұмыс.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. «Алақан» жаттығуы.
Көршілеріңе бұрылып, алақандарыңды біріктіріп, жүректеріңнің жылуын беріңдер.
ІІ. Үй жұмысын тексеру: № 5(3). ІІІ. Өткенді пысықтау: ауызша жұмыс.
4 ∙ 8 = 32 9 ∙ 2 = 18 4 ∙ 9 = 36 3 ∙ 4 = 12
32 : 8 = 4 18 : 2 = 9 36 : 9 = 4 12 : 4 = 3
32 : 4 = 8 18 : 9 = 2 36 : 4 = 9 12 : 3 = 4
ІҮ. Мақсат қою кезеңі. Ү. Өткен материалды бекіту.
1. Ауызша № 1. Амалдарды орында.
24 : 2 = 12 69 : 3 = 23
240 : 2 = 120 690 : 3 = 230
246 : 2 = 123 693 : 3 = 231
2. Оқулықпен жұмыс. № 3. Өрнек құрып, оның мәндерін тап.
(290 + 79) : 3 = 369 : 3= 123 (1 кг – 756г) : 2 = (1000г- 756 г) : 2 = 244 : 2 = 122
Өздік жұмыс. № 4, 5.
Есеп шығару. № 7.
І күні – 143 көшет, 2есе аз Ш: 600 – (143 + 143 ∙ 2) = 600 – 429 = 171
ІІ күні 600 көшет Ж: үшінші күні 171 көшет отырғызылды.
ІІІ күні - ?
№ 8.
футболка -846 тг Шешуі: 846 : 2 = 423 (тг) 1 футболка
3 бас киім – 639 тг 639 : 3 = 213 (тг) 1 бас киім
1 ф. 1 б киімге - ? қымбат Ж: футболка 2есе, бас киім 3 есе қымбат.
(ауызша талдаумен де шектелуге болады)
ҮІІ. Сабақты қорыту:
Шығармашылық жұмыс. № 10.
Жылдамдыққа № 11.
ҮІІІ. Үйге тапсырма: № 2, 6. 265 бет.
№ 150. Тақырыбы: Қайталау
Мақсаты: «Көбейту және бөлу» тақырыбы бойынша білім, білік, және дағдыны жетілдіру; танымдылық қабілетін, математикалық тілін дамыту.
Әдісі: сұрақ-жауап, іздену, ауызша және жұппен жұмыс. Көрнекілігі: кестелер, сызбалар, үлестірмелер.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Балалар, сендерге табыс тілеймін, Жарық пен жылу, денсаулық! Бір – біріңе сендер де, тілеңдер біраз жақсылық.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 2, 6. ІІІ. Алған білімін бекіту. ауызша жұмыс. мәндерін тап .
4 ∙ 8 = 32 9 ∙ 2 = 18 4 ∙ 9 = 36 3 ∙ 4 = 12
32 : 8 = 4 18 : 2 = 9 36 : 9 = 4 12 : 4 = 3
32 : 4 = 8 18 : 9 = 2 36 : 4 = 9 12 : 3 = 4
Математикалық диктант.
1. Екі санның қосындысының мәні 46 тең. Олардың біреуі 6. Екінші сан неге тең?
(х + 6 = 46 46 - 6=4 0)
2. Екі санның айырмасының мәні 5. Сандардың біреуі 24. Екінші сан неге тең?
( х – 24 = 5 24 + 5 = 29)
3. 12 және 7 сандарының қосындысының мәнін табыңдар. (12 + 7 = 19)
ІҮ. Өткен материалды бекіту. 1.Жұптық жұмыс. № 1. Өрнектердің мәндерін тап.
а ∙ 4 d : 3
122 ∙ 4 = 488 309 : 3 = 103
243 ∙ 4 = 972 678 : 3 = 226
204 ∙ 4 = 816 942 : 3 = 314
№ 2. Амалдарды дұрыс орындасаң, Верный қаласының салынғанына 2010 жылға дейін неше жыл өткенін білесің.(дүниетанымддық)
20 ∙ 6 = 120 : 3 = 40 ∙ 4 =160 – 4 = 156(жыл)
Жұптық жұмыс. № 3. Веный қаласының кәзіргі атын табасың. «Алматы»
Өздік жұмыс. № 3. Кестені толтыр.
Топтық жұмыс. № 4. (үш бағанды үш топ орындайды)
№ 5 күрделі теңдеуді тақтада және дәптерде орындау.
№ 6. Ауызша . 8 ∙ (24 : 4) = 8 ∙ 6 = 48 Ж: 48 адам қызмет етеді.
№7.
Медбике – 28 Ш: 150 – (28 + 28 3) = 150 – 112 = 38
Дәрігер - ?, 3есе көп 150 адам Ж: тазалыққа жауап беруші 38 адам
Тазалыққа ж. беруші - ? № 8. Текшенің көлемін табу.
Ү.Қорыту. Бүгін не білдік? 1) Шығармашылық жұмыс. № 9. 2) жылдамдыққа № 10
Достарыңызбен бөлісу: |