С. А. Козлова, Т. А. Куликова

жүктеу 4,62 Mb.

Pdf просмотр

бет	95/298
Дата	11.02.2023
өлшемі	4,62 Mb.
	#41256

1 ... 91 92 93 94 95 96 97 98 ... 298

Кітап мектепке дейінгі тәрбие

ерте жастан
бастап баланы тазалық пен тәртіпке үйрету
. Баланы
әрқашанда жуындырғанда немесе жуындырмағанда, қуанышпен
жасау керек, нәтижеге таң болыңыз: «О, сен менде тазасың,
әдемісің!» Бала ұзақ уақыт кір киімде, сулы болуына жол
бермеңіз. Өскен сайын, тамақтану уақытында қол орамал мен
майлықпен қолдануды үйретіңіз. Адамдармен, ересектермен
және балалармен сөйлесуді – сәлемдесуге және қоштасуға
үйрету. Орындалатын іс-әрекеттерін әрқашан да көтермелеңіз.
Бала өз бетінше тамақтану мүмкіндігіне ие болған сәттен бастап,
қасықты оң қолымен, ал шанышқыны сол қолымен ұстауға
үйрету керек. Балаға шанышқыны беруге қорықпа. Ол тек
өтпейтін ұштармен болуы керек (пластмассадан болған жақсы).
Мүмкіндігінше, пышақты тезірек бергені жөн (өткір емес).
Әртүрлі құралдарды пайдалану, бала үшін басынан бастап
әртүрлі аспаптарды қолданғанда ыңғайлы болатындай жасау
керек, үнемі әдемі де дұрыс тамақтанғандай (мерекелерде ғана
емес – жасанды), пышақпен және шанышқынымен тамақтану
оған ыңғайлы және жайлы болуы шарт. Алдымен бала сол
қолында шанышқыны ұстасын, оң қолымен пышақты ұстасын,
тек қана шанышқымен жеп көрсін, ол осы құралдарға бәрібір
үйренеді және оларды еркін иеленуді бірте-бірте меңгереді.
Осылайша, мінез-құлқы мәдениетін тәрбиелеудің
бірінші
кезеңі
ерте жастан басталады және
көптеген жеке фактілер ,
яғни,
қоғам (және ата-аналар) қолдаған жаттығуларды

жинақтауға міндеттелген
.
Келесі кезеңде
, оны біріншіден ажырату қиын болса да,
басқалардың мадақтарын алу үшін
балаларға қашан және
қалай әрекет ету керектігін түсіндіре бастайды
. Бұнда
«біліп қою әдістемесі» маңызды. Оның мәні, ересек өз
ескертулерімен баланың жағымсыз мінез-құлқын біліп қояды
және оны болдырмауға көмектеседі. Мысалы: «Енді біз екеуміз

145
дәрігерге барамыз, сен оған қалай сәлем бересің, не айтасын? Ол
жауабына міндетті күледі, оған тәртіпті балалар ұнайды»
«Балалар, сәбилерді оятып алмау үшін, музыкалық залға қалай
өтуін сендердің естеріңде ме? Сендер тыныш өтулеріне мен
күмәндәнудамын» Алдын ала біліп қою әдісі лайықты мінез-
құлықын ынталандыру рөлін атқарады. Екінші кезеңде бала
өзінің жақсы мінез-құлықынан қанағаттанатын жағдайлар
жасалады. Мадақтау үшін ол көп нәрсе істесе де, осы кезеңде
одан қорқуға болмайды. Мадақтау әр адамға қажет, ол өзіне
сенуін бекітеді. Мектепалды балаға – ол ерекше маңызды.

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 91 92 93 94 95 96 97 98 ... 298