сыртқы мотивтермен
оянады. Балаға
математика ұнамайды, бірақ сабақ кезінде ол бала педагогтың
наразылығын тудырмау үшін барлық тапсырмаларды орындауға
тырысады. Бала сурет салуды ұнатпайды, бірақ суретті
апасының туған күніне сыйлау үшін салу мүмкін. Балабақшада
балалар жиі «болуы керек», «солай тапсырды», «ұрыспасын»
деп ойлағандықтан оқиды.
Ішкі уәждеме
баланың танымдық қызығушылығымен
оянады: «қызық», «білгім келеді», «істей білгім келеді». Бұл
жағдайда білім басқа бір мақсатта жету құралы емес
(«ұрыспасын») («апама сыйлауым керек» баланың қызметінің
мақсаты болып табылады. Оқу қызметінің нәтижелерімен ол
ішкі мотивтермен жандана едәуір жоғары болады.
Педагогтың қызметі (білім беру)
білімді, машықты,
ептілікті белсенді үйрену процесін ұйымдастыруға бағытталған.
Бұл жерде сабаққа алдын-ала дайындық жасау (жоспарлау,
материалды-заттық жабдықтауын қамтамасыз ету, қолайлы
244
эмоционалды жағдай жасау, балаларды тікелей ұйымдастыру,
олардың назарын оқу тапсырмасына аудару, түсіндірмелердің
анықтығы, балалардың қызметін сауатты басқару.
Педагогтың сабақ кезіндегі қызметіндегі бастысы -
балалардың
оқу-танымдық
қызметін
ұйымдастыру.
Ол
ақпараттарды хабарлап қана қоймай, балаларды өзінің ойлау
барысына, өздігінен білім табуға тартады, «жаңалық жасау»
жағдайларын
жасайды.
Балаларға
тануды
рационалды
амалдарын үйрету, қызмет мәдениетін қалыптастыру; мүмкін
болатын қателіктердің алдын алып отыру қажет. Оқыту
мазмұнының күрделенуіне қарай педагог балаларға танымдық
қызметтің жаңа тәсілдерін (еске сақтау, салыстыру, шартты
белгілерді қолдану, бақылау, жұмысты жоспарлау нәтижелерді
талдау және т.б. амалдары) игеруге көмек береді.
Педагог
қызметінде
маңызды
рөлді
балалардың
оқығандығының
деңгейін,
білімдегі
және
машықтарда
жетіспеушілктерді, оқыту қызметінің алғышарттары мен
элементтерінің қалыптастырылмағандығын анықтау алады.
Бақылау-диагностикалық функцияны іске асыру педагогқа одан
арғы оқыту процесін дұрыс құруға көмектеседі.
Сонымен педагогтің көз алдында унемі оқыту процесіндегі
тәрбиеге байланысты сұрақтар тұрады. Бұл жерде мүмкіндіктер
мен даму пермпективаларын ескеретін әр балаға жеке
индивидуалды жол табу маңызды.
Оқыту құралдарына, әсіресе олардың жағдайына, безендіру
көркемдігіне, балаларға қауіпсіздігіне ерекше назар аудару
қажет.
Түсіндіру мен әрекеттерді көрсетуде стереотиптерден,
штамптардан аулаұ болу үшін, педагог оқыту методикасын
жетілдіріп отыру керек. Педагогтың шеберлігі оқыту мазмұнына
жан кіргізіп, оның өзінің әлемге көзқарас ретінде жеткізу
қабілетінде білінеді.
|