Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
Сабақтың тақырыбы: Есептегіш техника кабинетіндегі қауіпсіздік техника ережесін сақтау.
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Бала бойына бүгінгі тақырыпты өту барысында білімдерін арттыру.
Тәрбиелігі: Әр оқушыны іскерлікке, нақтылыққа, ынтымақтылыққа тәрбиелеу.
Дамытушылығы: Оқушының әрбір сабаққа ынтасы мен қабілетін біріктіріп,
пәнге деген қызығушылығын арттыру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, компьютерлер
Оқыту формалары: жеке, топтық және ұжымдық.
Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру кезеңі
б) сабақ сұрау
в) бағалау
г) жаңа сабақ
д) бекіту
е) үйге тапсырма
ж) қорытынды
Қоңырау оғылып сабақ басталған соң балаларды ұйымдастыра отырып сабақты бастаймын.
Жаңа материалдың мазмұны:
Сендердің жұмыс орындарында компьютердің құрамдас бөліктері орналасқан: жүйелік блок, пернетақта, монитор. Жұмыс кезінде монитордың сәуле түтігі жоғары кернеуде жұмыс істейді.
І. Төмендегі әрекеттерді жасауға болмайды:
1. Кабельдердің қосылған орындарына тиюге болмайды
2. Жұмыс істеп тұрғанда экранға, монитор мен пернетақтаның сырт жағына тиюге болмайды.
3. Оқытушының рұқсатынсыз аппаратураларды ток көзіне қосуға, үзуге болмайды.
4. Кітап, дәптер және т.б. артық заттарды монитордың, пернетақтаның үстіне қоюға болмайды.
5. Су киіммен, су қолмен компьютерде жұмыс істеуге қатал тиым салынады.
ІІ. Жұмыс тәртібі:
1. Компьютер экранынан 60-70 см қашықтықта дұрыс, еңкеймей, жатып алмай отыру қажет, ал ұдайы көзілдірік тағатындар – көзілдірікпен отыру керек.
2. Дисплей алдында 20 минут жұмыстан соң міндетті түрде 5 минут дем алу керек.
ІІІ. Жұмыс кезінде:
1. Аппаратуралардың дұрыс жұмыс істеуін қадағалаңдар, егер аппаратураның дұрыс жұмыс істемей тұрғанын сезсеңдер, немесе өзгеше дыбыс пайда болса, немесе пернетақта өз бетімен өшіп қалса, дереу жұмысты тоқтатыңдар. Техниканың ақауы жөнінде оқытушыға хабарлаңдар.
2. Пернелерді қатты тақылдатпай жай басыңдар.
3. Пернетақтада жұмыс істегенде қолдарың таза болсын.
4. Аппаратураның ақауын ешқашан өз беттеріңмен жөңдеуге ұмтылмаңдар.
Кез келген дербес компьютер бірнеше құрылғылардан тұрады. Бұл құрылғылардың кейбірі өте маңызды- бұл монитор, жүйелік блок пен пернетақта, өйткені компьютер оларсыз жұмыс істей алмайды.
Жаңа сабақты бекіту: Ол үшін балалрға жаңа сабақтан бірнеше сұрақтар қоя отырып сабақты аяқтаймын.
Үйге тапсырма: Есептегіш техника кабинетіндегі қауіпсіздік техника ережесін сақтау.
Сабақты қорытындылау: Жаңа материалды пысықтау, оқушылардың меңгерген білімдер бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
І.Сабақтың тақырыбы: Объектілерді топтастыру, әртүрлі белгілер бойынша
ақпаратты топтастыру.
ІІ.Сабақтың мақсаты:
а) Білімділігі: білімділікке, сауаттылыққа, ойлау ұшқырлығын дамыту
ә) Тәрбиелігі: икемділік қасиетімен шабытты болуға қалыптастыру
б) Дамытушылығы: оқушылардың ойлау қабілетімен қызығушылығын арттыру
ІІІ. Сабақтың түрі: аралас сабақ
ІV. Сабақтың көрнекілігі: компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары, т.б.
V. Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
VI. Оқыту формалары: жеке, топтық, ұжымдық
VII. Пайдаланылған әдибиеттер: Н.Ермеков, М. Ермеков, С. Ноғайбаланова Информатика 10-11 сынып оқулығы, Балапанов Информатикадан 30 сабақ, Информатика негіздері журналы.
VIIІ. Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру
ә) сабақ сұрау
б) жаңа сабақ
в) бекіту
г) үйге тапсырма
д) қорытынды
Балалар біз жаратылыстану бағыты бойынша 11 класқа келіп отырмыз. Енді информатика сабағын аптасына 1 сағат өтеміз. Яғни жаратылыстану бағыты бойынша біз осы пәннің осы бағытқа байланысты қандай мәндері бар екенін білетін боламыз. Біз бүгінгі сабақта электронды есептеуіш машина алдындағы қауіпсіздік ережелерімен танысамыз. Әрине, бұл ережені біз 7 кластан бастап білеміз. Көзімізге, денелерімізге жаттығулар жасауды да білеміз.
Жаңа сабақ
Ақпаратпен жұмыс істеу кезінде маңызды ұғым объектілерді топтастыру бо-лып табылады.
Топтастыру-объектілерді ( заттарды, құбылыстарды, үдерістерді ұғымдар-ды) белгілі бір белгілеріне сәйкес топтарға бөлу жүйесі.
Объект дегеніміз материалдық немесе материалдық емес қасиеттің кез келген заты, үдерісі, құбылысы болып табылады. Топтастырудың жүйесі объектілер-ді топтауға және қасиеттері ортақ болып сипатталатын белгілі бір топтарды бөлуге мүмкіндік береді. Объектілерді топтастыру –біртекті қасиеттерді бө-луге бағытталған сапалық деңгейдегі топтасудың рәсімі.Топтастыру объек-тісі ретінде ақпаратқа тән бөлінген топтарды ақпараттық объектілер деп атайды.
1-мысал. Мектеп туралы барлық ақпаратты ортақ қасиеттерімен сипаттала-тын көптеген ақпараттық объектілер бойынша топтастыруға болады:
оқушылар туралы ақпарат – «Оқушы» ақпараттық объектісі ретінде,
оқутушылар туралы ақпарат-«Оқытушы» ақпараттық объектісі түрінде,
сыныптар туралы ақпарат – «Сынып» ақпараттық объектісі түрінде.
Реквизит – объектінің ,үдерістің, құбылыстың және т.б. белгілі бір қасиет-терін сипаттайтын, логикалық жағынан бөлінбейтін ақпараттық элемент.
Топтастырушы – топтастырушы топтардың атаулары мен кодтарының жүйелендірілген жиынтығы.
Топтастырудың иерархиялық жүйесі.
Топтастырудың иерархиялық жүйесі төмендегіше құрылады:
элементтердің бастапқы көпшілігі 0-дік деңгейді құрайды және таңдалған топтастыру белгісіне байланысты кластарға(топтасуға) бөлінеді, бұл 1-ші деңгейді құрайды,
1-ші деңгейдің әрбір класы өзіне тән топтастыру белгісіне сәйкес қосалқы топтарға бөлінеді, бұлар 2-ші деңгейді құрайды,
2-ші деңгейдің әрбір класы сол сияқты топтарға бөлінеді, бұл 3-ші деңгейді құрайды және т.б.
Топтастырудың фасеттік жүйесінің иерархиялықтан ерекшелігі топтасты-рудың белгілерін бір-біріне, сондай-ақ топтастырылатын объектінің семантикалық мазмұнына тәуелсіз топтастыру белгілерін таңдауға мүмкіндік береді.
Топтастырудың белгілерін фасеттер(facet-рамка) деп атайды.Әрбір фасет (Фі) аталған топтастыру белгісінің біртекті мағыналарының жиынтығын құрайды.Бұл орайда фасеттегі мәндер өз еркінше орналаса береді, бірақ оларды ретке келтірген дұрыс болады.
Пайда болу орны. Осы белгі бойынша ақпаратты түсетін, шығатын, ішкі, сыртқы деп бөлуге болады.
Түсетін ақпарат – бұл фирмаға немесе оның бөлімшесіне түсетін ақпарат.
Шығатын ақпарат – бұл фирмадан басқа фирмаға, ұйымға (бөлімшеге) түсетін ақпарат.
ІХ. Үйге тапсырма
Объектілерді топтастыру, әртүрлі белгілер бойынша ақпаратты топтастыру.
Х. Сабақты қорытындылау
Жаңа материалды пысықтау, лқушылардың меңгерген білімдерін талдау, бағалау.
ХІ. Бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
І.Сабақтың тақырыбы: Ақпараттық жүйенің ұғымы
ІІ.Сабақтың мақсаты:
а) Білімділігі: білімділікке, сауаттылыққа, ойлау ұшқырлығын дамыту
ә) Тәрбиелігі: икемділік қасиетімен шабытты болуға қалыптастыру
б) Дамытушылығы: оқушылардың ойлау қабілетімен қызығушылығын арттыру
ІІІ. Сабақтың түрі: аралас сабақ
ІV. Сабақтың көрнекілігі: компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары, т.б.
V. Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
VI. Оқыту формалары: жеке, топтық, ұжымдық
VII. Пайдаланылған әдибиеттер: Н.Ермеков, М. Ермеков, С. Ноғайбаланова Информатика 10-11 сынып оқулығы, Балапанов Информатикадан 30 сабақ, Информатика негіздері журналы.
VIIІ.Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру
ә) сабақ сұрау
б) жаңа сабақ
в) бекіту
г) үйге тапсырма
д) қорытынды
Жаңа сабақ
Жүйе дегеніміз бір мезгілде әрі біртұтас, әрі әртекті элементтердің жиынтығы алға қойған мақсаттарға қол жеткізуге орай біріктірілген ұғым ретінде қарастырылатын кез келген объекті болып табылады. Жүйелер өзара құрамы жағынан да, басты мақсаттары жағынан да едәуір ерекшеленеді.
«Жүйе» ұғымына «ақпараттық» сөзін үстеу оның құрылуы мен жұмыс істеуін көрсетеді . Ақпараттық жүйелер кез келген саладағы міңдеттердің шешімдерін қабылдау үдерісінде қажетті ақпаратты жинауды, сақтауды, өңдеуді, іздестіруді, беруді қамтамасыз етеді.Олар проблемаларды талдауға және жаңа өнімдерді жасауға көмектеседі.
Ақпараттық жүйе – алға қойылған мақсатқа жетуге орай ақпаратты сақтау, өңдеу және беру үшін пайдаланылатын құралдардың, әдістер мен жұмыскер-лердің өзара байланысты жиынтығы.
Кез келген мақсаттағы ақпараттық жүйе жұмысын қамтамасыз ету үдерістерін шартты түрде мынадай блоктардан тұратын схема түрінде ұғынуға болады:
сыртқы немесе ішкі қайнар көздерден ақпаратты еңгізу,
түсетін ақпаратты өңдеу және оны оңтайлы түрде беру,
тұтынушыларға ұсыныу немесе басқа жүйеге беру үшін ақпаратты шығару,
кері байланыс – бұл түсетін ақпаратты түзету үшін аталған ұйым адамдарымен қайта өңделген ақпарат.
Ақпараттық жүйе төмендегідей қасиеттерімен айқындалады :
кез келген ақпараттық жүйе талдауға жатуы мүмкін, олар жүйелерді құрудың жалпы принципі негізінде құрылған және басқарылды,
ақпараттық жүйе серпінді және қарқынды дамуда,
ақпараттық жүйені құру кезінде жүйелілік тәсілді қолдану қажет,
ақпараттық жүйенің шығатын өнімі ақпарат болып табылады, оның негізінде шешімдер қабылданады,
ақпараттық жүйені ақпаратты өңдеудің адам-компьютерлік жүйесі ретінде қабылдаған жөн.
Үйге тапсырма
Ақпараттық жүйенің ұғымы
Х. Сабақты қорытындылау
Жаңа материалды пысықтау, лқушылардың меңгерген білімдерін талдау, бағалау.
ХІ. Бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
І.Сабақтың тақырыбы: Жасанды интеллект жүйесінің ұғымы
ІІ.Сабақтың мақсаты:
а) Білімділігі: білімділікке, сауаттылыққа, ойлау ұшқырлығын дамыту
ә) Тәрбиелігі: икемділік қасиетімен шабытты болуға қалыптастыру
б) Дамытушылығы: оқушылардың ойлау қабілетімен қызығушылығын арттыру
ІІІ. Сабақтың түрі: аралас сабақ
ІV. Сабақтың көрнекілігі: компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары, т.б.
V. Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
VI. Оқыту формалары: жеке, топтық, ұжымдық
VII. Пайдаланылған әдибиеттер: Н.Ермеков, М. Ермеков, С. Ноғайбаланова Информатика 10-11 сынып оқулығы, Балапанов Информатикадан 30 сабақ, Информатика негіздері журналы.
VIIІ.Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру
ә) сабақ сұрау
б) жаңа сабақ
в) бекіту
г) үйге тапсырма
д) қорытынды
Балалар, саламатсыңдар ма, біз өткен сабақта Ақпараттық жүйенің ұғымы деп аталатын сабақты өттік. Үйге берілген тапсырма бойынша бірнеше оқушылардан сұрақтар қою арқылы үй тапсырмасын сұраймын.
Жаңа сабақ
Жасанды интеллект – бұл модель мен тиісті бағдарламалық құралдар жасайтын, ЭВМ көмегімен семантикаға (мағына проблемасына) жүгіну талап етілетін үдерісте есептесу сипатындағы емес шығармашылық міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін ғылыми-зерттеу бағыты.ЖИ саласындағы зерттеу 30 жыл бойы жүргізілуде.
ЖИ саласында жұмыстың басталуын ЭВМ-нің жасалуынан деп есептейді, ол адамзаттың ойлау қабілетінің үдерісін қайталауы(имитациялауы) тиіс болды.
Егер ЖИ-ді қолдану саласын жасалған үлгілер саны бойынша қарайтын болса, онда олар былайша орналасқан болар еді:
Медициналық диагностика ,оқу, кеңес беру,
ЖИ-ді жобалау.
Әртүрлі салаларда міндеттерді шешу бойынша пайдаланушыларға көмек көрсету.
Автоматтық бағдарламалау. ПО сапасына тексеру мен талдау.
Өте үлкен интегральды схемаларды жобалау.
Қондырғыларды жөндеу бойынша техникалық диагностика және ұсыныстамаларды жасау.
Әртүрлі пәндік салаларда жоспарлау және мәліметтерді талдау, оның ішінде статистикалық әдістер негізінде.
Геологиялық мәліметтерді интерпретациялау және пайдалы қазбалардың табылуы бойынша ұсыныстамалар.
Үйге тапсырма
Жасанды интеллект жүйесінің ұғымы
Х. Сабақты қорытындылау
Жаңа материалды пысықтау, лқушылардың меңгерген білімдерін талдау, бағалау.
ХІ. Бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
І.Сабақтың тақырыбы: Білімдерді және білімдер базасын айқындау
ІІ.Сабақтың мақсаты:
а) Білімділігі: білімділікке, сауаттылыққа, ойлау ұшқырлығын дамыту
ә) Тәрбиелігі: икемділік қасиетімен шабытты болуға қалыптастыру
б) Дамытушылығы: оқушылардың ойлау қабілетімен қызығушылығын арттыру
ІІІ. Сабақтың түрі: аралас сабақ
ІV. Сабақтың көрнекілігі: компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары, т.б.
V. Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
VI. Оқыту формалары: жеке, топтық, ұжымдық
VII. Пайдаланылған әдибиеттер: Н.Ермеков, М. Ермеков, С. Ноғайбаланова Информатика 10-11 сынып оқулығы, Балапанов Информатикадан 30 сабақ, Информатика негіздері журналы.
VIIІ.Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру
ә) сабақ сұрау
б) жаңа сабақ
в) бекіту
г) үйге тапсырма
д) қорытынды
Балалар, саламатсыңдар ма, біз өткен сабақта Жасанды интеллект жүйесінің ұғымы деп аталатын сабақты өттік. Үйге берілген тапсырма бойынша бірнеше оқушылардан сұрақтар қою арқылы үй тапсырмасын сұраймын.
Жаңа сабақ
ББ-ның негізгі элементі ЖИ жұмыс істеуі тиіс пәндік сала туралы білім болып табылады.
Білім – сипатталатын проблема туралы хабардар болудың белгілі бір деңгейіне сәйкес келетін, біртұтас сипаттама құратын мәліметтердің жиынтығы.Білімдердің мәліметтерден айырмашылығына келетін болсақ, мәліметтер тек уақыттың сол өту сәтіндегі объектілердің немесе объектілер тобының нақты жай-күйін ғана сипаттайды, ал білім мәліметтерден басқа, осы мәліметтерді қалай операциялауға болатындығы туралы мағлұматтарды құрайды.
Сипаттауды жинақтау дәрежесі бойынша білім мына төмендегіше бөлінеді:
жалпылыма – пәндік саланың жекелеген ұғымдары арасындағы сепеб-салдарлық қатынастардың жиынтығын сипаттайды,
терең – пәндік салада болып жатқан барлық үдерістерді терең түсіну көрсететін абстракцияға, аналогияға, үлгілерге қатысты.
Терең ұғым базасына ену жүйені неғұрлым икемді әрі бейімделгіш етуге мүмкіндік береді, өйткені терең білім бастапқы қарапайым ұғымдарды жобалаушының немесе сарапшының жинақтау нәтижесі болып табылады.
Құбылыстардың көріну дәрежесі бойынша білім төмендегідей болып бөлінеді:
қатаң – бастапқы жағдайларды беру кезінде біртекті нақты ұсыныстама алуға мүмкіндік береді,
ұяң - көптеген шашыраңқы шешімдер және көп нұсқалы ұсыныстамаларға жол береді.
Білім сипаттау нысаны бойынша төмендегіше бөлінеді:
декларативті (фактілер) – бұл «А дегеніміз А» түріндегі білім,
рәсімдік – бұл «Егер А, онда В» түріндегі білім.
Декларативті білім объектілерге, объектілердің тобына (класына) және қатынастарға бөлінеді.
Объект – бұл өзінің мәні берілетін факт.
Объектілер класы – бұл объект-фактілердің нақты жиынтығы біріктірілетін атау.
Қатынастар – объектілер кластары және пәндік сала шеңберінде пайда болған жекелеген объектілер арасындағы байланысты айқындайды.
Үйге тапсырма
Білімдерді және білімдер базасын айқындау
Х. Сабақты қорытындылау
Жаңа материалды пысықтау, лқушылардың меңгерген білімдерін талдау, бағалау.
ХІ. Бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
І.Сабақтың тақырыбы: Деректер қоймасын ұйымдастыру және оның
терминологиясы.
ІІ.Сабақтың мақсаты:
а) Білімділігі: білімділікке, сауаттылыққа, ойлау ұшқырлығын дамыту
ә) Тәрбиелігі: икемділік қасиетімен шабытты болуға қалыптастыру
б) Дамытушылығы: оқушылардың ойлау қабілетімен қызығушылығын арттыру
ІІІ. Сабақтың түрі: аралас сабақ
ІV. Сабақтың көрнекілігі: компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары, т.б.
V. Оқыту әдістері: сөздік, көрнекі, практикалық
VI. Оқыту формалары: жеке, топтық, ұжымдық
VII. Пайдаланылған әдебиеттер: Н.Ермеков, М. Ермеков, С. Ноғайбаланова Информатика 10-11 сынып оқулығы, Балапанов Информатикадан 30 сабақ, Информатика негіздері журналы.
VIIІ.Сабақтың барысы:
а) ұйымдастыру
ә) сабақ сұрау
б) жаңа сабақ
в) бекіту
г) үйге тапсырма
д) қорытынды
Бүгінгі өтетін жаңа сабағымыз балалар жаңа тақырып бұрын біз білмейтін МS ACSESS 2000Е кең тараған деректер қоймасын басқару жүйелерінің бірі болып табылады.MS ACSESS 2000 ақпаратты көрсету және сақтау үшін пайдаланылатын жеке компоненттерден тұрады.
Жаңа сабақ
MS Accеss ең кең тараған деректер қоймасын басқару жүйелерінің (ДҚБЖ) бірі болып табылады.
Қазіргі кезде деректер қоймасы (ДҚ) және қоймасын басқару жүйесі (ДҚБЖ) терминдері тек компьютерлерге қатысты қолданылады.Жалпы мағынасында деректер қоймасы терминін белгілі бір нышандарына байланысты біріккен ақпараттардың кез келген жиынына қолллдануға болады.Мысалы,ддеректер қоймасы ретінде поезд қозғалысының кестесін немесе сатып алушылардың тапсырысы және тапсырыстың орындалуы туралы мәліметтер тіркелген кітапті қарастыруға болады.Мұнда деректер қоймасы ретінде анық біріккен мәліметтердің жиыны қарастырылады.
Сондықтан сіздің жазу кітапшаңыз, оған ақпаратты құрылымды түрде жазбасаңыз, ол деректер қоймасы болып есептелмейді.
Көптеген ДҚ-да алғашқы деректерді жинақтау кестенің көмегімен іске асырылады, оның жолы – қойманың бір объектісі жайлы толық ақпаратты, ал бағаны – объектінің бір сипаттамасын білдіреді. Кестенің жолы (бір объекті туралы деректер) жазу деп, кестенің объектілері сақталған белгілі бір сипаттамалардан тұратын баған өріс деп аталады.
Өріс
-
Қызметі
|
Аты, тегі
|
Телефоны
|
Президент
Вице-президент
Бас есепші
Маркетолог
Офис-менеджер
|
Қасым Карбозов
Абай Ғайнулин
Анар Сәбитова
Бақыт Дүйсенов
Елена Климова
|
61-56-87
61-56-83
61-12-03
61-54-86
61-34-62
|
ДҚ құруда тиімді жұмыс үшін оның құрылымын әрбір өрісте мазмұны тек бір типтегі деректер болатындай етіп ойлау табу керек, мысалы:
● өрістің аты: Тегі
мазмұны : Молдабаев
● өрістің аты: Телефон
мазмұны: 25-89-64
● өрістің аты: Айы
мазмұны: сәуір
Үйге тапсырма
Деректер қоймасын ұйымдастыру және оның терминологиясы.
Х. Сабақты қорытындылау
Жаңа материалды пысықтау, лқушылардың меңгерген білімдерін талдау, бағалау.
ХІ. Бағалау.
Пән аты: Информатика
Класы: 11«А»
Жаратылыстану- математикалық бағыт
Достарыңызбен бөлісу: |