Ќўрылым бґлімшелерінде басќару процесін ўйымдастыру

Бұл мақалада құрылым бөлімшелерге жауапты менеджерлер қызметінің қаржылық көрсеткіштеріне аса көңіл бөлінген.Бірақ мұндай көрсеткіштер құрылым бөлімшенің қызметін арттыру үшін сынапты болатын барлық факторларды шынайы көрсете алмайды. Сондықтан бәсекелесу қабілеттілік, өнім бойынша алда болу, сапа, уақытылы жеткізу, инновациялар және сұраныстың өзгерістеріне икемдену сияқты маңызды салаларға жататын қаржылық емес көрсеткіштерге де есеп берулерде көңіл бөлінуі керек. Құрылым бөлімшелердің әрекеттену көрсеткіштерін осы бөлімшенің қызметін өлшеу және басқару үшін қажетті жалпы параметрлердің бір бөлігі ретінде қарастырған жөн.

Компанияның ішінде бір жүйелі қызметтің барлық түрлері бір жетекшімен бақыланса, онда функционалдық ұйымдасутырушылық құрылым бөлімше пайда болдаы. Төменгі суретте осы функционалдық құрылым бөлімшенің схемасы берілген (1 сурет).

Бұл жерде берілген компания бес құрылым бөлімшеден тұрады: өндірістік, маркетингтік, қаржылықәкімшілік, сатып алу және зерттеу мен даярлау. Функционалдық ұйымда осы бес бөлімшенің еш басқарушысы өз бөлімшуесінен артық жауапкершілік алмайды. Мысалы, өндірістік бөлімше өнімнің барлық түрлерін дер кезінде аз шығынмен, талап еткен сапасымен шығаруға жауапты. Маркетинг бөлімшесі өткізуден түсетін барлық түсуімдерге және өнімді өткізумен байланысатын барлық шығындарға жауапты, бірақ жалпы пайданы есептемейді. Сатып алу бөлімшесуі шуикізатты төмен бағамен және өндірістік бөлімге қажетті сапасымен алуға жауапты.

Суреттен қарап отырсақ, маркетингтік қызмет түсу орталығы ретінде, ал қалғандары шығындар орталығы ретінде әрекеттенеді. Барлық түсімдер мен шығындар бас орындаушы директордың деңгейінде біріктіріледі./2/

2 суретте ұйымдастырушылық құрылымның орталықтары бөлінген схемасы көрсетілген.Мұнда ұйым өзінің шығару өнімінің түрлеріне сәйкес бөлшектенеді.