Қазақ тілі. Көшпенділер мәдениеті.
Сабақтың тақырыбы:
|
Төрт түлік. Фразеологизмдердің грамматикалық сипаты.
7-сынып
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары:
|
7.1.5.1. Проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып,дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау..
7.1.3.1.тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу.
7.4.3.1.фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану..
|
Сабақтың мақсаты:
|
-төрт түлік мал туралы мәтіндермен танысады, фразеологизмдердің грамматикалық сипаты туралы түсінік қалыптасады,-мәтіндерге тілдік талдау жасайды, фразеологизмдердің сипатын түсіндіреді..
|
Күтілетін нәтижелер:
|
Төрт түлік ұғымын түсінеді, фразеологизмдердің грамматикалық сипатының ерекшеліктерімен танысады. .
|
Сабақтың түрі:
|
Жаңа материалды меңгерту сабағы
|
Пәнаралық байланыс:
|
тарих, әдебиет
|
Қажетті құрал-жабдықтар:
|
Интерактивті тақта, слайдтар, үнтаспа, плакат, парақтар, маркерлер, түрлі түсті бояулар
|
Оқыту әдістері:
|
Сұрақ-жауап, талдау, қосжазба күнделігі, топтастыру, постер қорғау, сұрақтар шеңбері,баяндау.
|
Дереккөздер:
|
әдістемелік құралдар, дидактикалық материалдар
|
Тапсырмалар:
|
Ұжымдық, топтық, жекелей
|
|
|
Сабақтың барысы:
Кезеңдері
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
І.Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу.
|
«Сәлемдесу» тренингі.-Кел, балалар, тұрайық, Үлкен шеңбер жасайық!
Жұп болып тұрады..
-Сәлем, досым!(бір-бірімен қол беріп амандасады)
-Сен қалайсың?
-Көңіл күйің қалай?(иықтарын қағады)
-Сен кеше қайда болдың?( құлақтарын тартады)
-Сені көргеніме сондай қуаныштымын!(құшақтайды)
-Бүгінгі күн сәтті болсын, қуанышың көп болсын!(қолдарын көтереді)
-Бір-бірімізді тыңдаймыз-бір рет шапалақтайды, бір-бірімізбен ұйымшыл боламыз-екі рет шапалақтайды, сабақта белсенділік танытамыз-үш рет шапалақтайды.
Топқа бөліну-сөздер жазылған парақтар тарату, сөзді оқып ішінен үндемей тұрады, көзді жұму арқылы әркім өз жұбын дыбыс шығару арқылы табу.
І топ-сиыр мен бұзау,
ІІ топ-жылқы мен құлыншақ,
ІІІ топ- қой мен қозы.
|
Оқушылар шеңбер жасайды, жұп болып тұрады, бір-бірлерімен амандасады, хал-жағдай сұрасады, қимылдар жасайды, тілектер айтады.
Қолдарын шапалақтайды
Үш топқа бөлінеді, малдың дыбысын шығарады,өз жұбын, тобын табады
|
ІІ.Өткен сабақты пысықтау
|
Сұрақтар шеңбері. Сұрақтар қою.
-Олай болса, төрт түліктің сабаққа қандай қатысы бар?- Бөлім қалай аталады ?-Көшпелі қазақтардың өмірінде төрт түлік малдың маңызы бар ма? –
|
өткен сабақты еске түсіреді, сұраққа жауап береді.
|
ІІІ. Қызығушылықты ояту.
|
Ой шақыру.-Төрт түлік малдар суреттері.І топ-сиыр малының,ІІ топ-жылқы малының, ІІІ топ- қой малының қасиеттерін, ерекшеліктерін айту.
Өткен сабақ пен жаңа сабақ арасындағы байланыс: «Карточкадағы терминдер»-қабырғада, стол жанында, шкафта жасырынған карточкалар бар, сол терминді алып, мағынасын ашу. Фразеология, тұрақтылық, фразеологиялық сөйлемше, бейнелілік,фразеологиялық синонимдер т.б.
Олай болса, осы тақырыпты одан әрі жалғастырамыз. .
|
сөздерді атайды, жаңа тақырыпты анықтайды,әр топ сол малдың қасиетін айтып береді.
Терминдерді оқиды, мағынасын түсіндіреді
|
ІV.Мағынаны тану.
Білу .Айтылым.
Түсіну . Тыңдалым.
Оқылым.
Қолдану
Жазылым.
Сергіту сәті
Талдау.
Жазылым
V.Ой-толғаныс сатысы.
Жинақтау.
|
1.«Фразелогизмдердің грамматикалық сипаты». Слайдпен жұмыс: «Фразеологизмдердің сөз таптарына қатысы».Мысалдарды оқып, сұрақ қойғызу, әр сөз табынан болатынын оқушылардың өздеріне дәлелдету.Мысалы: түйе үстінен ит қапты-қандай?-икемсіз, епсіз, сын есімнен жасалып тұр.
2. «Көш» бейнетаспасын қарау.Әр топ не көргенін 3,4 сөйлемнен айту.
.Оқулықпен жұмыс: 1-тапсырма :-мәтінмен жұмыс,оқу, мазмұнын баяндау,үш топқа үш абзацты бөліп беру, тұрақты тіркесті анықтау, мағынасын ашу. , ой қозғау сұрақтарын қою, бейнетаспа мен мәтінді байланыстыру.
3. 2-тапсырма. «Адасқан фразеологизмдер» ..Сөз табына қарай адасқан сөздерді орнына қою.
4.Дәптермен жұмыс: Кіндік кесіп , кір жуған жер-не? атамекен-зат есім.Қойдай өрді-не істеді?-қаптады-етістік. Іздегенге сұраған-қандай?-лайық-сын есім.
«Қызыл гүлім-ай»
5.«Толықтырып жаз»- көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, фразеологизмдік тіркес жазу.
Қой үстіне... жұмыртқалады, тай-құлындай ..., ... көгеніндей жер.
«Кім тапқыр?» Фразеологизмді тауып, мағынасын талдау.
1.Шоқпардай сары торы тұр басын иіп,
Көрінбес ат құлағы тоғай биік.(І.Жансүгіров)
2. Соққы жедім сұм заманнан,
Бір жылы сөз ем емес?(Абай)
3.Бұғауын бұзып тастап қанды азаптың,
Мәңгіге берілді де сол азаттық.(Ғ.қайырбеков).
4,6-тапсырма. «Қазақстанда мал шаруашылығын дамыту» бейнетаспа қарау, ойларын жинақтау.
«Табыс кестесі»-мәтіндер, бейнетаспалар бойынша алған білімдерін жүйелеу.
1 .түсінемін- не түсіндің?
2.анықтаймын- нені түсінбедім?- толықтыруды, талқылауды қажет ететін жаңа мәліметтер бар ма?
3. байланыстырамын-өмірден мысалдар келтіру
4. ықпал етемін- осы мәселені жақтаймын немесе даттаймын, қолданғым келеді, қолданғым келмейді.
5.сенемін- осының артықшылығы, келешектегі жайы.
.
|
Слайдта берілген мысалдарды оқиды, сұрақ қояды, қай сөз табы екенін түсіндіреді.
Бейнетаспаны қарайды,, ойды кеңейтіп айтады, өз пікірімен бөліседі.
Оқиды, баяндайды, фразеологизмді анықтайды,сұрақ қояды,бейнетаспадағы көргені мен мәтіннің мазмұнын байланыстырып айтады.
әр топ адасқан сөздерді тақтаға, қабырғаға іледі, дұрысын ,бұрысын анықтайды, қатесі болса түзейді.
Тақтада әр топтан бір оқушыдан орындайды, қалғандары дәптерге жазады.
Би билейді
Нүктенің орнына тиісті сөз қояды, тұрақты тіркес жазады ,мағынасын анықтайды
әдебиет пәнімен байланыстырады, өлең жолдарын мәнерлеп оқып, тұрақты тіркесті анықтайды, мағынасын табады, талдайды, сұрақ қояды.
Табыс кестесіне қарап, алған білімдерін жинақтайды, бүгінгі күнмен байланыстырады, шынайы өмірден мысалдар келтіреді, ойларын дәлелдейді.
|
VІ.Бағалау.
|
Парақты толтыру
|
өзін-өзі бағалау парағын толтырады , әр тапсырма бойынша қойған белгілерін санайды
|
VІІ..Ойтаразы.
VІІІ. Үйге тапсырма беру.1Б.
|
«3,2,1» .3- сабақ бойынша әр топ ойласып, үш негізгі мәселені айтады,2- екі түйінді сөз айтады, 1- сабақ бойынша бір сұрақ немесе жаңа идея.
Ережелер
|
Алған әсерлерін айтады, ойларын қорытады.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
