Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті
Кайникенова Гульмира Какимовна
Әлеуметтік геронтология
Оқу-әдістемелік кешен
Көкшетау, 2015
ӘОЖ 36 (5Қ)
ББК 88.5
Оқу-әдістемелік кешен Ш.Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің ОӘК (хаттама №5, 22.06.15ж.) шешімімен баспаға ұсынылған.
Рецензент: Ш.Ш.Уәлиханов атындағы КМУ м.ғ.к,Турлубеков К.К.
Кайникенова Г.К.
Әлеуметтік геронтология / Оқу-әдістемелік кешен. – Көкшетау, Ш.Ш.Уәлиханов атындағы КМУ баспасы. 2015 – 100 б.
Оқу-әдістемелік кешен «Әлеуметтік геронтология» пәнінің негізгі бөлімдері және тақырыптарын қамтиды. Теориялық және практикалық материал оқыту логикасына сәйкес жасалған. ПОӘК зерделеу және меңгеруге көмектесетін негізгі материал ретінде жасалынған.
Оқу-әдістемелік кешен әлеуметтік жұмыс мамандығына арналған қысқаша дәріс курсынан, практикалық және ОБСӨЖ сабақтарына арналған тапсырмалардан, глоссарийден және өзіндік дайындыққа арналған тесттерден құралған.
Мазмұны
Студенттерге арналған пәннің бағдарламасы:
Силлабус (Syllabus)
|
4
|
Әлеуметтік геронтология пәні бойынша кіріспе
|
17
|
Геронтология ғылымы, зерттеу пәні және тарихы
|
18
|
Кәрілік проблемалары және оларды шешудегі геронтология ғылымының орны
|
22
|
Қарт адамдармен әлеуметтік жұмыстың ерекшеліктері
|
25
|
Қартаюдың жылдамдығы және биологиялық жас шамасы: норма мен потология
|
27
|
Геронтологиядағы қартаюдың болжаулары
|
29
|
Кексе және қарт жастағы денсаулық мәселелері
|
33
|
Психикалық қартаю және оның бұзылу түрлері
|
36
|
Жалғыздық кәріліктен ерекше әлеуметтік проблемасы ретінде. Әлеуметтік әрекеттің рөлі
|
38
|
Еңбектен кейінгі кездегі өмірге бейімдеуді ұйымдастыру
|
42
|
Кексе және карт адамдарды әлеуметтік қорғаудың спенификасы мен мазмұны
|
46
|
Әлеуметтік геронтологияның заңдылықтары, принциптері және әдістері
|
49
|
Кәрілік түрлері
|
54
|
Кәрі адамдарды және қарттарды әлеуметтік қорғау
|
54
|
Қарттармен және кәрілермен әлеуметтік жұмыс
|
59
|
Практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
|
65
|
СОӨЖ-на арналған әдістемелік нұсқаулар
|
78
|
СӨЖ сабақтарына арналған әдістемелік нұсқаулар
|
85
|
Тест тапсырмалары
|
92
|
Глоссарий
|
98
|
Н.4.02-01
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті
БЕКІТЕМІН
Факультет Кеңесі шешімімен
факультет деканы
А.С. Хамитова
«19» _06_ 2014 ж.
Студенттерге арналған пән
БАҒДАРЛАМАСЫ
(СИЛЛАБУС)
Пән : Әлеуметтік геронтология
5В090500 «Әлеуметтік жұмыс» мамандығы
Көкшетау
Студенттерге арналған пән бағдарламасы (силлабус) 5В090500 «Әлеуметтік жұмыс» мамандығы бойынша типтік оқу бағдарламасының Әлеуметтік геронтология пәні бағдарламасының мазмұны негізінде құрылды.
«Педагогика, психология және әлеуметтік жұмыс» кафедрасының отырысында қарастырылған
«17» _______06_______ 2014 ж. хаттама № _11_
Кафедра меңгерушісі С.А. Мурзина
Жаратылыстану-педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясымен мақұлданған
«19» _______06_______ 2014 ж. хаттама № _10_
ОӘК төрағасы Б.Р.Сыздыкова
Оқытушы туралы мәліметтер
Кайникенова Гульмира Какимовна – әлеуметтік жұмыс магистрі, педагогика, психология және әлеуметтік жұмыс кафедрасының аға оқытушысы.
Кафедрада жұмыс істеу уақыты:
Дүйсенбі және жұма аралығында 8.30 ден 17.30 дейін
Сенбі 8.30 -14.30 дейін.
Байланыс ұялы телефоны: 87013406012
Пән туралы мәліметтер
Пәннің аты «Әлеуметтік геронтология»
Пәннің өткізу орны: бекітілген сабақ кестесі бойынша жүргізіледі
Оқу жоспарынанан көшірме:
курс
|
семестр
|
Кредитт.
саны
|
Дәрістер,
сағаты.
|
Практ.,
семин.
саб.,сағ.
|
Зертх.
сабақт.,
сағат.
|
ОБСӨЖ
сағат-да
|
СӨЖ
сағ-да
|
Барлығы
сағ-да
|
Бақылау
түрі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
4
|
7
|
1
|
15
|
|
|
15
|
15
|
45
|
Емтихан
|
Пререквизиттер:
Әлеуметтік жұмыстың тарихы мен теориясы;
Халықтың әртүрлі категорияларымен әлеуметтік жұмыс.
Әлеуметтік жұмыстың әдісі мен технологиясы;
Әлеуметтік жұмысты құқықтық қамтамасыз ету.
Постреквизиттер:
Гендерология және феминология;
Отбасыларда арнайы әлеуметтік қызмет;
Әлеуметтік жұмыстағы әлеуметтік болжау және жобалау.
Құзіреттілік:
қарт адамдармен әлеуметтік жұмыс жүргізу үшін басты қағидаттары мен қарым-қатынастарын меңгеру;
қарттармен әлеуметтік жұмыста әдісі мен формасын мазмұны мен мәніне анализдік жүйеде қолдана білу;
процесстердің, құбылыстардың, жағдаяттардың, қатынастардың, әракеттердің, құжаттардың талдауының дағдыларын меңгеріп білу;
қарттармен әлеуметтік жұмыста негізгі элементтерді білу, қолдану шекарасын және кәсіби тәжірибеде қолданып қорытынды жасай білу.
Пәнді сипаттау:
Пәннің мақсаты: болашақ әлеуметтік қызметкерлерде әлеуметтік геронтология саласында білім жүйесін және әлеуметтік геронтолгиялық бағыттағы іс-әрекетті тиімді қолдану іскерлігін қалыптастыру.
Пәннің міндеті – кексе және қарт адамдардың әлеуметтік байланыстарын тиімді қамтамасыз етуге өзінің кәсіби қосылуының маңыздылығын болашақ әлеуметтік қызметкерлердің түсінуіне көмектесу, әлеуметтік геронтологиялық жұмыстың қазіргі технологияларының білім жүйесін студенттердің игеруін қамтамасыз ету, кексе және қарт адамдармен әлеуметтік жұмыстың нақты технологияларын тиімді қолдану сферасында болашақ әлеуметтік қызметкерлерде практикалық іскерлік жиынтығын қалыптастыру.
Пәннің қысқаша мазмұны бұл пән қарттардың өмір тіршілігін зерттейді. Кәрілік, қартаю процестерінің жүруін жүзеге асырады.
Пәнді зерделеуді аяқтаған соң студенттер не білу керек:
- Кексе және қарт адамдармен әлеуметтік жұмыстың мазмұнын;
- Әлеуметтік геронтологиялық жұмыстың технологияларын кәсіби іске асырудың қазіргі жағдайларында қолданылатын әдістер жүйесін;
- Кексе және қарт адамдардың нақты әлеуметтік мәселелерін шешу мақсатында одан арғы қолдану үшін ортаның мүмкіншілігін анықтау;
- Кексе және қарт адамдармен жүйелік әлеуметтік жұмысты іс жүзінде ұйымдастыру.
6. Сабақ жоспары
дәрісханалық сабақтардың оқу-тақырыптық жоспары
№
|
Мазмұны
(тақырыбы мен сұрақтары)
|
Күндізгі, сағ.
|
Сырттай, сағ
|
Оқу мен әдіст. әдебиетке сілтеме
|
Дәрістер
|
Практ., семинар сабақтар
|
Ауд.
|
Онлайн, оффлайн
|
1
|
2
|
3
|
4
|
|
5
|
6
|
1
|
Кіріспе
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.-224с
|
2
|
Геронтология ғылымының ғылым ретінде даму тарихы
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
3
|
Кәрілік проблемалары және оларды шешудегі геронтология ғылымының орны
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
4
|
Қартаю демографиялық процесін зерттеудің теориялық негіздері
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
5
|
Қартаюдың жылдамдығы және биологиялық жас шамасы: норма мен потология
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
6
|
Геронтологиядағы қартаюдың болжаулары
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
7
|
Кексе және қарт жастағы денсаулық мәселелері
|
1
|
|
|
|
74.60 Я 73.4 Х 73 Практикум по социальной работе Холостова Е.И. 2-е изд.-М.: Изд.-торг. Корпорация «Дашков и К, 2007.- 296 с.
|
8
|
Психикалық қартаю және оның бұзылу түрлері
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
9
|
Жалғыздық кәріліктік ерекше проблемасы ретінде. Әлеуметтік әрекеттің рөлі.
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
10
|
Еңбектен кейінгі кездегі өмірге бейімдеуді ұйымдастыру
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272 Ф62 Теория социальной работы Фирсов М.В., Студенкова К.Г.,-М.. Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2001
|
11
|
Кексе және қарт адамдарды әлеуметтік қорғаудың спецификасы мен мазмұны
|
1
|
|
|
|
ББК 65. 272я73 Основы социальной работы Отв.ред. П.Д. Павленок.-М.: ИНФРА-М, 2006.-560с.
|
12
|
Кексе және қарт адамдармен комплекстік әлеуметтік жұмыстың мазмұны
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
13
|
Кәрілік түрлерінің мазмұны
|
1
|
|
|
|
ББК 65.272:28.703 Я92 Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
14
|
Кексе және қарт адамдарды әлеуметтік қорғау
|
1
|
|
|
|
ББК 65. 272я73 Основы социальной работы Отв.ред. П.Д. Павленок.-М.: ИНФРА-М, 2006.-560с.
|
15
|
Қарттармен және кәрілермен әлеуметтік жұмыс
|
1
|
|
|
|
АгафоновА.Н., Менлибаев К.Н.,
Черная Г.Г.
Социальная работа теория и технология- М.2005
|
|
Барлығы
|
15
|
|
|
|
|
6.2. ОБСӨЖ оқу-тақырыптық жоспары
№
|
ОБСӨЖ тақырыптары
|
ОБСӨЖ сағат саны
|
Оқу мен әдіст. әдебиетке сілтеме (негізгі, қосымша)
|
Басқа дереккөздер(сайттар, электр. оқулықтары)
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Геронтология ғылымын зерттеу және оның даму тарихы
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
www.google.ru
|
2
|
Қарттармен жұмыс істеу барысында тәжірибе негіздері
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003. -224с
|
www.google.ru
|
3
|
Қоғамда демографиялық қартаю ұғымы әлеуметтік демографиялық процесс ретінде
|
1
|
Бахметова Г.Ш. Методы демографического прогнозирования. М., “Мысль” 1982.
Бедный М.С. Демографические процессы и прогнозы здоровья населения. М., изд-во РАО. 1997.
|
www.google.kz
|
4
|
Қартаю ерекше биоәлеуметтік процесс ретінде
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
www.yandex.ru
|
5
|
Геронтологиялық ғылымдағы қартаюдың болжаулары мен теориялары
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
www.yandex.ru
|
6
|
Кексе және қарт адамдардың медицианалық проблемалары
|
1
|
Бедный М.С. Демографические
процессы и прогнозы здоровья населения. М., изд-во РАО 1997
|
www.yandex.ru
|
7
|
Психикалық қартаю және оның бұзылу түрлері
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
www.google.ru
|
8
|
Кәріліктегі жалғыздық феномені
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
www.google.ru
|
9
|
Кәрілікке бейімделу процессін зерттеу
|
1
|
Социальная геронтология Яцемирская Р.С., Беленькая И.Г. М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2003.
|
www.google.kz
|
10
|
Кексе және қарт адамдарды әлеуметтік қорғаудың қазіргі жүйелері
|
1
|
Основы социальной работы Отв.ред. П.Д. Павленок.-М.: ИНФРА-М, 2006
|
Политех. корпусында 105ауд
Электрондық оқу залы.
|
11
|
Кексе және қарт адамдармен әлеуметтік жұмыстың спецификасы мен мәні
|
1
|
Теория социальной работы Фирсов М.В., Студенкова К.Г.,-М.. Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 2001
|
Политех. корпусында 105ауд
Электрондық оқу залы.
|
12
|
Өмір ұзақтығын ұлғайту коплексті медициналық әлеуметттік проблема ретінде
|
1
|
Практикум по социальной работе Холостова Е.И. 2-е изд.-М.: Изд.-торг. Корпорация «Дашков и К, 2007.- 296 с.
|
www.yandex.ru
|
13
|
Кексе және қарт адамдардың қамқорлық институттарындағы әлеуметтік жұмыстың мазмұны
|
1
|
Практикум по социальной работе Холостова Е.И. 2-е изд.-М.: Изд.-торг. Корпорация «Дашков и К, 2007.- 296 с.
|
www.yandex.ru
|
14
|
Шетелдерде кексе және қарт адамдарды әлеуметттік қорғау және олармен әлеуметттік жұмыс жүргізудегі тәжірибелері
|
1
|
Практикум по социальной работе Холостова Е.И. 2-е изд.-М.: Изд.-торг. Корпорация «Дашков и К, 2007.- 296 с.
|
www.yandex.ru
|
15
|
Кексе жастағы адамдардың конфликттері және оны шешудегі әлеуметтік қызметкерлердің рөлі
|
1
|
Кудрявцв В.Н. Причинность в криминалогии. М., изд-во Пед. общество России 2001.
|
www.yandex.ru
|
16
|
Барлығы
|
15
|
|
|
6.2.1 ОБСӨЖ тақырыптары бойынша тапсырмалар
1.Геронтология ғылымын зерттеу және оның даму тарихы
Кәрілік теориясы және жалпы заң.
Адамның онтогенезіндегі кәріліктің ролі мен орны.
2.Қарттармен жұмыс істеу барысында тәжірибе негіздері
Кәрі және қарт адамдардың отбасылық қарым- қатынастары.
Көмексіз қалған қарт адамдарға үйде көмек көрсетудің рөлі.
3. Қоғамда демографиялық қартаю ұғымы әлеуметтік демографиялық процесс ретінде
Өмір сүру тәсілі және оның қартаю процесіндегі мағынасы.
Өлімге деген көзқарас. Эвтазия туралы түсінік.
4.Қартаю ерекше биоәлеуметтік процесс ретінде
Қартаю кезеңіндегі денсаулықтың маңызы.
Қартаю кезеніңдегі әлсіздік. Оны женілдету әдісі
5.Геронтологиялық ғылымдағы қартаюдың болжаулары мен теориялары
Қарттардың психикалық қартаю туралы түсінік.
Қарт адамдар ұғымына теориялық сипаттама оны болжау.
6.Кексе және қарт адамдардың медицианалық проблемалары
Егде адамдар күтімінің моделі.
Егде адамдарға медициналық қызмет көрсету.
7.Психикалық қартаю және оның бұзылу түрлері
Әлеуметтік қызметтердің психикалық қартаумен жұмыс істеу әрекеті.
Қарттардың мінез құлқының бұзылу себептері
8.Кәріліктегі жалғыздық феномені
Кәріліктегі жалғыздықтың экономикалық аспектілері.
Жалғыздықтың әлеуметтік аспектілері.
9.Кәрілікке бейімделу процессін зерттеу
Қарттардың зейнеткерлік өмір қалпына әлеуметтік-психологиялық бейімделуі.
Қоғамдағы кәрілік стереотипі
10.Кексе және қарт адамдарды әлеуметтік қорғаудың қазіргі жүйелері
Қарттарды әлеуметтік қамсыздандыру және қорғау жүйелері
Кексе және қарт адамдармен әлеуметтік жұмыс жүргізу
11.Кексе және қарт адамдармен әлеуметтік жұмыстың спецификасы мен мәні
Адамның кәрілікке қарым-қатынасы кәріліктің индивидуалдық типі.
Аномальды реакция түсінігі.
Геронтопсихиатрияның кризистік жағдайы.
12.Өмір ұзақтығын ұлғайту коплексті медициналық әлеуметттік проблема ретінде
Денсаулықтың әлеуметтік негіздері
Ұзақ өмір сүру сапасын жақсату әдістері
13.Кексе және қарт адамдардың қамқорлық институттарындағы әлеуметтік жұмыстың мазмұны
Достарыңызбен бөлісу: |