104
«Сатып алу ниетінің индексі». «Тұтынушыларды сезіну индексі» соңғы
жылдағы экономикадағы өзгерістер туралы тұтынушылардың субъективті
пікірлерін сипаттайды. «Экономикалық климат индексі» келесі жылдағы елдегі
экономикалық жағдай туралы тұтынушылар пікірін сипаттайды. «Сатып алу
ниетінің индексі» респонденттердің өз үй шаруашылықтарының қаржылық-
экономикалық жағдайы туралы айтады және үй шаруашылықтарының ұзақ
мерзімді пайдаланылатын тауарларға деген сұранысының индикаторы болып
табылады. Тұтынушылардың жалпы индексі үш индекстің – бұл сатып алу
ниеті индексінің, келесі жыл ішіндегі күтілетін жинақ ақша индексінің және
жұмыссыздықты болжау индексінің (соңғысы кері белгімен алынады) орташа
арифметикалық индексі сияқты есептеледі.
Енді кейбір экономика салаларының іскерлік белсенділік көрсеткіштеріне
жеке-жеке тоқталайық.
Өнеркәсіп кәсіпорындарының іскерлік белсенділігі. 2009 жылғы ірі және
орта өнеркәсіп кәсіпорындарында экономиканың осы саласында салыстырмалы
қолайлы экономикалық конъюнктура сақталғанын көрсетеді. Нақтылап
айтқанда, респонденттердің көпшілігі (87%-дан астамы) өнеркәсіптік
кәсіпорындардағы экономикалық ахуалды «жақсы» және «қанағаттанарлық»
деп бағалады.
Кәсіпкерлік сенімділік индексі 2009 жылы кәсіпорындар бойынша
алдыңғы жылмен салыстырғанда 4 пайыздық
тармаққа өсіп, (+4)% құрады.
Ағымдағы жылғы IІ тоқсанда 2008 жылғы IІ тоқсанмен салыстырғанда
кәсіпкерлік
сенімділік
индексінің
төмендеуі
өңдеу
өнеркәсібі
кәсіпорындарында белгіленді, ол 14% пайыздық тармаққа азайды, сол уақытта,
кен өндіру кәсіпорындарында бұл индекс 2008 жылғы сәйкес тоқсанының
деңгейінде қалды (Сурет 13).
баланстар, %
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
II
то
қса
н
III
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
ІІ
то
қса
н
ІІІ
то
қса
н
IV
то
қса
н
I то
қса
н
ІІ
то
қса
н
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Сурет 13. Тұтастай өнеркәсіп кәсіпорындарының кәсіпкерлік сенімділік
индексінің серпіні
Өндірістік қызмет кәсіпорындарының іскерлік белсенділігі. 2009 жылды
өткен жылмен салыстырғанда кәсіпорындардың өнімдеріне сұраныстың өсуі
байқалды. 2009 жылғы ІІ тоқсанда өнімге сұранысты бағалаудың өзгеру
балансы өткен тоқсанмен салыстырғанда 12 пайыздық тармаққа өсіп, ал 2008