мұғалім белгілі бір түс үйлесімін таңдап, оқушылардан бұл түспен қандай кейіпкерді бей- нелейтінін сұрайды. Балалар қиындықсыз табады.
Оқушыларға белгілі бір түсті үлестірме
қағаздарды көрсетіп, онда қандай кейіпкерлер бейнеленгенін табу үшін сұрақ-жауап өткізеді.
Жұмыс дәптеріндегі бірінші тапсырманы
орындағаннан кейін, қарама-қарсылық (контраст) құбылысын меңгереді. Бұл – бейнелеу өнеріндегі маңызды әсерлегіш құралдардың бірі. Мұғалім оқулықтың 24–25-беттеріндегі материалдарды пайдаланып, оқушыларды композициядағы қарама-қарсылық ұғымымен таныстырады.
«Жақсы», «жаман» ұғымдары да қарама- қарсылықты білдіретініне көңіл бөле отырып, оның неден көрініс табатыны туралы айтады
(түсте, пішінде, өлшемде, қанықтылықта, қимыл мен тыныштықта). Біз бүгін жаңа түс
бояуларымен танысамыз. Алдымен түс
шеңберінде қарама-қарсы тұрған түстерге назар аударайық (түс жұптары берілген арнайы түс шеңберіне арналған тақтайша болғаны дұрыс,
болмаған жағдайда көрсеткіш таяқшаны пайдаланады). Біз қызыл түске қарама-қарсы
тұрған жасыл түсті көріп тұрмыз, қызғылт сары түске көк түс қарсы тұр, ал сары түске күлгін түс қарама-қарсы тұр. Бұл түс жұптарындағы түстер
бір-біріне мүлде ұқсамайды, әрбір жұпта бір суық, бір жылы түс бар. Бұлар қарама-қарсы түстер деп аталады. Мұғалім қарама-қарсы түстер туралы айтқанда міндетті түрде екі түсті қатар айтуы керек, мысалы, сары түс қарама-қарсы деп айтуға болмайды, ол өз-өзіне емес, күлгін түске қарама- қарсы. Түс шеңберінде қатар орналасқантүстер
бір-бірінен ерекшеленеді, алайда ортаққасиеттері бар: жылы қызыл түстің жанында жылы қызғылт сары түс тұр, одан кейін жылы сары түс орналас- қан. Бұлар қатар тұрғаннан кейін ғана емес,түс
жағынан бір-біріне жақын болғандықтан, жылы түстер деп аталады.
Одан әрі балалар қарама-қарсы және жақын түстердің көңіл күйін анықтайды. Мысалы: 1) көк және қызғылт сары, көк және жасыл; 2) жасыл
және көк, жасыл және қызыл және т.б. (ол үшін арнайы түс жұптары бар арнайы үлестірме қағаздар әзірлеп қойған дұрыс). Егер мұғалімде үлестірме қағаздар болмаса, оқулықты
пайдалануға болады. Балалар мынадай қоры- тынды жасайды: қарама-қарсы түс жұптары жақын түстерге қарағанда айқын, жарқын.
Табиғаттан да мысалдар келтіруге болады. Жасыл шөптің үстінде қызғалдақ гүлінің жайнап
|