Реабилитациялық шаралар ауру стационарға келіп түскен күннен бастап тағайындалады, ондағы мақсат организмнің жаракатқа жалпы реакциясының көріністерін жою, гиподинамия құбылыстарының алдын алу

жүктеу 20,91 Kb. Дата 03.02.2022 өлшемі 20,91 Kb. #35418

ОРНЫНА КЕЛТІРУ ЕМІНІҢ КЕЗЕҢДЕРІ ҚОЗҒАЛЫстық РЕЖИМ ) Зақымның сипатына және аурудың емделу сатыларына сәйкес реабилитация курсының өн бойы 3 кезеңге бөлінеді : иммобилиза ция , иммобилизациядан кейінгі және орнына келтіру . Иммобилизация кезеңі Иммобилизация кезеңінде сүйектің бітуі жүреді , ол шамамен жарақаттан соң 60-90 күнді қамтиды . Реабилитациялық шаралар ауру стационарға келіп түскен күннен бастап тағайындалады , ондағы мақсат – организмнің жаракатқа жалпы реакциясының көріністерін жою , гиподинамия құбылыстарының алдын алу . Емдеудің жалпы міндеттері : • аурудын өмірлік тонусын көтеру ; жүрек - қантамырлары жүйесі мен тыныстау ағзаларының кызметін жақсарту ; • мүмкін болатын асқынулардың алдын алу ; • өспелі дене жүктемесі не организмнің барлық жүйесін дағдыландыру . Емдеудін жеке міндеттері : закымдалған аумактын ( хирургиялық әрекеттен соңғы ) кан және лимфоайналымдарын регенеративті үдерістерді стимул дау мақсатында күшейту ; • бұлшықеттің салбырауының ( гипотрофия ) және буындар сіресуінің алдын алу . Реабилитация құралдарын тағайындауға қарсы көрсетімдер : аурудың кан жоғалтуға , үрейге , жұқпалы ауруға , осылармен катарлас ауруларға байланысты жалпы ауыр жағдайы ; ұзак ауыру ( ауырсыну ) синдромы ; • қозғалғанда қан ағудың немесе қайта қан ағу қаупі ; • күретамырлар , жүйкелер және басқа өмірлік маңызды ағзалардың қасында бөтен денелердің болуы . Реабилитация құралдары . Ауру адам дене жаттығуларын орындағанда ауырудың немесе оның болуын үдетпеу керек , себебі ол бұлшықеттердің рефлекстік ширығуына әкеп соғады , қимылдарды киналып орындайды , сол арқылы қозғалу дағдыларының калыптасуын бұзады . Көрнекілік үшін аяктары зақымданған , үнемі тартулы жатқан немесе бекітілген гипс бай тамда жатқан емделушімен сабақтын үлгі сұлбасын баяндаймыз . Емдік гимнастика сабактарына қосылатындар : • тыныстау жаттығулары ( статикалық және динамикалық сипаттарда ) ; • дене жаттығулары : женіл бұрылыстар , көтерілу ( мәселен , бал кон рамасынан колмен ұстап және т.б. ) еңкею - шалқаю , онға солға қисаю және т.б .; • сау аяк - колдарға арналған жаттығулар , олар буындардың ширауы мен қоректенуін жақсартады : барлық буында белсенді қимыл , сан мен сирақ бұлшықеттеріне изометриялық ширығу , табанға бiлiктiк кысым түсіру , башайлармен түрлі ұсак заттарды ( калам , шүберек және т.б. ) кысу , төсек бетімен және т.б. жүрген болу ; • қанқалык тартылымдағы зақымданған аяк - колдарға арналған жаттығулар : карама - карсы бұлшыкеттердің өзара катысын үйлестірудің және басқа да рефлекстік өзгерістердің , жекелей айтканда , бұлшыкеттін гипертонусынын ( сіреспенің дамуының 1 сатысы ) , алдын алатын идеомоторлык козғалыстар ; бұлшықет салбырауынын ( гипотрофиянын ) , бұл шыкеттердің шыдамдылығы мен күшінің азаюынын , сүйектің сынған бөлшектерінің жаксы компрессиясынын алдын алуға жағдай жасайтын бұлшықеттердің изометриялық ширығуы ; зақымдалған аяқ - қолдарды алшақтатып - косу кезінде мөлшерлі қарсылықты болу ( емдік дене тәрбиесі әдістемешісінің қолымен ) ; • гипс орaммен бекітілген зақымдалған аяк - қолдар үшін жаттығулар : - аяқ - қолдарды ұстап тұру ( 5-7 с ) ; - аяк - қолдарды алшайту - косу ( бастапқыда емдік дене тәрбиесі әдістемешісінің көмегімен сырғанак жазык тыкпен , сосын өзі ) : сан мен сирактын бұлшықеттерін изометриялык ши рыктыру ( 5-7 с ) ; – иммобилизацияланған аяқ - колдардың бос буындарына белсенді қимыл жасау , ол қан айналымды жылдамдатуға , зақымдалған ( операциядан ) аумактағы репаративті үдерістерге стимул жасауға , буындардың сіреспеуінің алдын алуға бағытталады ; - иммобилизацияланған буындар мен т.б. үшін идеомо торлық қозғалыс . Санамаланған жалпы және арнайы дене жаттығулары емдік гимнастика және өзіндік сабактар формасында кешенді түрде колданылады . Сүйектін бел ортасы сынғанда , ол иммобилизациялы гипс байламмен болса , массаж курсын екінші аптадан бастайды . Алдымен сау аяк - қолдардын тиесілі рефлекстік аумағына массаж жасалады , содан соң бекітілмеген закымдалған аяқ - қолдардың сегменттеріне жасалады . Егер қанкалык керіп қою колданылса , 2-3 күннен бастап - ак аяқ - қолдар мен рефлекстік аумақтарға мас саж жасала береді . Закымдалған аяк - колдарға ошақтан тыс массаж жасалады . Массаж жасауға қарсы көрсетімдер : • жарақат үдерісінің жазылуы қиын болса ; • бұзылыстағы тіндерде іріндеу үдерісі болса ; • тромбофлебиттің асқынуы бар зақымдалу болса ; • жұмсақ тіндердің , сүйектін және буыннын катты зақымдануы болса ; • буын мен сүйектердін , туберкулездің белсенді сатысында болса . Бұл кезеңде аурулар өзіне - өзі қызмет етіп , тұрмыстық аспап тарды қолдана алады . Қолдары зақымдалған ауруларға женіл жұмыс түрлері ұсынылады , ол қол басы саусақтарының буында рын козғалыска келтіреді ; Жеңіл жүктемелер жеңіл жұмыс түрлерін ( току , кестелеу және т.б. ) таңдау зақымдалғанмен қатар сау қолдарға да арналады . Психокоррекцияның жеке сеанстары да ( күшіне 10—15 мин ) өткізіледі . Иммобилизациядан кейінгі кезең Бұл кезең гипс орам немесе тұрақты кергіш алынған соң ғана басталады . • Емдеудің жалпы міндеттері : ауруды тұруға дайындау ( төсектік режимде болса ) ; вестибулярлық аппаратты жаттықтыру ; балдақпен жүру дағдыларына үйрету ( аяктар закым . далғанда ) және сау аяк - колдардың тірек қабілетін жат . тыктыру ; - мүсінді қалпына келтіру . • Емдеудің жеке міндеттері : - закымдалған аяк - қолдардың қызметтерін орнына кел тіру ; - закымдалған аумақтың ( операциядан кейінгі ) біту үдерісін қалпына келтіру ; - аяк - қол буындарындағы қозғалыс көлемін ұлғайту ; – иыктын , аяк - колдардың бұлшықеттерін шынықтыру . Реабилитация құралдары . Бұл кезенде жаттығулар және олардың мөлшерлерінің артуына байланысты дене жүктемесі өседі . Емдік гимнастика сабақтарында тыныстау жаттығулары , тепе - теңдік пен қозғалысты үйлестіруге арналған жаттығулар , бұлшықеттерді босансытуға арналған статикалық сипаттағы жаттығуларды ұштастыру , гимнастикалық қабырға мен гимнастикалық аспап тармен жаттығуларды үйлестіру керек . Осы мақсатта арнайы жаттығулар өткізіледі : • аяк - қолдардың барлық буынына белсенді қимылдар жасау ( бір мезетте немесе кезек - кезек ) ; алғашқы күндерде жеңілдетілген жаттығулар жасаған жөн ( сырғанақ беткейлерді , дөңгелегі бар арбашаларды және т.б. пайдалану ) ; • аяқ - қол бұлшықеттерін изометриялық ширықтыру ( экспози ция 5-7 с ) : • мөлшерлі карсылық пен жүктемелі жаттығулар ( экспозиция 5-7 с ) : • білік қызметін жаттықтыру . Иммобилизация алынған алғашқы күндерде емдік гимнасти ка сабақтарында женілдетілген бастапқы қалыптардағы , яғни шалқадан , етпетінен , жантайып жату , содан соң отырып - тұрып жаттығулар жасау ұсынылады . Айқын шаршаңқылық не бұлшыкеттердің гипертонусы , қоректенудің бұзылуы және т.б. көрсеткіштер болса , массаж кур сын ( процедураны жалғастыру ) өткізу ұсынылады . Қолдар зақымданғанда карапайым жұмыс процедуралары пай даланылады , ол кезде ауырған адам жарақаттанған колын шамалап болса да үстел үстіне тірейді , ондағы мақсат бұлшықеттерін босаңсыту және ауырғанын азайту , ол амалдарға конверттерді жапсыру , түрлі заттарды жылтырату және тегістеу , өру және току жатады . Бұдан әрі зақымданған аяқ - қолдардың бұлшықеттердін шыдамдылығы мен күшін арттыру үшін жұмыс амалдары ұсынылады , ол тапсырмаларды орындау барысында ауырған адам кұралдарды колымен үстел үстінде ұстау керек . Ал буындардың қызметтік бұзылыстары кезінде аяқ - қол қозғалыстарының белсенді қимылы вертикалды жазықтықта орындалатын жұмыс жасауы қажет . Орнына келтіру кезеңі Буындардағы қозғалыс көлемінің жеткіліксіздігі не шек теулілігі , закымдалған аяк - колдардың бұлшықеттерінің күші мен шыдамдылығының төмендеуі секілді құбылыстармен сипат талады . Емдеудің негізгі міндеті – зақымдалған аяқ - қолдардын бұзылған қызметі мен аурудың жұмыс қабілетін орнына келтіру . Реабилитация құралдары . Емдік гимнастиканың ұзақтығы мен тығыздық процедурасы , жаттығулар саны мен олардың қай талануы , бастапқы қалыптардың түрлілігі есебінен жалпы дене жүктемесі артады . Жалпы дамыту жаттығуларына тренажерлардағы , гимнасти калық қабырғадағы , гимнастикалық құралдармен түрлі көлемдегі және биіктіктегі кедергілерден өтіп жүру ( аяқ зақымдалған болса ) , батуттағы жаттығулар , түрлі пішінді доптармен , қарсылықты және жүктемелі жаттығулар , емдік бассейнде және т.б. жаттығулар косылады . Дене тәрбиесін қолдану физиотерапиямен ұштастырылады : жылумен , электрмен және жарыкпен емдеу . Көрсеткіштерге қарай емдік гимнастика бальнеотерапиямен өткізіледі . Закымдалған аяк - қолдардын бұлшықеттерін шынықтыру және коректену үдерістерін стимул жасау үшін массаж процедуралары жалғасады . Диетотерапия мен ұштасу әсіресе регенерация үдерісін сти мул жасау үшін және жарақаттың әлсіреу құбылысы кезінде маңызды . Психотерапия дене жаттығуларымен ұштасқанда көбіне оның емдік әсерін күшейту мақсатында қолданылады . Бұл кезенде еңбек терапиясы кең пайдаланылады . Егер ауру адамның кәсібі зақымданған аяқ - қолдардын ірі буындары на козғалыстың толық көлемін түсірсе , онда емдеу максатында кәсіптік бағытына жақын , жүктемесі жұмыс барысында мөлшерлі тағайындаулар жасайды . Аурулардың еңбекке қабілеттілігін орнына келтірудің бір критерийі қанағаттанарлык амплитуда және зақымданған аяқ - қолдардын бұлшықеті жақсы сипатта болса , буындардағы қозғалыстарды үйлестіру . Оның қызметіне баға берерде сонымен катар тұрмыстық және еңбек операцияларын орындау сапасына да көңіл бөлінеді . Реабилитациялык шараларды өткізуге уакытша карсы көр сетімдер : • үрейден және көп кан жоғалтудан кейінгі жағдай ; • кимылдауға байланысты қан кетудiн көрініс беруіне кайта басталу каупі ; • ірі буындарға , жүйкелерге және өмірлік маңызы бар ағзаларға жакын арада сүйек жарықшаларының және тіндерде бөгде денелердің болуы ; • қимылдағанда білінетін және өздігінен қатты ауырулардың болуы ; • закымдалған ауқымда айкын кабынудың болуы . жүктеу 20,91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз