механикалық есептеу құрылғысы 1642 жылы құрылды. Машина ондық сандарды қосу және айыру амалдарын орындай алатын. Блез Паскаль жасағандықтан – Паскалина деп аталды. (4-сурет).
Барлық төрт арифметикалық амалдарды орындау үшін неміс математигі Лейбниц 1673 жылы арифметикалық машина жасап шығарды. 1820 жылдары шығарыла бастап, ХХ ғасырдың 60-жылдарына дейін қолданылды. (5-сурет).
 
4-сурет. Паскалдың қосу машинасы. 5-сурет. Лейбництің арифметикалық машинасы
Алдын ала берілген программа бойынша жұмыс істей алатын машина жасауға Чарльз Бэббидж 1833 жылы кірісті. Өз құрылғысын аналитикалық машина деп атап, оның қызметін толық сипаттап жазды және сызбаларын дайындады. Машина бес құрылғыдан тұруы тиіс еді: арифметикалық құрылғыдан, есте сақтау құрылғысынан, басқару құрылғысынан, енгізу жіне басып шығару құрылғыларынан. Аналитикалық машина 4000 құрыш детальдан құралды. Оның салмағы 3 тонна болды. (6-сурет).
  6-сурет. Аналитикалық машина 7-сурет. ENIAC
1843 жылы Беббидж машинасы үшін алғашқы программа жасалды. Оны ағылшын ақыны Джордж Байронның қызы Ада Лавлейс жазды. Графиня Лавлейс бірінші программалаушы саналды және оның құрметіне аталған АДА программалау тілі деп аталды.
1890 жылы халық санағының нәтижелерін өңдеуді жылдамдату үшін американдық Герман Холлерит табулятор құрды. 1924 жылы Холлериттің электромеханикалық машинасын жасайтын кәсіпорынның негізінде IBM фирмасы құрылды.
ЭМН кезеңдері.
ЕМ негізі болған құрылғы – ол реле. Реле екі жағдайда болуы мүмкін – қосылған және ажыратылған. 1930 жылдары осындай релелер негізінде программа бойынша жұмыс істейтін есептеуіш машиналарын жасап шығару басталды.
ЭЕМ I буыны. (1946-1958)
Бірінші электрондық сандық есептеуіш машина ENIAC 1946 жылы АҚШ – та жасалды. (7 – сурет). Бұл машинаға ондаған мың электрондық лампалар мен релелер қолданылды. Оның жадында 20 сөз сақтауға болатын. Машина өте үлкен көлемді 200 шаршы мертдей алаңды алып жатты және салмағы 50 тоннаны құрады.
ЭЕМ II буыны (1958-1964)
1958 жылы ЭЕМ үшін жартылай өткізгіш транзисторлар қолданыла бастады. Олар сенімді, ғұмыры ұзақ, көлемі кіші болды. Бір транзистр 40 эектрондық лампаны алмастыруға қабілетті және үлкен жылдамдықпен жұмыс істей алды.
Ақпарат тасығыш ретінде магниттік таспалар қолданылды («БЭСМ-6», «Минск-2», «Урал-14» ЭЕМ).
ЭЕМ III буыны (1964-1972)
1960 жылы алғашқы интегралдық сызбалар(микросызбалар) пайда болды. Осындай бір ғана сызба он мыңдаған транзисторларды ауыстыруға қабілтті болып шықты. Микросызбалар негізінде үшінші буын машиналары жасала бастады. ЭЕМ мөлшері кішірейді енді ол жұмыс үстеліне сиятындай болды. Ортақ программалар жазу мүмкіндігі туды, алғашқы оперециялық жүйелер құрылды.
ЭЕМ IV буыны (1972 жылдан бүгінгі күнге дейін)
Төртінші буын ол компьютерлік техниканың бүгінгі буыны. Адамдар микросызбаларды бір кристалға біріктіруді үйренді. Мұндай сызбалар үлкен интегралдық сызбалар деп аталды.
1980 жылдан бастап АҚШ-тың IBM фирмасы ДК шығару бойынша дүниежүзілік нарықта жетекші фирма болып саналды. Ал 90 жылдардың басынан бастап Apple Corporation фирмасының Macintosh маркалы компьютерлері көпшілікке таныла бастады. ҚР –ның ұлттық радиоэлектроника және байланыс орталығы Германияның Siemens фирмасымен бірлесіп мектептерге арналған ДК шығару ісін жолға қойды.
ЭЕМ болашақ V буыны
Болашақ буын ЭЕМ – ол жасанды интеллектісі бар жарқын болашақ машинасы. Оған ақпаратты дауыстап енгізе алатын боламыз және олардың көмегімен «дауыстық байланысу», «маниналық көру», «машиналық сезу» мүмкін болады.
V Жаңа сабақты түсінгенін тексеру
1. Бірінші электронды-есептеуіш машина қалай аталған? Ол қай жылы жасалды?
2. «Марк-1» машинасы қандай элементтерден жасалды?
3. Бұрынғы Кеңестер Одағындағы бірінші ЭЕМ қай жылдары жасалды? Оны кім жасады?
4. ЭЕМ буындарын атаңдар. Олардың бір-бірінен айырмашылығы неде?
5. Қазіргі дербес компьютерлер қай буынға жатады?
VІ Сабақты қорыту тапсырмалары.
Кестені толтыр.
Буын (жылдары)
|
ЭЕМ элементтік базасы
|
Жаңалықтары
|
Артықшылықтары
|
Кемшіліктері
|
I буын
(1946-4958)
|
Электрондық лампа
|
ENIAC машинасы жасалды
|
Жадында 20 сөз сақтауға болды
|
200 шаршы метрдей алаңды алды, 50 тоннаны құрылды
|
II буын
(1958-1964)
|
Трназисторлар
|
Бір трназистор 40 электрондық лампаны алмастыруға қабілетті, үлкен жылдамдықпен жұмыс істей алды.
|
Сенімділігі артты, ғұмыры ұзақтау, көлемі кіші болды
|
|
III буын
(1964-1972)
|
Интегралдық сызбалар
|
Он мыңдаған транисторларды ауыстыруға қабілетті болды
|
ЭЕМ мөлшері кішірейді, жұмыс үстеліне сиятын болды. Секундына 10 млн амалды орындай алды, ОЖ құрылды
|
|
IV
(1972 жылдан басталды)
|
ҮИС
|
Суперкомпьютер
|
Дербес бола бастады
|
|
VІІ Үйге тапсырма
Конспект жазу, оқып келу.
VІІ Білімдерін бағалау кезеңі
Достарыңызбен бөлісу: | 
