142
Жер-ана:
-Сарыарка, перзенлім,
-Дажым шалқар қазақтың
Жасыбайым,
даласында,
Бурабайым, сіңлісі қасында
Жырға үйыттымкәрі, жас
айдың.
баласында.
Қарағайға оранған Зеренді
Жиырма гасыр желді өрттей
көл,
өмірімде,
Жанға шипа беретіпжасыл
өсірдім көп ақиық ер, ақын,
айдын.
данасында.
Жатыр әнікүйшертіп
Балқашымда,
Сахнаға жас үлЖ асүлан
Үқсап меруерт Арқаның
шығады:
алқасына,
Күміс күлкі ару ол теңіз
-Қасиеггі, Атамекен, Жер-
жанды,
ана!
Терең сыр бар Балқаштың өр
Осшдпалық үлан байтақ
тасында.
жерде өскен,
Зайсан, Ертіс үлдарым
Үрпағыңда, сірә сенің бар ма
еркелеткен,
арман?
Ерке қызым - марқакөл ерте
жеткен.
Торғай, есіл -н ә зік бел
өзендерім,
Сылаңкағып, елкүйіи
шертеді еппен.
Атамекен:
-О, Жасүлан, сен анау Заманнан сүра... Мен үрпағыма
қашанда ерлік пен өрлік қасиетті сыйладым.
Заман
(ауыр оймен, терең үн қатып күңірене):
-Сонау кезде толғанда дала
Желмаямен ел кезіп жүбатіы
мүңға,
ол,
көрдімАсан қайғыны, данаиы Бңіреген кәрі мен баЛаны да.
да,
143
Асан қайғы
(Ж а с ұ л а н ғ а карап):
-Бүл заманда не ғаріп?
А қ қалалы бөз ғаріп.
Бетегелі бел ғаріп.
Қаз
~
уйрегі болмаса,
Айдын-шалқар көлғаріл.
Жақсыларға айтпаған,
Асы л піырын сез гаріп.
Замандасы болмаса,
Азғын болса пір ғаріп.
Ата жүрты бүқара,
Өз қолыңца болмаса,
Қанша жаксы болса да,
Қайратгы туған ер ғаріп.
Қариялар болар тез ғаріп.
Қадірін жецге білмесе,
Бойға жеткен қыз ғаріп.
Е л жағалай қонбаса,
Жасүлан:
-О, баба, нені меңзедің?
Асан қайғы:
-Адам кірмес ак үйдің құлағаны мақұл. Жылқьі жемес
арам шөи өспегені мақүл.
Адам іпшес ащы су ақпағаны мақүл. Жалған сөздің
дүниеге келмегені мақүл. Ел арасындағы ер мек езді долына
қобыз үстап, ел аралаған жыршы білер. Сонан сүра, сонан сүра,
үлым!... (Қорқыт бабаны көрсетеді).
Сахна сыртынан Қорқыт ата күйі ойналады. Баяулап
ойналған күймен
Көзкөргеннің
салмақты даусы естіледі.
Көрдім жерді Қорқыттын
Қобызының күңіреніп сарнағанын.
Күй төгіліп, ажалға қарсы үмтьілып,
Таң қалдырған адамзат бар ғаламын.
Қорқыт ата:
Байтақ елді алаша хан басқарған,
Ел тілегін орындаған жиып ап
Білгілерді кәрі менен жастардан.
Бірақ одан қалың қауым сорлапты.
Қолдарының алды болып қан жоса.
;
Арт жағында терең казған ор қапты.
j
144
Қылышынан қаны тамған Темір де,
Келген мұнда өмірі ұқсап көмірге.
Осы арадан шабуылға аттанған,
Am қасқырдай өлім еккен өмірге.
Достарыңызбен бөлісу: |