Сабақ тақырыбы: жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия. Сабақ мақсаты

1. 
   Заттың агрегаттық күйлері және қасиеттері туралы, балқу, қатаю процестері, осы процестер кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі туралы түсінік алуға жағдай жасау.
   
2. 
   Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
   
3. 
   Жауапкершілікке, тиянақтылыққа тәрбиелеу.
   

1. 
   Жылулық қозғалыс дегеніміз не?
   
2. 
   Ішкі энергия дегеніміз не?
   
3. 
   Ішкі энергияны өзгерту тәсілдері қандай?
   
4. 
   Жылу өткізгіштік дегеніміз не?
   
5. 
   Конвекция дегеніміз не?
   
6. 
   Сәулелік жылу алмасы дегеніміз не?
   
7. 
   Жылу мөлшері , оның өлшем бірлігі қандай?
   
8. 
   Денені қыздырғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерін қандай формуламен есептейміз?
   
9. 
   Меншікті жылу сыйымдылығы дегеніміз не?
   
10. 
    Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшері қандай?
    
11. 
    Отынның меншікті жану жылуы дегеніміз не?
    
12. 
    Энергияның сақталу және түрлену заңы қалай тұжырымдалады?
    

Газ оңай сығылады.Газ өзіне берілген көлемді түгелдей алады.Газ көлемін де, пішінін де сақтамайды.Қалыпты жағдайда газ тығыздығы дәл сол заттың сұйық немесе қатты денесінің тығыздығынан мыңдаған есе кіші болады.

Сұйықтар аққыш, пішінін сақтамайды, көлемін сақтайды. Сұйықты немесе қатты денені сығатын болсақ, яғни сол заттың бөлшектерін жақындатуға тырыссақ, онда олардың арасында тебу күші пайда болады. Ал егер дене көлемін ұлғайтуға тырыссақ, яғни зат бөлшектерін бір-бірінен қашықтатсақ, онда олардың арасында тарту күші туындайды.

Қатты денелер көлемін де, пішінін де сақтайды.

Аморфты қатты денелердің құрылымы кристалдарға емес, сұйықтардың құрылымына ұқсас болады. Аморфты денелерде бөлшектердің қаттамасында жақын реттілік байқалады.

1 кг кристалл затты балқу температурасында сұйыққа айналдыру үшін жұмсалатын Q жылу мөлшерін осы затттың меншікті балқу жылуы деп атайды және λ деп белгілейді.

Кейбір заттардың меншікті балқу жылуы, Дж/кг.

Массасы m зат қатайғанда осындай жылу мөлшері бөлінеді.