Өндірістік ғимараттар орынжайларын қиыстырылған (аралас) жарықтандыруды мына жағдайда қарастыру керек:
а) І-ІІІ санаттағы жұмыстар атқарылатын өндірістік орынжайлар үшін;
б) өндірістік және басқа да орынжайлар үшін, технология, өндірісті ұйымдастыру немесе құрылыс салынатын жердегі климат жағдайында көлемдік-жоспарлау шешімдер ТЖЕ-нің нормаланатын көрсеткішін қамтамасыз ете алмайтын жағдайда (ені үлкен көпқабатты ғимараттар, аралықтарының ені үлкен бір қабатты көп аралықты ғиараттар), және қиыстырылған жарықтандырудың табиғи жарықтандырумен салыстырғандағы техника-экономикалық тиімділігі тиісті есептермен расталған жағдайда;
в) өнеркәсіптің жекелеген салаларының ғимараттары мен имараттарын құрылыстық жобалау бойынша белгіленген тіртіппен бекітілген нормативтік құжаттарға сәйкес.
Тұрғын, қоғамдық және әкімшілік-тұрмыстық ғимараттардың қиыстырылған жарықтандырылуын оңтайлы көлемдік-жоспарлау шешімдерітаңдацының шарты бойынша талап етілетін жағдайда, бұған үйлер мен жатақханалардың тұрғын бөлмелері, қонақ күту бөлмелері мен мейманханалардың номерлері, санаторийлердің және демалыс үйлерінің жатын бөлмелері, мектепке дейінгі балалар мекемелерінің топтық және ойын бөлмелері әлеуметтік қамсыздандыру нысандарының (интернаттар, қарттар мен мүгедектер пансионаттары) палаталары мен жатын бөлмелері жатқызылмайды.
Адамдар үзілмейтін өндірістік орынжайлардың жалпы (қабылданған жарықтандыру жүйесіне қатыссыз) жасанды жарықтандыру аккумуляторлы жарық көздерімен қамтамасыз етілу керек
Қызу шамдарын қолдануға интерьерді безендіру талаптары немесе ортаның, технология жағдайлары бойынша басқа жарық көздерін қолдану мүмкін емес немесе мақсатқа сай болмағанда жол беріледі.
ТЖЕ нормаланатын мәндері өндірістік орынжайлар үшін қиыстырылған жарықтандырудағыдай қабылдану керек.
ТЖЕ нормаланатын мәндерін төмендетуге және мына жағдайда қабылдауға рұқсат беріледі:
а) ең суық бескүндігінің нольден төменгі температурасы 28 °С және одан да төмен болатын аудандарда;
б) тереңдігі технология немесе оңтайлы клемдік-жоспарлау шешімінің таңдауы бойынша қиыстырылған жарықтандыруға арналған 1 кестеде көрсетілген ТЖЕ –нің нормаланатын мәнін қамтамасыз етпейтін жағдайдағы бүйірлі жарықтандырылатын орынжайларда;
в) І-ІІІ санатты жұмыстар атқарылатын орынжайларда.
5.3.5 7.4 сәйкес ТЖЕ нормаланатын мәндеріне қол жеткізген кезде:
а) жалпы жарықтандыру жүйесінің жарықшамдарынан жарықтандырылу 200 лк кем болмау керек;
б) қиыстырылған жарықтандыру жүйесіндегі жалпы жарықтандырудың жарықшамдарынан жарықтықты жарықтандырылу шәкілі бойынша бір сатыға көтеру керек, бұған Iа, Iб, IIа санаттары жатқызылмайды.
в) толықсыма еселендіргіші Kп көру арқылы жұмыстардың I – III санаттары үшін 10 % аспау керек.
Қиыстырылған жарықтандыру жағдайындағы жасанды жарықтандыру осы нормалардың 8 тарауына сәйкес жобалау керек.
5.3.6 Мектептердің, мектеп-интернаттардың, кәсіби-техникалық және орта арнаулыоқу орындарының (техникумдардың) оқу, оқу-өндірістік орынжайларын қиыстыра жарықтандыру кезінде жарық ойықтарына параллель орналасқан жарықшамдар қатарларының бөлек қосылуын қарастыру керек.
5.4 Орынжайлардың жасанды жарықтандыруына қойылатын талаптар
Жасанды жарықтандыру жұмыстық, апаттық, күзеттік және кезекшілік болып бөлінеді.
Апатты жарықтандыру эвакуациялық және резервтік болып бөлінеді.
Қажет кезде жұмыстық немесе апаттық жарықтандыру шамдарының бөлігі кезекшілік жарықтандыру үшін қолданылуы мүмкін.
Орынжайларда және ғимараттардан тыс жарықтандырудың нормаланатын сипаттамалары жұмыстық жарықтандырудың жарықшамдарымен де және олармен бірлескен апаттық жарықтандырудың шамдарымен де қамтамасыз етілуі мүмкін.
Орынжайлардың жасанды жарықтандыруу екі жүйелі болуы мүмкін – жалпы (біркелкі және жергілікті) және қиыстырылған (аралас).
Жұмыстық жарықтандыруды ғимараттардың барлық орынжайлары үшін, және адамдардың жұмыс жасауға, жүруге және көліктің қозғалысына арналған ашық кеңістіктердің учаскелері үшін қарастыру керек. Табиғи жарықтандыру жағдайлары және жұмыс режимдері әр түрлі аумақтары бар орынжайлар үшін мұндай аумақтарды жарықтандыруды бөлек басқару керек.
Жасанды жарықтандыру үшін энергия үнемдейтін жарық көздерін пайдалану керек. Тең қуаттылық кезінде, ұзақ мерзім қызмет атқаратын және ең көп жарық беретін жарық көздеріне жол берілу керек
Жалпы қолданыстағы 100Вт және одан жоғары қуатты қызу лампаларын жарықтандыруға пайдалануға тыйым салынады.
Орынжайларды жалпы жарықтандыру үшін әдетте жарық беру 55 лм/Вт кем емес ең үнемді тоқ лампаларын пайдалану керек. Использование ламп накаливания для общего освещения допускается только для обеспечения архитектурно-художественных требований, а также в случае невозможности или технико-экономической нецелесообразности использования разрядных ламп.
Для местного освещения, кроме разрядных источников света, допускается использование ламп накаливания, преимущественно галогенных.
Применение ксеноновых ламп внутри помещений не допускается.
Орыжайларды жалпы және жергілікті жарықтандыру үшін түс температурасы 2400К –нен 6800 К-ге дейінгі жарық көзерін пайдалану керек.толқындардың ұзындық диапазоны 320-400нм ультракүлгін сәулелену қарқындылығы 0,03 Вт/м² аспау керек . сәулелену спектрінде 320нм төмен толқындар ұзындығына тыйым салынады.
Жалпы және жергілікті жарықтандыруғңка арналған жарық диодтары бар жарық беру аспаптарының жұмыс істеп тұрған тікелей сәулелердің көзге түсуін жоққа шығаратын қорғау бұрыштары немесе шашыратқыштары болу керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
