С. Ш.Құмарғалиева коллоидтық химия

жүктеу 5,89 Mb.

бет	13/105
Дата	25.10.2023
өлшемі	5,89 Mb.
	#44020

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 105

treatise128700

4.2. Осмос

Идеалды ерітінділер үшін осмостық қысымды Вант-Гофф заңы анықтайды:

, (4.2)

мұндағы π – омсостық қысым; с – молярлық концентрация. Егер с=1M, P=22,4 атм (2,27 МПа).

Бұл теңдеуді коллоидтық ерітінділерге қатысты қолдану үшін дисперсті жүйенің концентрациясы деген ұғымды анықтау керек. Кинетикалық құбылыстар үшін концентрация ретінде көлем бірлігіндегі кинетикалық бірліктердің санын алған жөн. Сондықтан дисперстік фазаның бөлшектік концентрациясы (ν) ((2.1)-теңдеу) деген ұғым енгізіледі. Сонымен қатар грамм-бөлшектік концентрацияны (С_d) анықтауға болады:

, (4.3)

мұндағы N – Авогадро саны.

Мысал. Грамм-бөлшектік концентрацияны анықтау. Берілгені: алтын золінің 0,1%-тік ерітіндісі, бөлшектердің пішіні куб тәрізді, қабырғасының ұзындығы l=10^-6см, тығыздығы ρ=20 г/см³.
Бөлшектің көлемі υ=l³=10^-18см³,
массасы m=υρ=20^.10^-18=2^.10^-17г.
Алтынның 0,1%- ды золінде

г-бөлшек/л

Егер осы анықталған концентрацияның мәнін Вант-Гофф теңдеуіне қоятын болсақ, осмостық қысым π=0,227 Па (22,4^.10^-7 атм) тең болады.

Яғни коллоидтық жүйелерде осмостық қысымның байқалмайтын себебі – бөлшектік концентрацияның шамасының өте аз болуы мен коллоидтық бөлшектердің бөлшектік массасының үлкен болуында.
Бөлшектік масса дегеніміз оттегі массасының 1/16 бөлігінен бөлшектің массасы неше есе артық екенін көрсететін сан: M_d= mN. Жоғарыда келтірілген мысалда M_d=12^.10⁶. Жоғары молекулалы заттардың бөлшектік массасы олардың молекулалық массасына сәйкес келеді.

жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 105